1643

79-nji bap

1643

79-nji bap

1643

79-nji bap

"‘Urwe şeýle diýdi: “(Bir gün) men Aişadan (Allah ondan razy bolsun): “Allah Tagalanyň: “Takyk, Safa bilen Merwe (depeleri) Allahyň goýan alamatlarydyr. Kim (Allahyň) öýüne haj we umra (zyýaratyny) etse, olaryň arasynda sa‘y etmekde günä ýokdur. Kim öz islegi bilen haýyrly iş etse, elbetde, Allah şükür edijidir (edilen amalyň sogabyny doly berýändir we) bilýändir.” {Bakara:158} diýen sözleri hakynda näme aýdyp bilersiň? diýip soradym. Wallahi, Safa-Merwe aralygynda sa‘y etmedik hiç bir adama günä bolmaz!” diýdim. Aişa oňa: “Sen nähili erbet zat aýtdyň, ýegen!” diýdi. Eger-de seniň bu düşündirişiň ýaly bolmaly bolsady, onda: “Olaryň arasynda sa‘y (etmeklikde dälde) etmezlikde günä ýokdur” diýip gelerdi. Ýöne welin, bu aýatlar Ensarylar hakynda iberilipdi. Olar musulman bolmazlaryndan öň, Muşewwel diýilýän ýerde özleriniň ybadat edýän butlary bolan Manat Tagiýe üçin haj etmek isläp yhram baglanlarynda, Safa-Merwe aralygynda sa‘y etmek günä hasaplapdyrlar. Olar musulman bolanlaryndan soň bu hakda Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellemden: “Ýa Resulallah! Biz elmydama Safa-Merwe aralygynda sa‘y etmekligi günä hasaplardyk” diýip soradylar. Şondan soň Gudratygüýçli Allah Tagala şu aýaty inderdi: “Elbet-de, Safa bilen Merwe Allahyň goýan alamatlarydyr...”. {Bakara:158}. Soňra Aişa ýene-de şeýle diýdi: “Safa bilen Merwe aralygynda sa‘y etmegiň başlangyjyny Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellemiň özi goýupdy, ony hiç kimiň taşlamaga haky ýokdur”. Soňra men muny Ebu Bekr ibn Abdurrahmana habar berdim. Ol şeýle diýdi: “Elbetde, (Aişanyň jahiliýýet döwründe Safa-Merwe aralygynda sa‘y etmek günä hasaplaýan bir toparyň bolandygyny habar bermegi) bu bir ylymdyr. Ýöne men muny eşitmändim. Ýöne men birnäçe ylym eýeleriniň şeýle diýenlerini eşitdim. Aişanyň (Allah ondan razy bolsun) habar beren Manat üçin yhram baglan bu topardan başga ýene bir topar bardy. Bularyň hemmesi jahiliýýet döwründe Safa bilen Merwe aralygynda sa‘y ederdiler. Yslam dini gelenden soň, Allah Tagala Kuranda Käbä towaf etsinler diýip, Safa-Merwäni agzamadygy üçin olar: “Ýa Resulallah! Biz (öňden bäri) Safa-Merwe aralygynda sa‘y edip gelýärdik. Allah Tagala Käbä towaf etmek hakynda (aýat) inderdi, ýöne welin, Safa-Merwe aralygynda sa‘y etmegi agzamady. Eger, Safa-Merwe aralygynda sa‘y etsek bize günä bolarmy? diýip soradylar. Ine, şol wagt hem Allah Tagala: “Takyk, Safa bilen Merwe (depeleri) Allahyň goýan alamatlarydyr...” {Bakara:158} diýen aýatyny inderdi. Ýene-de Ebu Bekr (ibn Abdurrahman) şeýle diýdi: “ Men bu aýatyň bu iki toparyň ikisi üçin hem ýagny, jahiliýýet döwründe Safa-Merwe aralygynda sa‘y etmegi günä hasaplaýanlar üçin hem-de (jahiliýýet döwründe-de) sa‘y edip Yslamda (musulman bolanlaryndan soň) Allah Tagalnyň (Kuranda) Käbä towaf etmekligi buýrup, Safa-Merwäni agzamandygy üçin olaryň arasynda sa‘y etmegi günä hasaplaýan topar üçinem inderildi, diýip eşitdim”. Soňra Allah Tagala Käbä towaf ediň diýen aýatyndan (Haj:29) soň, Safa-Merwe aralygynda hem sa‘y etmegi agzap aýat inderdi. {Bakara:158}."

حَدَّثَنَا أَبُو اليَمَانِ، أَخْبَرَنَا شُعَيْبٌ، عَنِ الزُّهْرِيِّ، قَالَ عُرْوَةُ: سَأَلْتُ عَائِشَةَ رَضِيَ اللَّهُ عَنْهَا فَقُلْتُ لَهَا: أَرَأَيْتِ قَوْلَ اللَّهِ تَعَالَى: ﴿إِنَّ الصَّفَا وَالمَرْوَةَ مِنْ شَعَائِرِ اللَّهِ فَمَنْ حَجَّ البَيْتَ أَوِ اعْتَمَرَ فَلاَ جُنَاحَ عَلَيْهِ أَنْ يَطَّوَّفَ بِهِمَا﴾ [البقرة: 158]، فَوَاللَّهِ مَا عَلَى أَحَدٍ جُنَاحٌ أَنْ لاَ يَطُوفَ بِالصَّفَا وَالمَرْوَةِ، قَالَتْ: بِئْسَ مَا قُلْتَ يَا ابْنَ أُخْتِي، إِنَّ هَذِهِ لَوْ كَانَتْ كَمَا أَوَّلْتَهَا عَلَيْهِ، كَانَتْ: لاَ جُنَاحَ عَلَيْهِ أَنْ لاَ يَتَطَوَّفَ بِهِمَا، وَلَكِنَّهَا أُنْزِلَتْ فِي الأَنْصَارِ، كَانُوا قَبْلَ أَنْ يُسْلِمُوا يُهِلُّونَ لِمَنَاةَ الطَّاغِيَةِ، الَّتِي كَانُوا يَعْبُدُونَهَا عِنْدَ المُشَلَّلِ، فَكَانَ مَنْ أَهَلَّ يَتَحَرَّجُ أَنْ يَطُوفَ بِالصَّفَا وَالمَرْوَةِ، فَلَمَّا أَسْلَمُوا، سَأَلُوا رَسُولَ اللَّهِ ﷺ عَنْ ذَلِكَ، قَالُوا: يَا رَسُولَ اللَّهِ، إِنَّا كُنَّا نَتَحَرَّجُ أَنْ نَطُوفَ بَيْنَ الصَّفَا وَالمَرْوَةِ، فَأَنْزَلَ اللَّهُ تَعَالَى: ﴿إِنَّ الصَّفَا وَالمَرْوَةَ مِنْ شَعَائِرِ اللَّهِ﴾ [البقرة: 158]. الآيَةَ قَالَتْ عَائِشَةُ رَضِيَ اللَّهُ عَنْهَا: «وَقَدْ سَنَّ رَسُولُ اللَّهِ ﷺ الطَّوَافَ بَيْنَهُمَا، فَلَيْسَ لِأَحَدٍ أَنْ يَتْرُكَ الطَّوَافَ بَيْنَهُمَا»، ثُمَّ أَخْبَرْتُ أَبَا بَكْرِ بْنَ عَبْدِ الرَّحْمَنِ فَقَالَ: إِنَّ هَذَا لَعِلْمٌ مَا كُنْتُ سَمِعْتُهُ، وَلَقَدْ سَمِعْتُ رِجَالًا مِنْ أَهْلِ العِلْمِ يَذْكُرُونَ: أَنَّ النَّاسَ، - إِلَّا مَنْ ذَكَرَتْ عَائِشَةُ - مِمَّنْ كَانَ يُهِلُّ بِمَنَاةَ، كَانُوا يَطُوفُونَ كُلُّهُمْ بِالصَّفَا وَالمَرْوَةِ، فَلَمَّا ذَكَرَ اللَّهُ تَعَالَى الطَّوَافَ بِالْبَيْتِ، وَلَمْ يَذْكُرِ الصَّفَا وَالمَرْوَةَ فِي القُرْآنِ، قَالُوا: يَا رَسُولَ اللَّهِ، كُنَّا نَطُوفُ بِالصَّفَا وَالمَرْوَةِ وَإِنَّ اللَّهَ أَنْزَلَ الطَّوَافَ بِالْبَيْتِ فَلَمْ يَذْكُرِ الصَّفَا، فَهَلْ عَلَيْنَا مِنْ حَرَجٍ أَنْ نَطَّوَّفَ بِالصَّفَا وَالمَرْوَةِ؟ فَأَنْزَلَ اللَّهُ تَعَالَى: ﴿إِنَّ الصَّفَا وَالمَرْوَةَ مِنْ شَعَائِرِ اللَّهِ﴾ [البقرة: 158] الآيَةَ قَالَ أَبُو بَكْرٍ: «فَأَسْمَعُ هَذِهِ الآيَةَ نَزَلَتْ فِي الفَرِيقَيْنِ كِلَيْهِمَا، فِي الَّذِينَ كَانُوا يَتَحَرَّجُونَ أَنْ يَطُوفُوا بِالْجَاهِلِيَّةِ بِالصَّفَا وَالمَرْوَةِ، وَالَّذِينَ يَطُوفُونَ ثُمَّ تَحَرَّجُوا أَنْ يَطُوفُوا بِهِمَا فِي الإِسْلاَمِ، مِنْ أَجْلِ أَنَّ اللَّهَ تَعَالَى أَمَرَ بِالطَّوَافِ بِالْبَيْتِ، وَلَمْ يَذْكُرِ الصَّفَا، حَتَّى ذَكَرَ ذَلِكَ، بَعْدَ مَا ذَكَرَ الطَّوَافَ بِالْبَيْتِ«.

Salgylanma:

” •Haj:29 • Haj:29″