1982

61-nji bap

1982

61-nji bap

"Enesden (Allah ondan razy bolsun) rowaýat edilmegine görä, ol şeýle diýipdir: “Bir gün Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem (ejem) Ummu Süleýimiň ýanyna geldi. Ejem oňa hurma bilen ýag hödür etdi. Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem: “Ýagyňyzy tulumyna gaýtaryň we hurmany bolsa yzyna sebetinde goýuň, çünki meniň agzym bekli” diýdi. Soňra öýüň bir gyrasynda durup (iki rekagat) nepil namaz okady. Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem Ummu Süleýime we onuň maşgalasyna doga-dileg etdi. Ummu Süleým: “Ýa Resulallah! Meniň kiçiräjik bir haýyşym bar” diýdi. Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem: “Näme haýyş!” diýdi. Ol: “Hyzmatçyň Enes (üçinem bir dileg edip beräý!)” diýdi. Şonda Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem ahyretiň we şu dünýäniň haýyr nygmatlaryndan hiç bir haýyry galdyrman meniň üçin dileg edip: “Allahumma-rzuk-hu mälän wä wälädän wä barik lahu!” (Allahym! Enesi bol-bol mal-baýlyk we köp çaga bilen ryzklandyr we oňa bu ryzkyň bereketini ber!) diýdi. Enes şeýle diýdi: “Hakykatdanam, men (häzir) Ensarylaryň içinde iň baý adamlardan biri bolup galdym. Gyzym Umaina bolsa Hajjajyň Basra gelmezinden öň meniň zürýatlarymdan ýüz ýigrimi sanysynyň jaýlanandygyny habar berdi”."

حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ المُثَنَّى، قَالَ: حَدَّثَنِي خَالِدٌ هُوَ ابْنُ الحَارِثِ، حَدَّثَنَا حُمَيْدٌ، عَنْ أَنَسٍ رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُ، دَخَلَ النَّبِيُّ ﷺ، عَلَى أُمِّ سُلَيْمٍ، فَأَتَتْهُ بِتَمْرٍ وَسَمْنٍ، قَالَ: «أَعِيدُوا سَمْنَكُمْ فِي سِقَائِهِ، وَتَمْرَكُمْ فِي وِعَائِهِ، فَإِنِّي صَائِمٌ» ثُمَّ قَامَ إِلَى نَاحِيَةٍ مِنَ البَيْتِ، فَصَلَّى غَيْرَ المَكْتُوبَةِ، فَدَعَا لِأُمِّ سُلَيْمٍ وَأَهْلِ بَيْتِهَا، فَقَالَتْ أُمُّ سُلَيْمٍ: يَا رَسُولَ اللَّهِ، إِنَّ لِي خُوَيْصَّةً، قَالَ: «مَا هِيَ؟»، قَالَتْ: خَادِمُكَ أَنَسٌ، فَمَا تَرَكَ خَيْرَ آخِرَةٍ وَلاَ دُنْيَا إِلَّا دَعَا لِي بِهِ، قَالَ: «اللَّهُمَّ ارْزُقْهُ مَالًا وَوَلَدًا، وَبَارِكْ لَهُ »، فَإِنِّي لَمِنْ أَكْثَرِ الأَنْصَارِ مَالًا، وَحَدَّثَتْنِي ابْنَتِي أُمَيْنَةُ: أَنَّهُ دُفِنَ لِصُلْبِي مَقْدَمَ حَجَّاجٍ البَصْرَةَ بِضْعٌ وَعِشْرُونَ وَمِائَةٌ، حَدَّثَنَا ابْنُ أَبِي مَرْيَمَ، أَخْبَرَنَا يَحْيَى بْنُ أَيُّوبَ، قَالَ: حَدَّثَنِي حُمَيْدٌ، سَمِعَ أَنَسًا رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُ، عَنِ النَّبِيِّ ﷺ.

1983

62-nji bap

1983

62-nji bap

"‘Ymran ibn Husoýndan (Allah olardan razy bolsun) rowaýat edilmegine görä, (bir gezek) Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem ‘Ymrandan sorady, ýa-da başga birinden soranda ‘Ymran ony eşitdi: “Eý, Ebu Fulan! Şu aýyň ahyrynda agyz beklediňmi?” diýip sorady. Ol adam: “Ýok, ýa Resulallah!” diýdi. Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem: “Agyz açandan soň, ýene-de iki gün agyz bekle!” diýdi. Bu hadysyň başga bir görnüşinde (gürrüň): “Şaban aýynyň ahyry” (hakynda gidýär) diýip gelýär. "

حَدَّثَنَا الصَّلْتُ بْنُ مُحَمَّدٍ، حَدَّثَنَا مَهْدِيٌّ، عَنْ غَيْلاَنَ، ح وحَدَّثَنَا أَبُو النُّعْمَانِ، حَدَّثَنَا مَهْدِيُّ بْنُ مَيْمُونٍ، حَدَّثَنَا غَيْلاَنُ بْنُ جَرِيرٍ، عَنْ مُطَرِّفٍ، عَنْ عِمْرَانَ بْنِ حُصَيْنٍ رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُمَا، عَنِ النَّبِيِّ ﷺ: أَنَّهُ سَأَلَهُ - أَوْ سَأَلَ رَجُلًا وَعِمْرَانُ يَسْمَعُ -، فَقَالَ: «يَا أَبَا فُلاَنٍ، أَمَا صُمْتَ سَرَرَ هَذَا الشَّهْرِ؟» قَالَ: - أَظُنُّهُ قَالَ: يَعْنِي رَمَضَانَ -، قَالَ الرَّجُلُ: لاَ يَا رَسُولَ اللَّهِ، قَالَ: «فَإِذَا أَفْطَرْتَ فَصُمْ يَوْمَيْنِ»، لَمْ يَقُلِ الصَّلْتُ: أَظُنُّهُ يَعْنِي رَمَضَانَ، قَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ: وَقَالَ ثَابِتٌ: عَنْ مُطَرِّفٍ، عَنْ عِمْرَانَ، عَنِ النَّبِيِّ ﷺ: «مِنْ سَرَرِ شَعْبَانَ«.

Salgylanma:

” •Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem bir adama kunýesini tutup ýüzlendi. •Ýagny, ol adam her aýyň ahyrky iki güni agzyny bekleýän eken. Ýöne Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellemiň Remezan aýyny garşy alyp, öňünden agyz beklemegi gadagan edenligi sebäpli, ol Şaban aýynyň ahyrky günleri agzyny beklemedi. Bu hadysda Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem ol adama Remezandan soň şol günleriň deregine agyz beklemegi emr etdi”

1984

63-nji bap

1984

63-nji bap

Muhammed ibn ‘Abbaddan rowaýat edilmegine görä, ol şeýle diýipdir: “Men Jäbirden (Allah ondan razy bolsun): “Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem juma güni agyz beklemegi gadagan etdimi?” diýip soradym. Ol hem: “Hawa” diýdi.

حَدَّثَنَا أَبُو عَاصِمٍ، عَنِ ابْنِ جُرَيْجٍ، عَنْ عَبْدِ الحَمِيدِ بْنِ جُبَيْرِ بْنِ شَيْبَةَ، عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ عَبَّادٍ، قَالَ: سَأَلْتُ جَابِرًا رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُ: نَهَى النَّبِيُّ ﷺ عَنْ صَوْمِ يَوْمِ الجُمُعَةِ؟ قَالَ: «نَعَمْ»، زَادَ غَيْرُ أَبِي عَاصِمٍ، يَعْنِي: أَنْ يَنْفَرِدَ بِصَوْمٍ.

Salgylanma:

•Ýagny diňe juma gününi haslap beklemek gadagandyr.

1985

63-nji bap

1985

63-nji bap

Ebu Hureýreden (Allah ondan razy bolsun), rowaýat edilmegine görä, men Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellemiň şeýle diýenini eşitdim diýipdir: “Siziň biriňiz bir gün öňünden ýa-da bir gün soňundan agyz beklemejek bolsa, diňe juma güni agyz beklemesin!”.

حَدَّثَنَا عُمَرُ بْنُ حَفْصِ بْنِ غِيَاثٍ، حَدَّثَنَا أَبِي، حَدَّثَنَا الأَعْمَشُ، حَدَّثَنَا أَبُو صَالِحٍ، عَنْ أَبِي هُرَيْرَةَ رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُ، قَالَ: سَمِعْتُ النَّبِيَّ ﷺ، يَقُولُ: «لاَ يَصُومَنَّ أَحَدُكُمْ يَوْمَ الجُمُعَةِ، إِلَّا يَوْمًا قَبْلَهُ أَوْ بَعْدَهُ«.

1986

63-nji bap

1986

63-nji bap

(Mu’minleriň enesi) Juweýriýýe bintul-Harisden (Allah ondan razy bolsun), rowaýat edilmegine görä, bir gezek juma güni (Juweýriýýe enemiziň) agzy bekli mahaly Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem onuň ýanyna geldi we ondan: “Juweýriýýe sen düýn agzyňy beklediňmi?” diýip sorady. Juweýriýýe: “Ýok” diýdi. “Ertir agyz beklejekmi?” diýdi. Ol ýene-de: “Ýok” diýdi. Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem oňa: “Onda agzyňy aç!” diýdi.

حَدَّثَنَا مُسَدَّدٌ، حَدَّثَنَا يَحْيَى، عَنْ شُعْبَةَ، ح وحَدَّثَنِي مُحَمَّدٌ، حَدَّثَنَا غُنْدَرٌ، حَدَّثَنَا شُعْبَةُ، عَنْ قَتَادَةَ، عَنْ أَبِي أَيُّوبَ، عَنْ جُوَيْرِيَةَ بِنْتِ الحَارِثِ رَضِيَ اللَّهُ عَنْهَا، أَنَّ النَّبِيَّ ﷺ، دَخَلَ عَلَيْهَا يَوْمَ الجُمُعَةِ وَهِيَ صَائِمَةٌ، فَقَالَ: «أَصُمْتِ أَمْسِ؟»، قَالَتْ: لاَ، قَالَ: «تُرِيدِينَ أَنْ تَصُومِي غَدًا؟» قَالَتْ: لاَ، قَالَ: «فَأَفْطِرِي»، وَقَالَ حَمَّادُ بْنُ الجَعْدِ: سَمِعَ قَتَادَةَ، حَدَّثَنِي أَبُو أَيُّوبَ، أَنَّ جُوَيْرِيَةَ، حَدَّثَتْهُ: فَأَمَرَهَا فَأَفْطَرَتْ.

1987

64-nji bap

1987

64-nji bap

‘Alkamadan rowaýat edilmegine görä, ol şeýle diýipdir: “Men Aişadan (Allah ondan razy bolsun): “Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem käbir günleri (ybadat üçin) haslap aýyrardymy?” diýip soradym. Ol: “Ýok, aýyrmazdy. Onuň eden amallary dowamlygy bilen tapawutlanardy. Siziň haýsy biriňiz güýji, (amal etmekde) Resulullah sallallahu aleýhi wesellemiň güýji ýaly bolup biler!” diýdi”.

حَدَّثَنَا مُسَدَّدٌ، حَدَّثَنَا يَحْيَى، عَنْ سُفْيَانَ، عَنْ مَنْصُورٍ، عَنْ إِبْرَاهِيمَ، عَنْ عَلْقَمَةَ، قُلْتُ لِعَائِشَةَ رَضِيَ اللَّهُ عَنْهَا: هَلْ كَانَ رَسُولُ اللَّهِ ﷺ، يَخْتَصُّ مِنَ الأَيَّامِ شَيْئًا؟ قَالَتْ: لاَ، كَانَ عَمَلُهُ دِيمَةً، وَأَيُّكُمْ يُطِيقُ مَا كَانَ رَسُولُ اللَّهِ ﷺ يُطِيقُ.

1988

65-nji bap

1988

65-nji bap

Ummu Fadl bintu Harisden rowaýat edilmegine görä, bir gezek Arafa güni käbir adamlar onuň ýanynda Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellemiň agyzy bekläp, beklemedigi hakynda jedelleşdiler. Käbirleri: “Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellemiň (şu gün) agzy bekli” diýdiler. Käbirleri bolsa: “Bekli däl” diýdiler. Şondan soň ol Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem Arafatda düýesiniň üstünde durka bir käse süýt ugratdy, ol hem ony içdi”.

حَدَّثَنَا مُسَدَّدٌ، حَدَّثَنَا يَحْيَى، عَنْ مَالِكٍ، قَالَ: حَدَّثَنِي سَالِمٌ، قَالَ: حَدَّثَنِي عُمَيْرٌ، مَوْلَى أُمِّ الفَضْلِ، أَنَّ أُمَّ الفَضْلِ، حَدَّثَتْهُ ح وحَدَّثَنَا عَبْدُ اللَّهِ بْنُ يُوسُفَ، أَخْبَرَنَا مَالِكٌ، عَنْ أَبِي النَّضْرِ، مَوْلَى عُمَرَ بْنِ عُبَيْدِ اللَّهِ، عَنْ عُمَيْرٍ، مَوْلَى عَبْدِ اللَّهِ بْنِ العَبَّاسِ، عَنْ أُمِّ الفَضْلِ بِنْتِ الحَارِثِ، أَنَّ نَاسًا تَمَارَوْا عِنْدَهَا يَوْمَ عَرَفَةَ فِي صَوْمِ النَّبِيِّ ﷺ، فَقَالَ بَعْضُهُمْ: هُوَ صَائِمٌ، وَقَالَ بَعْضُهُمْ: لَيْسَ بِصَائِمٍ، «فَأَرْسَلَتْ إِلَيْهِ بِقَدَحِ لَبَنٍ وَهُوَ وَاقِفٌ عَلَى بَعِيرِهِ، فَشَرِبَهُ«.

1989

65-nji bap

1989

65-nji bap

Meýmunadan (Allah ondan razy bolsun) rowaýat edilmegine görä, (käbir) adamlar Arafa güni Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellemiň agyzy bekli bolup, bolmadygy hakynda şübhelendiler. (Meýmuna enemiz) oňa Arafatda durka bir küýzede süýt ugratdy we ol adamlar oňa seredip durka ondan içdi.

حَدَّثَنَا يَحْيَى بْنُ سُلَيْمَانَ، حَدَّثَنَا ابْنُ وَهْبٍ، - أَوْ قُرِئَ عَلَيْهِ - قَالَ: أَخْبَرَنِي عَمْرٌو، عَنْ بُكَيْرٍ، عَنْ كُرَيْبٍ، عَنْ مَيْمُونَةَ رَضِيَ اللَّهُ عَنْهَا: أَنَّ النَّاسَ شَكُّوا فِي صِيَامِ النَّبِيِّ ﷺ يَوْمَ عَرَفَةَ فَأَرْسَلَتْ إِلَيْهِ بِحِلاَبٍ وَهُوَ وَاقِفٌ فِي المَوْقِفِ فَشَرِبَ مِنْهُ وَالنَّاسُ يَنْظُرُونَ.

Salgylanma:

•Meýmuna enemiz, Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellemiň aýaly.

1990

66-nji bap

1990

66-nji bap

Ebu ‘Ubeýd şeýle diýdi: “Men bir gezek Omar ibn Hatab bilen (Allah ondan razy bolsun) baýram namazyna gatnaşdym. (Hutbanyň dowamynda) ol şeýle diýdi: “Resulullah sallallahu aleýhi wesellem bu iki (baýram) gününde agyz beklemegi gadagan etdi; Agyz açan günüňiz (Remezan baýram güni) we gurbanlygyňyzdan iýen günüňiz (Gurban baýramy güni).

حَدَّثَنَا عَبْدُ اللَّهِ بْنُ يُوسُفَ، أَخْبَرَنَا مَالِكٌ، عَنِ ابْنِ شِهَابٍ، عَنْ أَبِي عُبَيْدٍ، مَوْلَى ابْنِ أَزْهَرَ، قَالَ: شَهِدْتُ العِيدَ مَعَ عُمَرَ بْنِ الخَطَّابِ رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُ، فَقَالَ: هَذَانِ يَوْمَانِ نَهَى رَسُولُ اللَّهِ ﷺ عَنْ صِيَامِهِمَا: يَوْمُ فِطْرِكُمْ مِنْ صِيَامِكُمْ، وَاليَوْمُ الآخَرُ تَأْكُلُونَ فِيهِ مِنْ نُسُكِكُمْ، قَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ: قَالَ ابْنُ عُيَيْنَةَ: مَنْ قَالَ: مَوْلَى ابْنِ أَزْهَرَ، فَقَدْ أَصَابَ، وَمَنْ قَالَ: مَوْلَى عَبْدِ الرَّحْمَنِ بْنِ عَوْفٍ فَقَدْ أَصَابَ.

1991

66-nji bap

1991

66-nji bap

Ebu Sa‘yd (El-Hudryden, Allah ondan razy bolsun) habar berilmegine görä, ol şeýle diýipdir: “Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem Remezan we Gurban baýram günleri agyz beklemegi gadagan etdi. Şeýle hem “Sommadan” (ýagny tutuş bedenini elini çykaryp bilmejek ýagdaýda bir eşige ýa-da mata dolamagy) we üstüne birje eşik atyp, iki dyzyny gujaklap ýerde çugutdurup oturmagy gadagan etdi”.

حَدَّثَنَا مُوسَى بْنُ إِسْمَاعِيلَ، حَدَّثَنَا وُهَيْبٌ، حَدَّثَنَا عَمْرُو بْنُ يَحْيَى، عَنْ أَبِيهِ، عَنْ أَبِي سَعِيدٍ رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُ، قَالَ: نَهَى النَّبِيُّ ﷺ عَنْ صَوْمِ يَوْمِ الفِطْرِ وَالنَّحْرِ، وَعَنِ الصَّمَّاءِ، وَأَنْ يَحْتَبِيَ الرَّجُلُ فِي ثَوْبٍ وَاحِدٍ.

Sahyh al Buhary yslam dininiň iň ygtybarly hadys ýygyndysydyr. Takmynan 7,275 hadysy öz içine alýan bu eser, Pygamberimiziň sünnetine esaslanyp, musulmanlaryň gündelik durmuşynda ýol görkezijidir.

Möhüm Baglanyşyklar

Sahih al bukhari programmasy

Bir basyş bilen uygulamany göçür we ruhy syýahata başla!