1545

23-nji bap

1545

23-nji bap

1545

23-nji bap

"Abdulla ibn Abbasdan (Allah olardan razy bolsun) rowaýat edilmegine görä, ol şeýle diýipdir: “Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem saçlaryny darap, ýag çalyp, izaryny we rydasyny geýip, sahabalary bilen bilelikde (haj etmek üçin) Medineden ýola düşdüler. Endamyňda reňkini we ysyny galdyrjak zagfaran bilen boýalan egin-eşikden başga hiç hili rydalary we izarlary geýmekligi gadagan etmedi. Ir bilen Zul-Huleýfede düýesine mündi, Baýda (diýilýän ýere) baryp ýetende, ol sahabalary bilen bilelikde yhrama girip, telbiýe edip başladylar hem-de gurbanlyk etjek malynyň boýnuna (ýüp) dakyp bellik etdi. Bularyň ählisi Zul-ka‘da aýynyň gutarmagyna bäş gün galanda bolup geçipdi. Zul-Hijje aýynyň dördünji güni Mekkä baryp ýetdi. (Ilki bilen) Käbäniň daşyndan towaf etdi, Safa-Merwe arasynda sa‘y etdi. Gurbanlyk mallaryna bellik edendigi üçin Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem yhramdan çykmady. Soňra ol Mekgäniň iň beýik ýeri bolan Hajun (dagynyň) golaýynda haj etmek üçin yhramly halynda galdy. Towaf edip gaýdandan soň, tä Arafatdan gaýdyp gelýänçä, gaýdyp Käbä golaýlaşmady. Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem sahabalaryna, Käbäniň daşyndan towaf edip, Safa-Merwe aralygynda bolsa sa‘y edenlerinden soňra, saçlaryndan aldyryp, yhramdan çykmaklaryny emr etdi. Bularyň hemmesi, öz ýany bilen bellik edip getiren gurbanlyk mallary bolmadyk adamlara degişlidi. Şeýle adam (yhramdan çykandan soň) ýanynda aýaly bar bolsa, aýaly oňa halal (ýagny, onuň bilen jynsy gatnaşyk etmek halal boldy). Şeýle hem hoşboý yslary çalynmak hem-de adaty geýimleri geýmeklige rugsat edildi”."

حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ أَبِي بَكْرٍ المُقَدَّمِيُّ، حَدَّثَنَا فُضَيْلُ بْنُ سُلَيْمَانَ، قَالَ: حَدَّثَنِي مُوسَى بْنُ عُقْبَةَ، قَالَ: أَخْبَرَنِي كُرَيْبٌ، عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ عَبَّاسٍ رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُمَا، قَالَ: «انْطَلَقَ النَّبِيُّ ﷺ مِنَ المَدِينَةِ بَعْدَ مَا تَرَجَّلَ، وَادَّهَنَ وَلَبِسَ إِزَارَهُ وَرِدَاءَهُ هُوَ وَأَصْحَابُهُ، فَلَمْ يَنْهَ عَنْ شَيْءٍ مِنَ الأَرْدِيَةِ وَالأُزُرِ تُلْبَسُ إِلَّا المُزَعْفَرَةَ الَّتِي تَرْدَعُ عَلَى الجِلْدِ، فَأَصْبَحَ بِذِي الحُلَيْفَةِ رَكِبَ رَاحِلَتَهُ حَتَّى اسْتَوَى عَلَى البَيْدَاءِ، أَهَلَّ هُوَ وَأَصْحَابُهُ وَقَلَّدَ بَدَنَتَهُ، وَذَلِكَ لِخَمْسٍ بَقِينَ مِنْ ذِي القَعْدَةِ، فَقَدِمَ مَكَّةَ لِأَرْبَعِ لَيَالٍ خَلَوْنَ مِنْ ذِي الحَجَّةِ، فَطَافَ بِالْبَيْتِ، وَسَعَى بَيْنَ الصَّفَا وَالمَرْوَةِ، وَلَمْ يَحِلَّ مِنْ أَجْلِ بُدْنِهِ لِأَنَّهُ قَلَّدَهَا، ثُمَّ نَزَلَ بِأَعْلَى مَكَّةَ عِنْدَ الحَجُونِ وَهُوَ مُهِلٌّ بِالحَجِّ، وَلَمْ يَقْرَبِ الكَعْبَةَ بَعْدَ طَوَافِهِ بِهَا حَتَّى رَجَعَ مِنْ عَرَفَةَ، وَأَمَرَ أَصْحَابَهُ أَنْ يَطَّوَّفُوا بِالْبَيْتِ وَبَيْنَ الصَّفَا وَالمَرْوَةِ، ثُمَّ يُقَصِّرُوا مِنْ رُءُوسِهِمْ، ثُمَّ يَحِلُّوا وَذَلِكَ لِمَنْ لَمْ يَكُنْ مَعَهُ بَدَنَةٌ قَلَّدَهَا وَمَنْ كَانَتْ مَعَهُ امْرَأَتُهُ فَهِيَ لَهُ حَلاَلٌ وَالطِّيبُ وَالثِّيَابُ«.

Salgylanma:

” •Ýagny Zul-ka‘da aýynyň ýigrimi bäşine. •Ýagny ýedi sapar gidip geldi.”