916

25-nji bap

916

25-nji bap

Säib ibn Ýezidden (Allah ondan razy bolsun) rowaýat edilmegine görä, ol şeýle diýipdir: “Pygamberimiz sallahu aleýhi wesellemiň, Ebu Bekriň we Omaryň döwürlerinde (Allah olardan razy bolsun) Juma gününiň birinji azany ymam münbere çykyp oturan wagty berilerdi. Osman (Allah ondan razy bolsun) halyf bolan döwründe adamlaryň sany köpeldi we ol üçünji azanyň aýdylmagyny emr etdi. Bu azan Az-Zawrada aýdyldy. Bu iş soňra şeýle dowam etdi”.

حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ مُقَاتِلٍ، قَالَ: أَخْبَرَنَا عَبْدُ اللَّهِ، قَالَ: أَخْبَرَنَا يُونُسُ، عَنِ الزُّهْرِيِّ، قَالَ: سَمِعْتُ السَّائِبَ بْنَ يَزِيدَ، يَقُولُ: «إِنَّ الأَذَانَ يَوْمَ الجُمُعَةِ كَانَ أَوَّلُهُ حِينَ يَجْلِسُ الإِمَامُ، يَوْمَ الجُمُعَةِ عَلَى المِنْبَرِ فِي عَهْدِ رَسُولِ اللَّهِ ﷺ، وَأَبِي بَكْرٍ، وَعُمَرَ رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُمَا، فَلَمَّا كَانَ فِي خِلاَفَةِ عُثْمَانَ بْنِ عَفَّانَ رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُ، وَكَثُرُوا، أَمَرَ عُثْمَانُ يَوْمَ الجُمُعَةِ بِالأَذَانِ الثَّالِثِ، فَأُذِّنَ بِهِ عَلَى الزَّوْرَاءِ، فَثَبَتَ الأَمْرُ عَلَى ذَلِكَ «.

Salgylanma:

• Medinedäki bazarda bir ýeriň ady.

917

26-nji bap

917

26-nji bap

Ebu Hazim ibn Dinäryň habar berilmegine görä, ol şeýle diýipdir: “Bir gezek birnäçe adamlar Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellemiň münberiniň haýsy agaçdan ýasalandygy barada jedelleşdiler. Soňra olar bu barada Sähl ibn Sa’ddan (Allah ondan razy bolsyn) soranlarynda, ol şeýle diýipdir: “Wallahy, men onuň nämeden ýasalandygyny örän gowy bilýän. Men onuň ilkinji gezek ýerinde goýulan gününi-de, Resulullah sallallahu aleýhi wesellemiň onuň üstüne çykyp ilkinji gezek oturan gününi-de görüpdim. Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem Ensarylardan pylan aýalyň ýanyna (Sähl ol aýalyň adyny hem aýdypdy) bir adam ugradyp: “Agaç ussaçylygyny edýän guluňa aýt. Goý, ol meniň üçin adamlara ýüzlenip bir zat aýdanymda üstüne çykyp aýdar ýaly agaçdan bir zat ýasap bersin!” diýdi. Ol aýal guluna buýruk berdi. Ol hem ony Gabanyň ýylgynlaryndan ýasap, getirdi. Ol aýal ony Pygamberimiz sallallahu aleýhi weselleme iberdi. Soňra ol Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellemiň buýrugy bilen ine, şu ýerde goýuldy. Soňra men Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellemiň onuň üstüne çykyp namaz okandygyny gördüm. Ol münberde duran ýerinden tekbir aldy, soňra ýene şol ýerde-de rukuga gitdi. Soňra yzlygyna ýöräp, (münberden aşak düşüp), münberiň düýbündäki ýere sejde etdi. Soňra ýene-de münbere mündi. Namaz okap bolandan soň adamlara tarap öwrülip: “Adamlar! Men bu gören zatlaryňyzy maňa uýarsyňyz we meniň namaz okaýşymy öwrenersiňiz diýip şeýtdim!” diýdi”.

حَدَّثَنَا قُتَيْبَةُ بْنُ سَعِيدٍ، قَالَ: حَدَّثَنَا يَعْقُوبُ بْنُ عَبْدِ الرَّحْمَنِ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ عَبْدٍ القَارِيُّ القُرَشِيُّ الإِسْكَنْدَرَانِيُّ، قَالَ: حَدَّثَنَا أَبُو حَازِمِ بْنُ دِينَارٍ، أَنَّ رِجَالًا أَتَوْا سَهْلَ بْنَ سَعْدٍ السَّاعِدِيَّ، وَقَدْ امْتَرَوْا فِي المِنْبَرِ مِمَّ عُودُهُ، فَسَأَلُوهُ عَنْ ذَلِكَ، فَقَالَ: وَاللَّهِ إِنِّي لَأَعْرِفُ مِمَّا هُوَ، وَلَقَدْ رَأَيْتُهُ أَوَّلَ يَوْمٍ وُضِعَ، وَأَوَّلَ يَوْمٍ جَلَسَ عَلَيْهِ رَسُولُ اللَّهِ ﷺ، أَرْسَلَ رَسُولُ اللَّهِ ﷺ إِلَى فُلاَنَةَ - امْرَأَةٍ مِنَ الأَنْصَارِ قَدْ سَمَّاهَا سَهْلٌ - «مُرِي غُلاَمَكِ النَّجَّارَ، أَنْ يَعْمَلَ لِي أَعْوَادًا، أَجْلِسُ عَلَيْهِنَّ إِذَا كَلَّمْتُ النَّاسَ» فَأَمَرَتْهُ فَعَمِلَهَا مِنْ طَرْفَاءِ الغَابَةِ، ثُمَّ جَاءَ بِهَا، فَأَرْسَلَتْ إِلَى رَسُولِ اللَّهِ ﷺ، فَأَمَرَ بِهَا فَوُضِعَتْ هَا هُنَا، ثُمَّ رَأَيْتُ رَسُولَ اللَّهِ ﷺ صَلَّى عَلَيْهَا وَكَبَّرَ وَهُوَ عَلَيْهَا، ثُمَّ رَكَعَ وَهُوَ عَلَيْهَا، ثُمَّ نَزَلَ القَهْقَرَى، فَسَجَدَ فِي أَصْلِ المِنْبَرِ ثُمَّ عَادَ، فَلَمَّا فَرَغَ أَقْبَلَ عَلَى النَّاسِ، فَقَالَ: «أَيُّهَا النَّاسُ، إِنَّمَا صَنَعْتُ هَذَا لِتَأْتَمُّوا وَلِتَعَلَّمُوا صَلاَتِي«.

Salgylanma:

• Medinä golaý bir ýer.

918

26-nji bap

918

26-nji bap

Jäbir ibn Abdulladan (Allah ondan razy bolsun) rowaýat edilmegine görä, ol şeýle diýipdir: “Bir hurma töňňesi bardy. Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem (hutba okan wagty) şonuň üstünde durardy. Onuň üçin münber (ýasalyp) goýulanda, biz bu töňňeden on aýlyk bogaz düýeleriň iňňildisine meňzeş bir ses eşitdik. Ol töňňe diňe Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem münberden düşüp, elini onuň üstünde goýandan soň köşeşdi”.

حَدَّثَنَا سَعِيدُ بْنُ أَبِي مَرْيَمَ، قَالَ: حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ جَعْفَرٍ، قَالَ: أَخْبَرَنِي يَحْيَى بْنُ سَعِيدٍ، قَالَ: أَخْبَرَنِي ابْنُ أَنَسٍ، أَنَّهُ سَمِعَ جَابِرَ بْنَ عَبْدِ اللَّهِ، قَالَ: «كَانَ جِذْعٌ يَقُومُ إِلَيْهِ النَّبِيُّ ﷺ، فَلَمَّا وُضِعَ لَهُ المِنْبَرُ سَمِعْنَا لِلْجِذْعِ مِثْلَ أَصْوَاتِ العِشَارِ حَتَّى نَزَلَ النَّبِيُّ ﷺ، فَوَضَعَ يَدَهُ عَلَيْهِ» قَالَ سُلَيْمَانُ: عَنْ يَحْيَى، أَخْبَرَنِي حَفْصُ بْنُ عُبَيْدِ اللَّهِ بْنِ أَنَسٍ: أَنَّهُ سَمِعَ جَابِرَ بْنَ عَبْدِ اللَّهِ.

919

26-nji bap

919

26-nji bap

Sälimden rowaýat edilmegine görä, onuň kakasy şeýle diýipdir: “Men Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellemiň münberiň üstünde hutba okap durka: “Juma namazyna gelen adam, gusul alyp gelsin!” diýendigini eşidipdim”.

حَدَّثَنَا آدَمُ بْنُ أَبِي إِيَاسٍ، قَالَ: حَدَّثَنَا ابْنُ أَبِي ذِئْبٍ، عَنِ الزُّهْرِيِّ، عَنْ سَالِمٍ، عَنْ أَبِيهِ، قَالَ: سَمِعْتُ النَّبِيَّ ﷺ يَخْطُبُ عَلَى المِنْبَرِ، فَقَالَ: «مَنْ جَاءَ إِلَى الجُمُعَةِ، فَلْيَغْتَسِلْ«.

920

27-nji bap

920

27-nji bap

Abdulla ibn Omardan (Allah olardan razy bolsun) rowaýat edilmegine görä, ol şeýle diýipdir: “Pygamberimiz sallahu aleýhi wesellem edil siziň häzirki edişiňiz ýaly, hutbasyny dik duran ýerinden okardy, soňra oturardy. Soňra bolsa (ikinji hutbany okamak üçin) ýene-de ýerinden turardy”.

حَدَّثَنَا عُبَيْدُ اللَّهِ بْنُ عُمَرَ القَوَارِيرِيُّ، قَالَ: حَدَّثَنَا خَالِدُ بْنُ الحَارِثِ، قَالَ: حَدَّثَنَا عُبَيْدُ اللَّهِ بْنُ عُمَرَ، عَنْ نَافِعٍ، عَنِ ابْنِ عُمَرَ رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُمَا، قَالَ: «كَانَ النَّبِيُّ ﷺ يَخْطُبُ قَائِمًا، ثُمَّ يَقْعُدُ، ثُمَّ يَقُومُ كَمَا تَفْعَلُونَ الآنَ«.

921

28-nji bap

921

28-nji bap

Ebu Sa’yd El-Hudryden (Allah ondan razy bolsun) rowaýat edilmegine görä, ol şeýle diýipdir: “Bir gezek Pygamberimiz sallahu aleýhi wesellem münberiň üstünde oturdy we biz hem onuň töwereginde oturdyk”.

حَدَّثَنَا مُعَاذُ بْنُ فَضَالَةَ، قَالَ: حَدَّثَنَا هِشَامٌ، عَنْ يَحْيَى، عَنْ هِلاَلِ بْنِ أَبِي مَيْمُونَةَ، حَدَّثَنَا عَطَاءُ بْنُ يَسَارٍ، أَنَّهُ سَمِعَ أَبَا سَعِيدٍ الخُدْرِيَّ، قَالَ: «إِنَّ النَّبِيَّ ﷺ جَلَسَ ذَاتَ يَوْمٍ عَلَى المِنْبَرِ وَجَلَسْنَا حَوْلَهُ«.

922

29-nji bap

922

29-nji bap

"Ebu Bekriň gyzy Äsmäden (Allah ondan razy bolsun) rowaýat edilmegine görä, ol şeýle diýipdir: “(Bir gezek) men Aişanyň (Allah ondan razy bolsun) ýanyna bardym. Şol wagt adamlar namaz okap duran ekenler. Men ondan: “Adamlara näme bolýar?” diýip soradym. Ol kellesi bilen asmana yşarat etdi. Men: “Bu bir alamatmy?” diýip soradym. Ol kellesini ýaýkap: “Hawa” diýdi. Äsmä şeýle diýdi: “Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem namazy örän uzak okady. Men huşumy ýitirip, özümden gitjek boldum. Ýanymda suwly bir gap bardy. Men onuň agzyny açyp, kellämden suw akdyryp başladym. Ahyr Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem namazyny okap boldy, Gün hem açylypdy. Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem namazdan soň adamlara hutba okamaga başlady. Allah Tagalanyň özüne mahsus sypatlar bilen hamdu-senalar aýdandan soň “Emma ba’du” diýdi. Birden ensarylardan bir topar aýallar gürleşip, ses edip başladylar, men olary dymdyrmak üçin olara tarap öwrüldim. Soňra Aişadan: “Ol näme aýtdy?” diýip soradym. Ol şonda: “Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem şeýle diýip aýtdy, diýdi: “Men ýaňyja şu duran ýerimde öň hiç haçan görmedik zatlarymy gördüm. Hatda, Jennet bilen dowzahy hem gördüm. Şeýle hem gabyrlaryňyzda dejjalyň synagyna meňzeş ýa-da şoňa golaýrak bir synag bilen synag ediljekdigiňiz barada hem maňa wahy edilip habar berildi. (Gabyrda) siziň her biriňiziň ýanyna gelip: “Bu adam, (ýagny Muhammed) hakda näme bilýärsiň?” diýip sorarlar. Mu’min (ýa-da ynanjy bar bolan) adam: “Bu Allahyň Resuly, Muhammed sallallahu aleýhi wesellemdir. Ol bize anyk subutnamalar we hidaýat (ýagny dogry ýol görkezmek üçin) geldi. Biz Oňa jogap hökmünde iman etdik we ony tassyk edip, yzyna eýerdik” diýer. Soňra (perişdeler) oňa: “Indi, sen arkaýyn dynjyňy al-da ýatyber, çünki biz seniň Oňa berk ynanýandygyňy öňem bilýärdik!” diýerler. Emma munafyk (ýa-da şübhelenýän adam) barada aýdylanda bolsa, oňa-da: “Sen bu adam hakda näme bilýärsiň?” diýip soralar. Ol: “Men bilmedim, men diňe adamlaryň Onuň hakynda aýdanlaryny eşitdim we men hem şony aýtdym” diýip jogap berer. "

وَقَالَ مَحْمُودٌ: حَدَّثَنَا أَبُو أُسَامَةَ، قَالَ: حَدَّثَنَا هِشَامُ بْنُ عُرْوَةَ، قَالَ: أَخْبَرَتْنِي فَاطِمَةُ بِنْتُ المُنْذِرِ، عَنْ أَسْمَاءَ بِنْتِ أَبِي بَكْرٍ الصِّدِّيقِ قَالَتْ: دَخَلْتُ عَلَى عَائِشَةَ رَضِيَ اللَّهُ عَنْهَا، وَالنَّاسُ يُصَلُّونَ، قُلْتُ: مَا شَأْنُ النَّاسِ، فَأَشَارَتْ بِرَأْسِهَا: إِلَى السَّمَاءِ، فَقُلْتُ: آيَةٌ؟ فَأَشَارَتْ بِرَأْسِهَا: أَيْ نَعَمْ، قَالَتْ: فَأَطَالَ رَسُولُ اللَّهِ ﷺ جِدًّا حَتَّى تَجَلَّانِي الغَشْيُ، وَإِلَى جَنْبِي قِرْبَةٌ فِيهَا مَاءٌ، فَفَتَحْتُهَا، فَجَعَلْتُ أَصُبُّ مِنْهَا عَلَى رَأْسِي، فَانْصَرَفَ رَسُولُ اللَّهِ ﷺ وَقَدْ تَجَلَّتِ الشَّمْسُ، فَخَطَبَ النَّاسَ، وَحَمِدَ اللَّهَ بِمَا هُوَ أَهْلُهُ، ثُمَّ قَالَ: «أَمَّا بَعْدُ» قَالَتْ: - وَلَغَطَ نِسْوَةٌ مِنَ الأَنْصَارِ، فَانْكَفَأْتُ إِلَيْهِنَّ لِأُسَكِّتَهُنَّ، فَقُلْتُ لِعَائِشَةَ: مَا قَالَ؟ قَالَتْ: قَالَ -: مَا مِنْ شَيْءٍ لَمْ أَكُنْ أُرِيتُهُ إِلَّا قَدْ رَأَيْتُهُ فِي مَقَامِي هَذَا، حَتَّى الجَنَّةَ وَالنَّارَ، وَإِنَّهُ قَدْ أُوحِيَ إِلَيَّ أَنَّكُمْ تُفْتَنُونَ فِي القُبُورِ، مِثْلَ - أَوْ قَرِيبَ مِنْ - فِتْنَةِ المَسِيحِ الدَّجَّالِ، يُؤْتَى أَحَدُكُمْ فَيُقَالُ لَهُ: مَا عِلْمُكَ بِهَذَا الرَّجُلِ؟ فَأَمَّا المُؤْمِنُ - أَوْ قَالَ: المُوقِنُ شَكَّ هِشَامٌ - فَيَقُولُ: هُوَ رَسُولُ اللَّهِ، هُوَ مُحَمَّدٌ ﷺ، جَاءَنَا بِالْبَيِّنَاتِ وَالهُدَى، فَآمَنَّا وَأَجَبْنَا وَاتَّبَعْنَا وَصَدَّقْنَا، فَيُقَالُ لَهُ: نَمْ صَالِحًا قَدْ كُنَّا نَعْلَمُ إِنْ كُنْتَ لَتُؤْمِنُ بِهِ، وَأَمَّا المُنَافِقُ - أَوْ قَالَ: المُرْتَابُ، شَكَّ هِشَامٌ - فَيُقَالُ لَهُ: مَا عِلْمُكَ بِهَذَا الرَّجُلِ؟ فَيَقُولُ: لاَ أَدْرِي، سَمِعْتُ النَّاسَ يَقُولُونَ شَيْئًا فَقُلْتُ: قَالَ هِشَامٌ: فَلَقَدْ قَالَتْ لِي فَاطِمَةُ فَأَوْعَيْتُهُ، غَيْرَ أَنَّهَا ذَكَرَتْ مَا يُغَلِّظُ عَلَيْهِ.

Salgylanma:

“• Bu waka gün tutulan wagty bolup geçipdi. • Yagny Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem. ”

923

29-nji bap

923

29-nji bap

"‘Amr ibn Taglibden (Allah ondan razy bolsun) rowaýat edilmegine görä, ol şeýle diýipdir: “Bir gezek Pygamberimiz sallallahu aleýhi weselleme oljadan düşen bir topar baýlyk ýa-da söweşden ýesir düşen köpsanly gullary getirdiler. Soňra Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem olary paýlady. Ol bir topar adamlara şol zatlardan berişdirdi, bir toparlaryna-da hiç zat bermedi. Hiç zat berilmedik adamlaryň närazylyk bildirýändikleriniň (gep-gürrüňleri) Oňa gelip ýetdi. Ol şonda Allah Tagala hamdu-senalar edip, soňra “Emma ba’du” diýip, şeýle diýdi: “Allaha kasam bolsun, Men oljadan paý bermedik kişimi beren kişimden gowy görýändigime garamazdan, kimsine paý berip, kimsine-de bermän bilerin. Ýöne käbir kişilere baýlyk bermegime olaryň kalbynda sabyrsyzlygyň we tamakinçiligiň bardygyny gördigim üçin berýändirin. Käbirlerini bolsa, Allahyň kalblarynda ýaradan köňül baýlyklaryna we haýryna tabşyrýaryn. ‘Amr ibn Taglib hem şolardan biridir!” diýdi. ‘Amr ibn Taglib şeýle diýdi: “Wallahy, Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellemiň men hakda aýdan şu sözlerini hatda (şol döwürde iň gymmatly hasap edilýän) gyzyl düýelere-de çalyşmazdym!”. "

حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ مَعْمَرٍ، قَالَ: حَدَّثَنَا أَبُو عَاصِمٍ، عَنْ جَرِيرِ بْنِ حَازِمٍ، قَالَ: سَمِعْتُ الحَسَنَ، يَقُولُ: حَدَّثَنَا عَمْرُو بْنُ تَغْلِبَ: أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ ﷺ أُتِيَ بِمَالٍ - أَوْ سَبْيٍ - فَقَسَمَهُ، فَأَعْطَى رِجَالًا وَتَرَكَ رِجَالًا، فَبَلَغَهُ أَنَّ الَّذِينَ تَرَكَ عَتَبُوا، فَحَمِدَ اللَّهَ، ثُمَّ أَثْنَى عَلَيْهِ، ثُمَّ قَالَ: «أَمَّا بَعْدُ فَوَاللَّهِ إِنِّي لَأُعْطِي الرَّجُلَ، وَأَدَعُ الرَّجُلَ، وَالَّذِي أَدَعُ أَحَبُّ إِلَيَّ مِنَ الَّذِي أُعْطِي، وَلَكِنْ أُعْطِي أَقْوَامًا لِمَا أَرَى فِي قُلُوبِهِمْ مِنَ الجَزَعِ وَالهَلَعِ، وَأَكِلُ أَقْوَامًا إِلَى مَا جَعَلَ اللَّهُ فِي قُلُوبِهِمْ مِنَ الغِنَى وَالخَيْرِ، فِيهِمْ عَمْرُو بْنُ تَغْلِبَ» فَوَاللَّهِ مَا أُحِبُّ أَنَّ لِي بِكَلِمَةِ رَسُولِ اللَّهِ ﷺ حُمْرَ النَّعَمِ، تَابَعَهُ يُونُسُ.

924

29-nji bap

924

29-nji bap

Aişadan (Allah ondan razy bolsun) rowaýat edilmegine görä, ol şeýle diýipdir: “Bir gün Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem gijäniň ýarymynda öýden çykyp, mesjitde namaz okady. Käbir adamlar Oňa uýup namaz okadylar. Olar irden daň atandan soň bu hakda beýlekilere-de habar berdiler. Şol gije adamlar has hem köpelip, Oňa uýup namaz okadylar. Irden daň atandan soň ýene-de bu hakda beýlekilere-de habar berip başladylar. Üçünji gije mesjidiň adamlary has hem köpeldi. Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem ýene-de çykyp namaz okady, adamlar hem Oňa uýup namaz okadylar. Dördünji gije bolanda adamlar köpelip mesjide sygman başlady. (Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem şol gije öýünden çykmady). Ol irden ertir namazyny okamaga çykdy. Ertir namazyny okap bolandan soň adamlara tarap öwrülip: Kelimeý-şehadaty getirenden soň, “Emma ba’du” diýip, şeýle diýdi: “Men düýn agşam siziň şu ýerde jemleneniňizi bilýärdim, ýöne size gije namazynyň parz edilmeginden, siziň hem ony ýerine ýetirip bilmejegiňizden gorkup çykmadym!” diýdi.

حَدَّثَنَا يَحْيَى بْنُ بُكَيْرٍ، قَالَ: حَدَّثَنَا اللَّيْثُ، عَنْ عُقَيْلٍ، عَنِ ابْنِ شِهَابٍ، قَالَ: أَخْبَرَنِي عُرْوَةُ، أَنَّ عَائِشَةَ، أَخْبَرَتْهُ: أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ ﷺ خَرَجَ ذَاتَ لَيْلَةٍ مِنْ جَوْفِ اللَّيْلِ، فَصَلَّى فِي المَسْجِدِ، فَصَلَّى رِجَالٌ بِصَلاَتِهِ، فَأَصْبَحَ النَّاسُ، فَتَحَدَّثُوا، فَاجْتَمَعَ أَكْثَرُ مِنْهُمْ، فَصَلَّوْا مَعَهُ، فَأَصْبَحَ النَّاسُ، فَتَحَدَّثُوا، فَكَثُرَ أَهْلُ المَسْجِدِ مِنَ اللَّيْلَةِ الثَّالِثَةِ، فَخَرَجَ رَسُولُ اللَّهِ ﷺ، فَصَلَّوْا بِصَلاَتِهِ، فَلَمَّا كَانَتِ اللَّيْلَةُ الرَّابِعَةُ عَجَزَ المَسْجِدُ عَنْ أَهْلِهِ حَتَّى خَرَجَ لِصَلاَةِ الصُّبْحِ، فَلَمَّا قَضَى الفَجْرَ أَقْبَلَ عَلَى النَّاسِ، فَتَشَهَّدَ، ثُمَّ قَالَ: «أَمَّا بَعْدُ، فَإِنَّهُ لَمْ يَخْفَ عَلَيَّ مَكَانُكُمْ، لَكِنِّي خَشِيتُ أَنْ تُفْرَضَ عَلَيْكُمْ، فَتَعْجِزُوا عَنْهَا» قَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ: تَابَعَهُ يُونُسُ.

Salgylanma:

• Kelimeý-şehadat – “Eşhedu enlä ilähä illallhu we eşhedu enne Muhammadän resulullah” kelimesidir.

925

29-nji bap

925

29-nji bap

Ebu Humeýd Es-Sa’ydydan (Allah ondan razy bolsun) habar berilmegine görä, ol şeýle diýipdir: “Bir gün Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem öýle bilen agşamyň aralygyndaky bir wagtda namazdan soň (hutba okamak üçin) ýerinden turup: “Eşhedu enlä ilähä illallhu we eşhedu enne Muhammadän resulullah” diýip, Allahyň özüne laýyk bolan şekilde hamdu-senalar aýdandan soňra: “Emma ba’du” diýdi”.

حَدَّثَنَا أَبُو اليَمَانِ، قَالَ: أَخْبَرَنَا شُعَيْبٌ، عَنِ الزُّهْرِيِّ، قَالَ: أَخْبَرَنِي عُرْوَةُ، عَنْ أَبِي حُمَيْدٍ السَّاعِدِيِّ، أَنَّهُ أَخْبَرَهُ: أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ ﷺ قَامَ عَشِيَّةً بَعْدَ الصَّلاَةِ، فَتَشَهَّدَ وَأَثْنَى عَلَى اللَّهِ بِمَا هُوَ أَهْلُهُ، ثُمَّ قَالَ: «أَمَّا بَعْدُ» تَابَعَهُ أَبُو مُعَاوِيَةَ، وَأَبُو أُسَامَةَ، عَنْ هِشَامٍ، عَنْ أَبِيهِ، عَنْ أَبِي حُمَيْدٍ السَّاعِدِيِّ، عَنِ النَّبِيِّ ﷺ، قَالَ: «أَمَّا بَعْدُ»، تَابَعَهُ العَدَنِيُّ، عَنْ سُفْيَانَ فِي «أَمَّا بَعْدُ.»

Sahyh al Buhary yslam dininiň iň ygtybarly hadys ýygyndysydyr. Takmynan 7,275 hadysy öz içine alýan bu eser, Pygamberimiziň sünnetine esaslanyp, musulmanlaryň gündelik durmuşynda ýol görkezijidir.

Möhüm Baglanyşyklar

Sahih al bukhari programmasy

Bir basyş bilen uygulamany göçür we ruhy syýahata başla!