171

34-nji bap

171

34-nji bap

Enesden (Allah ondan razy bolsun) rowaýat edilmegine görä, ol şeýle diýipdir: “Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem saçyny syrdyran wagty, onuň saçyndan ilkinji bolup alan adam Ebu Talhady”.

حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ عَبْدِ الرَّحِيمِ، قَالَ: أَخْبَرَنَا سَعِيدُ بْنُ سُلَيْمَانَ، قَالَ: حَدَّثَنَا عَبَّادٌ، عَنِ ابْنِ عَوْنٍ، عَنِ ابْنِ سِيرِينَ، عَنْ أَنَسٍ، أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ ﷺ لَمَّا حَلَقَ رَأْسَهُ كَانَ أَبُو طَلْحَةَ أَوَّلَ مَنْ أَخَذَ مِنْ شَعَرِهِ.

172

34 a-nji bap

172

34 a-nji bap

Ebu Hureýreden (Allah ondan razy bolsun) rowaýat edilmegine görä, Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem şeýle diýipdir: “Eger-de siziň biriňiziň gabyňyzdan it suw içse, ol gaby ýedi gezek ýuwsun”.

حَدَّثَنَا عَبْدُ اللَّهِ بْنُ يُوسُفَ، عَنْ مَالِكٍ، عَنْ أَبِي الزِّنَادِ، عَنِ الأَعْرَجِ، عَنْ أَبِي هُرَيْرَةَ، قَالَ: إِنَّ رَسُولَ اللَّهِ ﷺ قَالَ: إِذَا شَرِبَ الكَلْبُ فِي إِنَاءِ أَحَدِكُمْ فَلْيَغْسِلْهُ سَبْعًا

173

34 a-nji bap

173

34 a-nji bap

Ebu Hureýreden (Allah ondan razy bolsun) rowaýat edilmegine görä, Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem şeýle diýipdir: “Bir gün bir adam suwsuzlykdan ýaňa çyg toprak iýip duran bir iti gördi. Bu adam köwşüni aldy-da, tä suwdan ganýança, ol (ite) suw çekip başlady. Allah munuň üçin ol adama minnetdarlyk bildirdi we ony Jennete saldy”.

حَدَّثَنَا إِسْحَاقُ، أَخْبَرَنَا عَبْدُ الصَّمَدِ، حَدَّثَنَا عَبْدُ الرَّحْمَنِ بْنُ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ دِينَارٍ، سَمِعْتُ أَبِي، عَنْ أَبِي صَالِحٍ، عَنْ أَبِي هُرَيْرَةَ عَنِ النَّبِيِّ ﷺ: «أَنَّ رَجُلًا رَأَى كَلْبًا يَأْكُلُ الثَّرَى مِنَ العَطَشِ، فَأَخَذَ الرَّجُلُ خُفَّهُ، فَجَعَلَ يَغْرِفُ لَهُ بِهِ حَتَّى أَرْوَاهُ، فَشَكَرَ اللَّهُ لَهُ، فَأَدْخَلَهُ الجَنَّةَ.

174

34 a-nji bap

174

34 a-nji bap

Ibn Şihabden rowaýat edilmegine görä, Hamza ibn Abdulla kakasy (Ibn Omaryň) aýdan sözlerinden habar berip, maňa şeýle diýdi: “Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellemiň döwründe, itler (mesjidiň golaýynda) peşew ederdiler we mesjide erkin girip-çykyp bilerdiler. Adamlar olaryň (peşew eden ýerlerine) suw dökmezdiler” .

وَقَالَ أَحْمَدُ بْنُ شَبِيبٍ، حَدَّثَنَا أَبِي، عَنْ يُونُسَ، عَنْ ابْنِ شِهَابٍ، قَالَ: حَدَّثَنِي حَمْزَةُ بْنُ عَبْدِ اللَّهِ، عَنْ أَبِيهِ قَالَ: «كَانَتِ الكِلاَبُ تَبُولُ، وَتُقْبِلُ وَتُدْبِرُ فِي المَسْجِدِ، فِي زَمَانِ رَسُولِ اللَّهِ ﷺ، فَلَمْ يَكُونُوا يَرُشُّونَ شَيْئًا مِنْ ذَلِكَ.

Salgylanma:

• Ýagny Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellemiň döwründe mesjidiň içi toprakdan, çagyl daşlardan ybaratdy, ýagny namazlyk, haly düşelmedikdi. Şol wagtlar mesjidiň gapylary hem ýapylmazdy.

175

34 a-nji bap

175

34 a-nji bap

‘Adi ibn Hatimden habar berilmegine görä, ol şeýle diýipdir: “(Bir gezek) men Pygamberimiz sallallahu aleýhi weselleme (aw iti hakynda) sorag berdim. Ol maňa: “Öwredilen itiňi boşadyp goýberseň, ol hem (awy) öldürse, sen ony iýip bilersiň. Eger-de (it awdan) iýse, sen ony iýme, sebäbi ony özi üçin tutdy” diýip düşündirdi. Men ondan ýene-de: “Itimi goýberenimden soň, onuň ýanynda başga-da bir iti görsem, näme?” diýip soradym. Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem: “Ondan iýme, çünki sen “Bismilläni” diňe öz itiň üçin diýdiň, başga bir it üçin diýmediň” diýip jogap berdi.

حَدَّثَنَا حَفْصُ بْنُ عُمَرَ، قَالَ: حَدَّثَنَا شُعْبَةُ، عَنِ ابْنِ أَبِي السَّفَرِ، عَنِ الشَّعْبِيِّ، عَنْ عَدِيِّ بْنِ حَاتِمٍ، قَالَ: سَأَلْتُ النَّبِيَّ ﷺ فَقَالَ: «إِذَا أَرْسَلْتَ كَلْبَكَ المُعَلَّمَ فَقَتَلَ فَكُلْ، وَإِذَا أَكَلَ فَلاَ تَأْكُلْ، فَإِنَّمَا أَمْسَكَهُ عَلَى نَفْسِهِ» قُلْتُ: أُرْسِلُ كَلْبِي فَأَجِدُ مَعَهُ كَلْبًا آخَرَ؟ قَالَ: «فَلاَ تَأْكُلْ، فَإِنَّمَا سَمَّيْتَ عَلَى كَلْبِكَ وَلَمْ تُسَمِّ عَلَى كَلْبٍ آخَرَ.

176

35-nji bap

176

35-nji bap

Ebu Hureýreden (Allah ondan razy bolsun) rowaýat edilmegine görä, Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem şeýle diýipdir: “Namaza garaşyp, mesjitde oturan bende, tä hadas bolýança (ýagny täreti bozulýança), namazda ýaly hasap ediler”. Şol wagt bir nätanyş adam “Eý, Ebu Hureýre, hadas näme (ýagny täreti näme bozar)?” diýip sorady. Ol “Ses” diýdi, ýagny sesli ýel çykarmagy göz öňüne tutdy

حَدَّثَنَا آدَمُ بْنُ أَبِي إِيَاسٍ، قَالَ: حَدَّثَنَا ابْنُ أَبِي ذِئْبٍ، حَدَّثَنَا سَعِيدٌ المَقْبُرِيُّ، عَنْ أَبِي هُرَيْرَةَ، قَالَ: قَالَ النَّبِيُّ ﷺ: «لاَ يَزَالُ العَبْدُ فِي صَلاَةٍ مَا كَانَ فِي المَسْجِدِ يَنْتَظِرُ الصَّلاَةَ مَا لَمْ يُحْدِثْ» فَقَالَ رَجُلٌ أَعْجَمِيٌّ: مَا الحَدَثُ يَا أَبَا هُرَيْرَةَ؟ قَالَ: الصَّوْتُ يَعْنِي الضَّرْطَةَ

177

35-nji bap

177

35-nji bap

Abbad ibn Temimden rowaýat edilmegine görä, onuň pylan kakasy (Abdulla ibn Zeýd El-Ensarynyň Allah ondan razy bolsun) habar bermegine görä, Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem şeýle diýipdir: “(Namaz okap oturan adam) ses eşidýänçä ýa-da bir ys alýança (namazdan) çykyp gitmesin”.

حَدَّثَنَا أَبُو الوَلِيدِ، قَالَ: حَدَّثَنَا سُفْيَانُ بْنُ عُيَيْنَةَ، عَنِ الزُّهْرِيِّ، عَنْ عَبَّادِ بْنِ تَمِيمٍ، عَنْ عَمِّهِ، عَنِ النَّبِيِّ ﷺ قَالَ: لاَ يَنْصَرِفْ حَتَّى يَسْمَعَ صَوْتًا أَوْ يَجِدَ رِيحًا

178

35-nji bap

178

35-nji bap

Aly ibn Ebu Talybdan (Allah ondan razy bolsun) habar berilmegine görä, ol şeýle diýipdir: “Men mezisi, köp gelýän adamdym. Men muny Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellemden soramaga utandym we Al-Mikdad ibn Al-Aswada (bu hakda Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellemden) sorap bermegini haýyş etdim. (Al-Mikdad ibn Al-Aswad) ony sorady. Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem: “(Bu ýagdaýda diňe) täret almak (ýeterlik) bolar” diýdi”.

حَدَّثَنَا قُتَيْبَةُ بْنُ سَعِيدٍ، قَالَ: حَدَّثَنَا جَرِيرٌ، عَنِ الأَعْمَشِ، عَنْ مُنْذِرٍ أَبِي يَعْلَى الثَّوْرِيِّ، عَنْ مُحَمَّدِ ابْنِ الحَنَفِيَّةِ، قَالَ: قَالَ عَلِيٌّ كُنْتُ رَجُلًا مَذَّاءً فَاسْتَحْيَيْتُ أَنْ أَسْأَلَ رَسُولَ اللَّهِ ﷺ، فَأَمَرْتُ المِقْدَادَ بْنَ الأَسْوَدِ فَسَأَلَهُ فَقَالَ: «فِيهِ الوُضُوءُ» وَرَوَاهُ شُعْبَةُ، عَنِ الأَعْمَشِ

179

35-nji bap

179

35-nji bap

"Habar berişlerine görä, Zeýd ibn Halid (Allah ondan razy bolsun) bir gün Osman ibn Affana (Allah ondan razy bolsun) şeýle sorag berendigini habar beripdir: “Siziň pikiriňizçe, jimag edip, (ýagny jynsy gatnaşykda bolup), ýöne menisi (spermasy) çykmadyk adam näme etmeli?” diýip soradym. Osman “Namaz okamak üçin alýan täretiň ýaly täret almaly we jynsy agzalaryny ýuwmaly” diýip jogap berdi. Soňra Osman “Men muny Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellemden eşitdim” diýdi. (Zeýd şeýle diýdi): “Men bu mesele hakda Alydan, Az-Zubeýrden, Talhadan we Ubeýý ibn Ka’bdan (Allah olardan razy bolsun) soradym. Olaryň hemmesi-de şeýle etmeli” diýdiler. "

حَدَّثَنَا سَعْدُ بْنُ حَفْصٍ، حَدَّثَنَا شَيْبَانُ، عَنْ يَحْيَى، عَنْ أَبِي سَلَمَةَ، أَنَّ عَطَاءَ بْنَ يَسَارٍ، أَخْبَرَهُ أَنَّ زَيْدَ بْنَ خَالِدٍ، أَخْبَرَهُ أَنَّهُ، سَأَلَ عُثْمَانَ بْنَ عَفَّانَ رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُ، قُلْتُ أَرَأَيْتَ إِذَا جَامَعَ فَلَمْ يُمْنِ، قَالَ عُثْمَانُ «يَتَوَضَّأُ كَمَا يَتَوَضَّأُ لِلصَّلاَةِ وَيَغْسِلُ ذَكَرَهُ» قَالَ عُثْمَانُ سَمِعْتُهُ مِنْ رَسُولِ اللَّهِ ﷺ فَسَأَلْتُ عَنْ ذَلِكَ عَلِيًّا، وَالزُّبَيْرَ، وَطَلْحَةَ، وَأُبَيَّ بْنَ كَعْبٍ رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُمْ فَأَمَرُوهُ بِذَلِكَ

Salgylanma:

• Bu höküm ilki batlara şeýle bolsa-da, soňra sahyh hadyslar esasynda ýatyrylandyr, ýagny bu ýagdaýda hökman gusul etmelidir

180

35-nji bap

180

35-nji bap

Ebu Said Al-Hudryniň (Allah ondan razy bolsun), sözlerinden habar berilmegine görä: “Bir gezek Allahyň Resuly sallallahu aleýhi wesellem Ensarylardan bir adamy çagyrdy. Ol gelen wagty, kellesinden suw damýardy. Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem oňa: “Biz seni howlukdyraýdyk öýdýän” diýdi. Ol adam “Hawa” diýdi. Resulullah sallallahu aleýhi wesellem oňa “Jynsy gatnaşykda gyssanan wagtyň ýa-da meniňi çykarmadyk bolsaň, diňe täret alaý!” diýdi.

حَدَّثَنَا إِسْحَاقُ، قَالَ: أَخْبَرَنَا النَّضْرُ، قَالَ: أَخْبَرَنَا شُعْبَةُ، عَنِ الحَكَمِ، عَنْ ذَكْوَانَ أَبِي صَالِحٍ، عَنْ أَبِي سَعِيدٍ الخُدْرِيِّ، أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ ﷺ أَرْسَلَ إِلَى رَجُلٍ مِنَ الأَنْصَارِ فَجَاءَ وَرَأْسُهُ يَقْطُرُ، فَقَالَ النَّبِيُّ ﷺ: «لَعَلَّنَا أَعْجَلْنَاكَ»، فَقَالَ: نَعَمْ، فَقَالَ رَسُولُ اللَّهِ ﷺ: «إِذَا أُعْجِلْتَ أَوْ قُحِطْتَ فَعَلَيْكَ الوُضُوءُ» تَابَعَهُ وَهْبٌ، قَالَ: حَدَّثَنَا شُعْبَةُ قَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ: وَلَمْ يَقُلْ غُنْدَرٌ، وَيَحْيَى، عَنْ شُعْبَةَ الوُضُوءُ

Salgylanma:

• Ensary – medineli Meni – sperma

Sahyh al Buhary yslam dininiň iň ygtybarly hadys ýygyndysydyr. Takmynan 7,275 hadysy öz içine alýan bu eser, Pygamberimiziň sünnetine esaslanyp, musulmanlaryň gündelik durmuşynda ýol görkezijidir.

Möhüm Baglanyşyklar

Sahih al bukhari programmasy

Bir basyş bilen uygulamany göçür we ruhy syýahata başla!