271

14-nji bap

271

14-nji bap

Aişa (Allah ondan razy bolsun) şeýle diýipdir: “Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem yhramly wagty (saçynyň) açylan ýerine (çalnan) hoşboý ysynyň parlap durşy meniň häzirem göz öňümden gidenok”.

حَدَّثَنَا آدَمُ بْنُ أَبِي إِيَاسٍ، قَالَ: حَدَّثَنَا شُعْبَةُ، قَالَ: حَدَّثَنَا الحَكَمُ، عَنْ إِبْرَاهِيمَ، عَنِ الأَسْوَدِ، عَنْ عَائِشَةَ قَالَتْ: كَأَنِّي أَنْظُرُ إِلَى وَبِيصِ الطِّيبِ، فِي مَفْرِقِ النَّبِيِّ صلّى الله عليه وسلم وَهُوَ مُحْرِمٌ.

272

15-nji bap

272

15-nji bap

Aişadan (Allah ondan razy bolsun) habar berilmegine görä, ol şeýle diýipdir: “Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem, haçan-da, jenabatdan soň gusul edip, ýuwunjak bolanda, (ilki bilen) iki elini ýuwardy, soňra edil namaza täret alşy ýaly täret alardy. Soňra suwa düşerdi. Soňra (kellesiniň) düýbi gowja öllendi diýýänçä, barmaklary bilen saçynyň düýbüni aralardy, (ýagny suw degirerdi). Soňra (kellesiniň) üstünden üç gezek suw akydardy. Soň bolsa tutuş bedenini ýuwardy”.

حَدَّثَنَا عَبْدَانُ، قَالَ: أَخْبَرَنَا عَبْدُ اللَّهِ، قَالَ: أَخْبَرَنَا هِشَامُ بْنُ عُرْوَةَ، عَنْ أَبِيهِ، عَنْ عَائِشَةَ قَالَتْ: كَانَ رَسُولُ اللَّهِ ﷺ إِذَا اغْتَسَلَ مِنَ الجَنَابَةِ، غَسَلَ يَدَيْهِ، وَتَوَضَّأَ وُضُوءَهُ لِلصَّلاَةِ، ثُمَّ اغْتَسَلَ، ثُمَّ يُخَلِّلُ بِيَدِهِ شَعَرَهُ، حَتَّى إِذَا ظَنَّ أَنَّهُ قَدْ أَرْوَى بَشَرَتَهُ، أَفَاضَ عَلَيْهِ المَاءَ ثَلاَثَ مَرَّاتٍ، ثُمَّ غَسَلَ سَائِرَ جَسَدِهِ.

Salgylanma:

• Jenabat- jynsy gatnaşykda bolmak. Ini haramlyk

273

15-nji bap

273

15-nji bap

Ýene-de Aişa (Allah ondan razy bolsun) şeýle diýipdir: “Biz Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem bilen bilelikde, iki bolup, şol bir gapdan suw alyp, suwa düşerdik”.

وَقَالَتْ: كُنْتُ أَغْتَسِلُ أَنَا وَرَسُولُ اللَّهِ ﷺ مِنْ إِنَاءٍ وَاحِدٍ، نَغْرِفُ مِنْهُ جَمِيعًا.

274

16-nji bap

274

16-nji bap

"Ibni Abbasdan (Allah ondan razy bolsun) rowaýat edilmegine görä, Meýmuna (enemiz) şeýle diýipdir: “(Bir gezek) Pygamberimiz sallallahu aleýhi weselleme gusul etmek üçin suw goýdum. Ol (ilki sag eli) bilen çepine suw akydyp, iki ýa üç gezek ýuwdy. Soňra uýat ýerlerini ýuwdy. Soň elini iki ýa üç gezek ýere ýa-da haýata urdy. Soňra agzyna we burnuna suw aldy. Ýüzüni we gollaryny ýuwdy. Soňra kellesinden suw akytdy. Ondan soň bolsa (tutuş) bedenini ýuwdy. Soňra bir gyra geçip, aýaklaryny ýuwdy”. Meýmuna (enemiz) şeýle diýdi: “Soňra men oňa (süpürinmek üçin bir bölek) mata getirdim, ýöne ol islemedi we eli bilen (endamyndaky suwlary) silkip başlady”. "

حَدَّثَنَا يُوسُفُ بْنُ عِيسَى، قَالَ: أَخْبَرَنَا الفَضْلُ بْنُ مُوسَى، قَالَ: أَخْبَرَنَا الأَعْمَشُ، عَنْ سَالِمٍ، عَنْ كُرَيْبٍ، مَوْلَى ابْنِ عَبَّاسٍ، عَنِ ابْنِ عَبَّاسٍ، عَنْ مَيْمُونَةَ قَالَتْ: «وَضَعَ رَسُولُ اللَّهِ ﷺ وَضُوءًا لِجَنَابَةٍ، فَأَكْفَأَ بِيَمِينِهِ عَلَى شِمَالِهِ مَرَّتَيْنِ أَوْ ثَلاَثًا، ثُمَّ غَسَلَ فَرْجَهُ، ثُمَّ ضَرَبَ يَدَهُ بِالأَرْضِ أَوِ الحَائِطِ، مَرَّتَيْنِ أَوْ ثَلاَثًا، ثُمَّ مَضْمَضَ وَاسْتَنْشَقَ، وَغَسَلَ وَجْهَهُ وَذِرَاعَيْهِ، ثُمَّ أَفَاضَ عَلَى رَأْسِهِ المَاءَ، ثُمَّ غَسَلَ جَسَدَهُ، ثُمَّ تَنَحَّى فَغَسَلَ رِجْلَيْهِ» قَالَتْ: فَأَتَيْتُهُ بِخِرْقَةٍ فَلَمْ يُرِدْهَا، فَجَعَلَ يَنْفُضُ بِيَدِهِ.

275

17-nji bap

275

17-nji bap

Ebu Hureýreden (Allah ondan razy bolsun) rowaýat edilmegine görä, ol şeýle diýipdir: “(Bir gezek) namaza kamat aýdyldy, dik duran adamlaryň hatarlary düzeldildi. Resulullah sallallahu aleýhi wesellem çykyp, biziň ýanymyza geldi. (Haçan-da, öňe geçip), namaz okamaly ýerinde duran wagty, özüniň junublygy ýadyna düşdi. Ol bize “Ýeriňizde duruň!” diýdi. Soňra gidip, suwa düşüp geldi. Gelende, kellesinden suw damyp durdy. Gelip: “Allahu Akbar!” diýip tekbir etdi we biz onuň bilen namaz okadyk”.

حَدَّثَنَا عَبْدُ اللَّهِ بْنُ مُحَمَّدٍ، قَالَ: حَدَّثَنَا عُثْمَانُ بْنُ عُمَرَ، قَالَ: أَخْبَرَنَا يُونُسُ، عَنِ الزُّهْرِيِّ، عَنْ أَبِي سَلَمَةَ، عَنْ أَبِي هُرَيْرَةَ، قَالَ: أُقِيمَتِ الصَّلاَةُ وَعُدِّلَتِ الصُّفُوفُ قِيَامًا، فَخَرَجَ إِلَيْنَا رَسُولُ اللَّهِ ﷺ، فَلَمَّا قَامَ فِي مُصَلَّاهُ، ذَكَرَ أَنَّهُ جُنُبٌ، فَقَالَ لَنَا: «مَكَانَكُمْ» ثُمَّ رَجَعَ فَاغْتَسَلَ، ثُمَّ خَرَجَ إِلَيْنَا وَرَأْسُهُ يَقْطُرُ، فَكَبَّرَ فَصَلَّيْنَا مَعَهُ . تَابَعَهُ عَبْدُ الأَعْلَى، عَنْ مَعْمَرٍ، عَنِ الزُّهْرِيِّ، وَرَوَاهُ الأَوْزَاعِيُّ، عَنِ الزُّهْرِيِّ.

Salgylanma:

• Junub – ini haram adam

276

18-nji bap

276

18-nji bap

Ibni Abbasdan (Allah ondan razy bolsun) rowaýat edilmegine görä, Meýmuna (enemiz) şeýle diýipdir: “(Bir gezek) men Pygamberimiz sallallahu aleýhi weselleme gusul etmek üçin suw goýdum we (görünmez ýaly), Onuň öňüni eşik bilen örtdüm. Ol (ilki bilen) eline suw akydyp ýuwdy. Soňra sag eli bilen çepine suw akydyp, uýat ýerlerini ýuwdy. Soň elini ýere urup mesh etdi, soňra ony ýuwdy. Soňra agzyna we burnuna suw alyp ýuwdy. Soňra ýüzüni we gollaryny ýuwdy. Soňra kellesinden suw akytdy. Soň (tutuş) bedeninden suw akytdy. Soň bolsa (duran ýerinden) gyra geçip, aýaklaryny ýuwdy. Soň men Oňa (süpüriner ýaly) eşik berdim, ýöne Ol ony alman, ellerini silkip ötä gitdi”.

حَدَّثَنَا عَبْدَانُ، قَالَ: أَخْبَرَنَا أَبُو حَمْزَةَ، قَالَ: سَمِعْتُ الأَعْمَشَ، عَنْ سَالِمِ بْنِ أَبِي الجَعْدِ، عَنْ كُرَيْبٍ، عَنِ ابْنِ عَبَّاسٍ، قَالَ: قَالَتْ مَيْمُونَةُ: «وَضَعْتُ لِلنَّبِيِّ ﷺ غُسْلًا، فَسَتَرْتُهُ بِثَوْبٍ، وَصَبَّ عَلَى يَدَيْهِ، فَغَسَلَهُمَا، ثُمَّ صَبَّ بِيَمِينِهِ عَلَى شِمَالِهِ، فَغَسَلَ فَرْجَهُ، فَضَرَبَ بِيَدِهِ الأَرْضَ، فَمَسَحَهَا، ثُمَّ غَسَلَهَا، فَمَضْمَضَ وَاسْتَنْشَقَ، وَغَسَلَ وَجْهَهُ وَذِرَاعَيْهِ، ثُمَّ صَبَّ عَلَى رَأْسِهِ وَأَفَاضَ عَلَى جَسَدِهِ، ثُمَّ تَنَحَّى، فَغَسَلَ قَدَمَيْهِ، فَنَاوَلْتُهُ ثَوْبًا فَلَمْ يَأْخُذْهُ، فَانْطَلَقَ وَهُوَ يَنْفُضُ يَدَيْهِ.

277

19-nji bap

277

19-nji bap

Aişadan (Allah ondan razy bolsun) habar berilmegine görä, ol şeýle diýipdir: “Haçan-da, biziň birimiz (junub), ýagny inimiz haram bolanymyzda, (gusul edende), ellerimiz bilen üç gezek kellämize suw akydardyk. Soň bolsa bir elimize (suw) alyp, (kellämiziň) sag tarapyndan, beýleki elimiz bilen bolsa çep tarapyndan suw akydardyk”.

حَدَّثَنَا خَلَّادُ بْنُ يَحْيَى، قَالَ: حَدَّثَنَا إِبْرَاهِيمُ بْنُ نَافِعٍ، عَنِ الحَسَنِ بْنِ مُسْلِمٍ، عَنْ صَفِيَّةَ بِنْتِ شَيْبَةَ، عَنْ عَائِشَةَ، قَالَتْ: كُنَّا إِذَا أَصَابَتْ إِحْدَانَا جَنَابَةٌ، أَخَذَتْ بِيَدَيْهَا ثَلاَثًا فَوْقَ رَأْسِهَا، ثُمَّ تَأْخُذُ بِيَدِهَا عَلَى شِقِّهَا الأَيْمَنِ، وَبِيَدِهَا الأُخْرَى عَلَى شِقِّهَا الأَيْسَرِ.

278

20-nji bap

278

20-nji bap

"Ebu Hureýreden (Allah ondan razy bolsun) rowaýat edilmegine görä, Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem şeýle diýipdir: “Ysraýyl ogullary biri-birlerine seredip, ýalaňaç suwa düşerdiler. Musa (aleýhissalam) bolsa ýekelikde suwa düşerdi. Olar “Allahdan ant içýäris, Musanyň biziň bilen suwa düşmeýändiginiň ýeke-täk sebäbi onuň äderligidir ” diýdiler. Musa bir gezek suwa düşmäge gitdi we eşiklerini bir daşyň üstünde goýdy. Daş onuň eşiklerini alyp gaçdy. Musa onuň yzyndan ylgap: “Eşiklerim, eý, daş!” diýip gygyrdy. Ysraýyl ogullary ony (ýalaňaç) halynda görüp, biri-birlerine “Allahdan ant içýäris, Musanyň (bedeninde) hiç (bir aýby) ýok eken!” diýdiler. Musa eşiklerini aldy we daşy urup başlady”. Ebu Hureýre şeýle diýdi: “Allahdan ant içýärin, onuň bu zarbyndan ýaňa, daşda (alty-ýedi) sany yz galdy”. "

حَدَّثَنَا إِسْحَاقُ بْنُ نَصْرٍ، قَالَ: حَدَّثَنَا عَبْدُ الرَّزَّاقِ، عَنْ مَعْمَرٍ، عَنْ هَمَّامِ بْنِ مُنَبِّهٍ، عَنْ أَبِي هُرَيْرَةَ عَنِ النَّبِيِّ ﷺ قَالَ: «كَانَتْ بَنُو إِسْرَائِيلَ يَغْتَسِلُونَ عُرَاةً، يَنْظُرُ بَعْضُهُمْ إِلَى بَعْضٍ، وَكَانَ مُوسَى ﷺ يَغْتَسِلُ وَحْدَهُ، فَقَالُوا: وَاللَّهِ مَا يَمْنَعُ مُوسَى أَنْ يَغْتَسِلَ مَعَنَا إِلَّا أَنَّهُ آدَرُ، فَذَهَبَ مَرَّةً يَغْتَسِلُ، فَوَضَعَ ثَوْبَهُ عَلَى حَجَرٍ، فَفَرَّ الحَجَرُ بِثَوْبِهِ، فَخَرَجَ مُوسَى فِي إِثْرِهِ، يَقُولُ: ثَوْبِي يَا حَجَرُ، حَتَّى نَظَرَتْ بَنُو إِسْرَائِيلَ إِلَى مُوسَى، فَقَالُوا: وَاللَّهِ مَا بِمُوسَى مِنْ بَأْسٍ، وَأَخَذَ ثَوْبَهُ، فَطَفِقَ بِالحَجَرِ ضَرْبًا». فَقَالَ أَبُو هُرَيْرَةَ: وَاللَّهِ إِنَّهُ لَنَدَبٌ بِالحَجَرِ، سِتَّةٌ أَوْ سَبْعَةٌ، ضَرْبًا بِالحَجَرِ.

Salgylanma:

“• Ysraýyl ogullary – Ýakup pygamberiň nesli, ýehudylar, ýewreýler. • Äder – ýumurtgalarynda çiş bolan adam. Şeýle adamlary aýyplap, kemsider ekenler. ”

279

20-nji bap

279

20-nji bap

Ebu Hureýreden (Allah ondan razy bolsun) rowaýat edilmegine görä, Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem şeýle diýipdir: “Bir gün Eýýub aleýhissalam ýalaňaç suwa düşüp otyrka, onuň üstünden altyndan çekirtgeler ýagmaga başlapdyr. Eýýub derrew olary eşigine çöpläp başlapdyr. Robby oňa ýüzlenip: “Eý, Eýýub! Men seni bu görýän zatlaryňa mätäç bolmajak derejede baý etmedimmi näme?” diýipdir. Ol “Hawa, Yzzatyňdan ant içýärin, (etdiň), ýöne Seniň berekediňden maňa doýmak ýokdur!” diýip jogap beripdir”.

وَعَنْ أَبِي هُرَيْرَةَ عَنِ النَّبِيِّ ﷺ قَالَ: «بَيْنَا أَيُّوبُ يَغْتَسِلُ عُرْيَانًا، فَخَرَّ عَلَيْهِ جَرَادٌ مِنْ ذَهَبٍ، فَجَعَلَ أَيُّوبُ يَحْتَثِي فِي ثَوْبِهِ، فَنَادَاهُ رَبُّهُ: يَا أَيُّوبُ، أَلَمْ أَكُنْ أَغْنَيْتُكَ عَمَّا تَرَى؟ قَالَ: بَلَى وَعِزَّتِكَ، وَلَكِنْ لاَ غِنَى بِي عَنْ بَرَكَتِكَ». وَرَوَاهُ إِبْرَاهِيمُ، عَنْ مُوسَى بْنِ عُقْبَةَ، عَنْ صَفْوَانَ بْنِ سُلَيْمٍ، عَنْ عَطَاءِ بْنِ يَسَارٍ، عَنْ أَبِي هُرَيْرَةَ، عَنِ النَّبِيِّ ﷺ قَالَ: بَيْنَا أَيُّوبُ يَغْتَسِلُ عُرْيَانًا.

280

21-nji bap

280

21-nji bap

Ebu Talybyň gyzy Ummu Häni (Allah ondan razy bolsun) şeýle diýipdir: “(Bir gezek) Mekge feth edilen ýyly, Resulullah sallallahu aleýhi wesellemiň ýanyna bardym. Ol suwa düşüp oturan eken. Fatima bolsa onuň öňüni ýapyp duran eken. Ol “Kim bu (aýal)?” diýip sorady. Men “Ummu Häni” diýdim.

حَدَّثَنَا عَبْدُ اللَّهِ بْنُ مَسْلَمَةَ بْنِ قَعْنَبٍ، عَنْ مَالِكٍ، عَنْ أَبِي النَّضْرِ، مَوْلَى عُمَرَ بْنِ عُبَيْدِ اللَّهِ، أَنَّ أَبَا مُرَّةَ، مَوْلَى أُمِّ هَانِئٍ بِنْتِ أَبِي طَالِبٍ، أَخْبَرَهُ أَنَّهُ، سَمِعَ أُمَّ هَانِئٍ بِنْتَ أَبِي طَالِبٍ، تَقُولُ: ذَهَبْتُ إِلَى رَسُولِ اللَّهِ ﷺ عَامَ الفَتْحِ فَوَجَدْتُهُ يَغْتَسِلُ وَفَاطِمَةُ تَسْتُرُهُ فَقَالَ: «مَنْ هَذِهِ؟» فَقُلْتُ: أَنَا أُمُّ هَانِئٍ.

Salgylanma:

• Mekge fethi diýmek – müşrüklerden azat edilip, musulmanlaryň girmekligine aýdylýar.

Sahyh al Buhary yslam dininiň iň ygtybarly hadys ýygyndysydyr. Takmynan 7,275 hadysy öz içine alýan bu eser, Pygamberimiziň sünnetine esaslanyp, musulmanlaryň gündelik durmuşynda ýol görkezijidir.

Möhüm Baglanyşyklar

Sahih al bukhari programmasy

Bir basyş bilen uygulamany göçür we ruhy syýahata başla!