796

125-nji bap

796

125-nji bap

Ebu Hureýreden (Allah ondan razy bolsun) rowaýat edilmegine görä, Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem şeýle diýipdir: “Ymam: “Sami’allahu liman hamidah” diýse, siz hem: “Allohummä, Robbänä läkäl hamd” diýiň. Sebäbi, kimiň şol aýdan sözleri, perişdeleriň sözlerine gabat gelse, onuň öňki eden günäleri bagyşlanar”.

حَدَّثَنَا عَبْدُ اللَّهِ بْنُ يُوسُفَ، قَالَ: أَخْبَرَنَا مَالِكٌ، عَنْ سُمَيٍّ، عَنْ أَبِي صَالِحٍ، عَنْ أَبِي هُرَيْرَةَ رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُ: أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ ﷺ قَالَ: إِذَا قَالَ الإِمَامُ: سَمِعَ اللَّهُ لِمَنْ حَمِدَهُ، فَقُولُوا: اللَّهُمَّ رَبَّنَا لَكَ الحَمْدُ، فَإِنَّهُ مَنْ وَافَقَ قَوْلُهُ قَوْلَ المَلاَئِكَةِ، غُفِرَ لَهُ مَا تَقَدَّمَ مِنْ ذَنْبِهِ.

797

126-nji bap

797

126-nji bap

"Ebu Selemeden rowaýat edilmegine görä, Ebu Hureýre (Allah ondan razy bolsun) şeýle diýipdir: “Men size, hökman, Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellemiň namazyna ýakynrak bir namaz okap görkezerin” diýdi. Ebu Hureýre öýle, ýassy we ertir namazlarynyň soňky rekagatlarynda: “Sami’allahu liman hamidah” diýeninden soň, adatça, kunut okap, kunutynda mu’minlere doga we kapyrlara bolsa nälet ederdi”. "

حَدَّثَنَا مُعَاذُ بْنُ فَضَالَةَ، قَالَ: حَدَّثَنَا هِشَامٌ، عَنْ يَحْيَى، عَنْ أَبِي سَلَمَةَ، عَنْ أَبِي هُرَيْرَةَ، قَالَ: لَأُقَرِّبَنَّ صَلاَةَ النَّبِيِّ ﷺ، فَكَانَ أَبُو هُرَيْرَةَ رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُ يَقْنُتُ فِي الرَّكْعَةِ الآخِرَةِ مِنْ صَلاَةِ الظُّهْرِ، وَصَلاَةِ العِشَاءِ، وَصَلاَةِ الصُّبْحِ، بَعْدَ مَا يَقُولُ: سَمِعَ اللَّهُ لِمَنْ حَمِدَهُ، فَيَدْعُو لِلْمُؤْمِنِينَ وَيَلْعَنُ الكُفَّارَ.

798

127-nji bap

798

127-nji bap

Enes ibn Mälikden (Allah ondan razy bolsun) rowaýat edilmegine görä, ol şeýle diýipdir: “Kunut dogasy agşam we ertir namazlarynda okalardy”.

حَدَّثَنَا عَبْدُ اللَّهِ بْنُ أَبِي الأَسْوَدِ، قَالَ: حَدَّثَنَا إِسْمَاعِيلُ، عَنْ خَالِدٍ الحَذَّاءِ، عَنْ أَبِي قِلاَبَةَ، عَنْ أَنَسِ بْنِ مَالِكٍ رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُ، قَالَ: «كَانَ القُنُوتُ فِي المَغْرِبِ وَالفَجْرِ «.

799

128-nji bap

799

128-nji bap

Rifa’a ibn Rafi’ Az-Zurakyýden (Allah ondan razy bolsun) rowaýat edilmegine görä, ol şeýle diýipdir: “Bir gün Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellemiň arkasynda durup, namaz okaýardyk. Ol rukugdan başyny galdyranda: “Sami’allahu liman hamidah” diýdi. Onuň yzynda durup namaz okaýanlaryň biri: “Robbänä wä läkäl hamdu. Hamdän, käsiron, toýýibän, mubärokän fihi” (Bol bereketli, iň gowy öwgüler, Allahym, saňa bolsun)” diýdi. Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem namaz okap bolandan soňra: “Ýaňky sözleri kim aýtdy?” diýip sorady. Ol hem: “Mendim” diýdi. Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem: “Otuzdan gowrak perişdäniň bu sözleri biri-birinden öňürti ýazjak bolup, öz aralarynda ýaryşyp howlugandyklaryny gördüm” diýdi.

حَدَّثَنَا عَبْدُ اللَّهِ بْنُ مَسْلَمَةَ، عَنْ مَالِكٍ، عَنْ نُعَيْمِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ المُجْمِرِ، عَنْ عَلِيِّ بْنِ يَحْيَى بْنِ خَلَّادٍ الزُّرَقِيِّ، عَنْ أَبِيهِ، عَنْ رِفَاعَةَ بْنِ رَافِعٍ الزُّرَقِيِّ، قَالَ: كُنَّا يَوْمًا نُصَلِّي وَرَاءَ النَّبِيِّ ﷺ، فَلَمَّا رَفَعَ رَأْسَهُ مِنَ الرَّكْعَةِ قَالَ: سَمِعَ اللَّهُ لِمَنْ حَمِدَهُ، قَالَ رَجُلٌ وَرَاءَهُ: رَبَّنَا وَلَكَ الحَمْدُ حَمْدًا كَثِيرًا طَيِّبًا مُبَارَكًا فِيهِ، فَلَمَّا انْصَرَفَ، قَالَ: «مَنِ المُتَكَلِّمُ» قَالَ: أَنَا، قَالَ: «رَأَيْتُ بِضْعَةً وَثَلاَثِينَ مَلَكًا يَبْتَدِرُونَهَا أَيُّهُمْ يَكْتُبُهَا أَوَّلُ «.

800

128-nji bap

800

128-nji bap

Säbitden rowaýat edilmegine görä, ol şeýle diýipdir: “Enes (ibn Mälik Allah ondan razy bolsun) bize Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellemiň namaz okaýşyny taryp edip bererdi. Ol namaz okan wagty, rukugdan başyny galdyranyndan soň, şeýle bir uzak wagtlap durardy welin, biz hatda: “Sejdä barmagy unutdymyka” diýerdik”.

حَدَّثَنَا أَبُو الوَلِيدِ، قَالَ: حَدَّثَنَا شُعْبَةُ، عَنْ ثَابِتٍ، قَالَ: كَانَ أَنَسٌ يَنْعَتُ لَنَا صَلاَةَ النَّبِيِّ ﷺ، فَكَانَ يُصَلِّي وَإِذَا رَفَعَ رَأْسَهُ مِنَ الرُّكُوعِ، قَامَ حَتَّى نَقُولَ: قَدْ نَسِيَ.

801

128-nji bap

801

128-nji bap

Beradan (Allah ondan razy bolsun) rowaýat edilmegine görä, ol şeýle diýipdir: “Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellemiň rukugy, sejdesi, rukugdan başyny galdyran wagty we iki sejdäniň arasyndaky oturan wagtlary, (wagt taýdan) takmynan biri-birine deňräkdi”.

حَدَّثَنَا أَبُو الوَلِيدِ، قَالَ: حَدَّثَنَا شُعْبَةُ، عَنِ الحَكَمِ، عَنِ ابْنِ أَبِي لَيْلَى، عَنِ البَرَاءِ رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُ، قَالَ: «كَانَ رُكُوعُ النَّبِيِّ ﷺ وَسُجُودُهُ، وَإِذَا رَفَعَ رَأْسَهُ مِنَ الرُّكُوعِ وَبَيْنَ السَّجْدَتَيْنِ قَرِيبًا مِنَ السَّوَاءِ «.

802

128-nji bap

802

128-nji bap

"Ebu Kylabadan rowaýat edilmegine görä, ol şeýle diýipdir: “Mälik ibn El-Huweýris (Allah ondan razy bolsun) bize Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellemiň namaz okaýşyny görkezerdi. Ol muny namaz wagtynda däl-de, başga bir wagt görkezerdi. Ol (bir gezek görkezmek üçin ýerinden) dik turup, aýak üstünde durdy. Soňra rukuga gitdi we (doly) ornaşýança, rukugda durdy. Soňra başyny galdyryp, azyrak gönelip durdy”. Ol bize edil şu şeýhimiz Ebu Bureýdiň namaz okaýşy ýaly namaz okap görkezdi. Ebu Bureýd, haçan-da, ikinji sejdeden başyny galdyrandan soň, (dik turmazdan öň) azrak oturyp, soňra ýerinden dik turardy”. "

حَدَّثَنَا سُلَيْمَانُ بْنُ حَرْبٍ، قَالَ: حَدَّثَنَا حَمَّادُ بْنُ زَيْدٍ، عَنْ أَيُّوبَ، عَنْ أَبِي قِلاَبَةَ، قَالَ: كَانَ مَالِكُ بْنُ الحُوَيْرِثِ يُرِينَا كَيْفَ كَانَ صَلاَةُ النَّبِيِّ ﷺ، وَذَاكَ فِي غَيْرِ وَقْتِ صَلاَةٍ، «فَقَامَ فَأَمْكَنَ القِيَامَ، ثُمَّ رَكَعَ فَأَمْكَنَ الرُّكُوعَ، ثُمَّ رَفَعَ رَأْسَهُ فَأَنْصَبَ هُنَيَّةً»، قَالَ: فَصَلَّى بِنَا صَلاَةَ شَيْخِنَا هَذَا أَبِي بُرَيْدٍ، وَكَانَ أَبُو بُرَيْدٍ: «إِذَا رَفَعَ رَأْسَهُ مِنَ السَّجْدَةِ الآخِرَةِ اسْتَوَى قَاعِدًا، ثُمَّ نَهَضَ «.

803

128-nji bap

803

128-nji bap

"Ebu Bekr ibn Abdurrahman ibn El-Haris ibn Hişämyň we Ebu Seleme ibn Abdurrahmanyň habar bermeklerine görä, olar şeýle diýipdirler: “Ebu Hureýre hemişe, remezanda bolsun ýa-da başga aýlarda bolsun, parz namazlarda we beýleki ähli namazlarda, tekbir alardy. Ol namaza duranda ilki tekbir alardy. Soňra rukuga gidende tekbir alardy. Soňra (rukugdan başyny galdyran wagty): “Sami’allahu liman hamidah” diýerdi. Soňra sejdä gitmezden öň “Robbänä wä läkäl hamd” diýerdi. Soňra sejdä giden wagty, “Allahu Akbär” diýip giderdi. Soňra sejdeden başyny galdyran wagty, tekbir alardy. Soňra ikinji sejdäni eden wagty hem tekbir alardy. Soňra sejdeden başyny galdyran wagty, ýene tekbir alardy. Şeýle hem, ikinji rekagatdan soň oturyp, ýerinden galan wagty hem tekbir alardy. Şeýdip, tä namaz okap bolýança, her rekagatda şu şekilde ederdi. Soňra namaz okap bolandan soň: “Janym elinde bolan Allahdan ant içýärin, içiňizde Resulullah sallallahu aleýhi wesellemiň namazyna iň köp meňzeýän namaz meniň namazymdyr. Onuň okan namazy tä, şu dünýäni terk edýänçä, şu şekilde-di” diýip aýdardy”. "

حَدَّثَنَا أَبُو اليَمَانِ، قَالَ: حَدَّثَنَا شُعَيْبٌ، عَنِ الزُّهْرِيِّ، قَالَ: أَخْبَرَنِي أَبُو بَكْرِ بْنُ عَبْدِ الرَّحْمَنِ بْنِ الحَارِثِ بْنِ هِشَامٍ، وَأَبُو سَلَمَةَ بْنُ عَبْدِ الرَّحْمَنِ، أَنَّ أَبَا هُرَيْرَةَ، كَانَ يُكَبِّرُ فِي كُلِّ صَلاَةٍ مِنَ المَكْتُوبَةِ، وَغَيْرِهَا فِي رَمَضَانَ وَغَيْرِهِ، فَيُكَبِّرُ حِينَ يَقُومُ، ثُمَّ يُكَبِّرُ حِينَ يَرْكَعُ، ثُمَّ يَقُولُ: سَمِعَ اللَّهُ لِمَنْ حَمِدَهُ، ثُمَّ يَقُولُ: رَبَّنَا وَلَكَ الحَمْدُ قَبْلَ أَنْ يَسْجُدَ، ثُمَّ يَقُولُ: اللَّهُ أَكْبَرُ حِينَ يَهْوِي سَاجِدًا، ثُمَّ يُكَبِّرُ حِينَ يَرْفَعُ رَأْسَهُ مِنَ السُّجُودِ، ثُمَّ يُكَبِّرُ حِينَ يَسْجُدُ، ثُمَّ يُكَبِّرُ حِينَ يَرْفَعُ رَأْسَهُ مِنَ السُّجُودِ، ثُمَّ يُكَبِّرُ حِينَ يَقُومُ مِنَ الجُلُوسِ فِي الِاثْنَتَيْنِ، وَيَفْعَلُ ذَلِكَ فِي كُلِّ رَكْعَةٍ حَتَّى يَفْرُغَ مِنَ الصَّلاَةِ ، ثُمَّ يَقُولُ حِينَ يَنْصَرِفُ: وَالَّذِي نَفْسِي بِيَدِهِ، إِنِّي لَأَقْرَبُكُمْ شَبَهًا بِصَلاَةِ رَسُولِ اللَّهِ ﷺ إِنْ كَانَتْ هَذِهِ لَصَلاَتَهُ حَتَّى فَارَقَ الدُّنْيَا.

Salgylanma:

• Tekbir almak – “Allahu Akbär” diýmek.

804

129-nji bap

804

129-nji bap

"Ebu Hureýre (Allah ondan razy bolsun) şeýle diýipdir: “Resulullah sallallahu aleýhi wesellem başyny galdyranda: “Sami’allahu liman hamidah, Robbänä wä läkäl hamd” diýerdi-de, atlaryny tutup, bir topar adamlar üçin doga edip şeýle diýerdi: “Allahym! Welid ibn Welidi, Seleme ibn Hişami, ‘Aýýaş ibn Ebu Rabi’any hem-de kapyrlaryň elinde horluk çekip, güýçsiz we ejiz saýylýan beýleki mu’minleri halas et! Allahym! Mudar tiresine has beter azap ber, olaryň ýaşan bu ýyllaryny Yusup aleýhissalamyň azaply ýyllaryna meňzet!” Şol döwürde Mudar tiresiniň gündogar tarapdaky bölegi Oňa garşy çykardy”. "

قَالاَ: وَقَالَ أَبُو هُرَيْرَةَ رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُ: وَكَانَ رَسُولُ اللَّهِ ﷺ حِينَ يَرْفَعُ رَأْسَهُ يَقُولُ: سَمِعَ اللَّهُ لِمَنْ حَمِدَهُ، رَبَّنَا وَلَكَ الحَمْدُ، يَدْعُو لِرِجَالٍ فَيُسَمِّيهِمْ بِأَسْمَائِهِمْ، فَيَقُولُ: «اللَّهُمَّ أَنْجِ الوَلِيدَ بْنَ الوَلِيدِ، وَسَلَمَةَ بْنَ هِشَامٍ، وَعَيَّاشَ بْنَ أَبِي رَبِيعَةَ وَالمُسْتَضْعَفِينَ مِنَ المُؤْمِنِينَ اللَّهُمَّ اشْدُدْ وَطْأَتَكَ عَلَى مُضَرَ وَاجْعَلْهَا عَلَيْهِمْ سِنِينَ كَسِنِي يُوسُفَ»، وَأَهْلُ المَشْرِقِ يَوْمَئِذٍ مِنْ مُضَرَ مُخَالِفُونَ لَهُ.

Salgylanma:

• Bu ady agzalan sahabalar müşrükleriň elinde ýesirlikde galan sahabalardyr.

805

129-nji bap

805

129-nji bap

Enes ibn Mälikden (Allah ondan razy bolsun) rowaýat edilmegine görä, ol şeýle diýipdir: “(Bir gezek) Resulullah sallallahu aleýhi wesellem atdan ýykylyp, (sag tarapyny) sypjyrtdy. Biz Ony soramak üçin ýanyna girdik. Şol wagt hem namazyň wagty boldy. Ol oturyp namaz okady, biz hem oturdyk. (Sufýan bir gezek: “Biz hem oturyp namaz okadyk” diýip gürrüň beripdi). Namaz okap bolandan soň şeýle diýdi: “Elbetde, ymam oňa uýmak üçin bellenýändir. Ymam: “Allahu Akbär” diýse, siz hem “Allahu Akbär” diýiň. Rukuga gitse, siz hem rukug gidiň, başyny galdyrsa, siz hem galdyryň. Ymam: “Sämi’allahu limän hämidäh” diýen wagty, siz: “Robbänä wä läkäl-hämd” diýiň. Sejdä giden wagty, siz hem sejdä gidiň”.

"حَدَّثَنَا عَلِيُّ بْنُ عَبْدِ اللَّهِ، قَالَ: حَدَّثَنَا سُفْيَانُ، غَيْرَ مَرَّةٍ، عَنِ الزُّهْرِيِّ، قَالَ: سَمِعْتُ أَنَسَ بْنَ مَالِكٍ، يَقُولُ: سَقَطَ رَسُولُ اللَّهِ ﷺ عَنْ فَرَسٍ - وَرُبَّمَا قَالَ سُفْيَانُ: مِنْ فَرَسٍ - فَجُحِشَ شِقُّهُ الأَيْمَنُ، فَدَخَلْنَا عَلَيْهِ نَعُودُهُ، فَحَضَرَتِ الصَّلاَةُ، فَصَلَّى بِنَا قَاعِدًا وَقَعَدْنَا - وَقَالَ سُفْيَانُ مَرَّةً: صَلَّيْنَا قُعُودًا - فَلَمَّا قَضَى الصَّلاَةَ قَالَ: إِنَّمَا جُعِلَ الإِمَامُ لِيُؤْتَمَّ بِهِ، فَإِذَا كَبَّرَ فَكَبِّرُوا، وَإِذَا رَكَعَ فَارْكَعُوا، وَإِذَا رَفَعَ فَارْفَعُوا، وَإِذَا قَالَ: سَمِعَ اللَّهُ لِمَنْ حَمِدَهُ، فَقُولُوا: رَبَّنَا وَلَكَ الحَمْدُ، وَإِذَا سَجَدَ فَاسْجُدُوا. قَالَ سُفْيَانُ: كَذَا جَاءَ بِهِ مَعْمَرٌ؟ قُلْتُ: نَعَمْ، قَالَ: لَقَدْ حَفِظَ كَذَا، قَالَ الزُّهْرِيُّ: وَلَكَ الحَمْدُ حَفِظْتُ مِنْ شِقِّهِ الأَيْمَنِ، فَلَمَّا خَرَجْنَا مِنْ عِنْدِ الزُّهْرِيِّ، قَالَ ابْنُ جُرَيْجٍ: وَأَنَا عِنْدَهُ، فَجُحِشَ سَاقُهُ الأَيْمَنُ. "

Sahyh al Buhary yslam dininiň iň ygtybarly hadys ýygyndysydyr. Takmynan 7,275 hadysy öz içine alýan bu eser, Pygamberimiziň sünnetine esaslanyp, musulmanlaryň gündelik durmuşynda ýol görkezijidir.

Möhüm Baglanyşyklar

Sahih al bukhari programmasy

Bir basyş bilen uygulamany göçür we ruhy syýahata başla!