1962

48-nji bap

1962

48-nji bap

Abdulla ibn Omardan (Allah olardan razy bolsun) rowaýat edilmegine görä, ol şeýle diýipdir: “Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem “Wysaly” (agyz açman yzly-yzyna birnäçe günläp agyz beklemäni) gadagan etdi. Sahabalar oňa: “Emma siz agzyňyzy açman agyz bekleýärsiňiz-ä!” diýdiler. Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem: “Men siziň ýaly däldirin, çünki, men iýdirilip, içirilýändirin” diýdi.

حَدَّثَنَا عَبْدُ اللَّهِ بْنُ يُوسُفَ، أَخْبَرَنَا مَالِكٌ، عَنْ نَافِعٍ، عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ عُمَرَ رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُمَا، قَالَ: «نَهَى رَسُولُ اللَّهِ ﷺ، عَنِ الوِصَالِ» قَالُوا: إِنَّكَ تُوَاصِلُ، قَالَ: «إِنِّي لَسْتُ مِثْلَكُمْ إِنِّي أُطْعَمُ وَأُسْقَى«.

1963

48-nji bap

1963

48-nji bap

Ebu Sa‘yddan (Allah ondan razy bolsun) rowaýat edilmegine görä, ol Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellemiň şeýle diýenini eşidipdir: “Wysal edip (yzly-yzyna agyz beklemäň)! Sizden kim muny etmek islese, säher wagtyna çenli etsin”. Sahabalar oňa: “Ýa Resulallah! Emma siz agzyňyzy açman agyz bekleýärsiňiz-ä!” diýdiler. Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem: “Meniň ýagdaýym siziňki ýaly däldir, çünki, meniň gije ýatanymda naharlaýan naharlaýyjym we suwarýan suwaryjym bardyr” diýdi.

حَدَّثَنَا عَبْدُ اللَّهِ بْنُ يُوسُفَ، حَدَّثَنَا اللَّيْثُ، حَدَّثَنِي ابْنُ الهَادِ، عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ خَبَّابٍ، عَنْ أَبِي سَعِيدٍ رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُ، أَنَّهُ سَمِعَ النَّبِيَّ ﷺ، يَقُولُ: «لاَ تُوَاصِلُوا، فَأَيُّكُمْ إِذَا أَرَادَ أَنْ يُوَاصِلَ، فَلْيُوَاصِلْ حَتَّى السَّحَرِ»، قَالُوا: فَإِنَّكَ تُوَاصِلُ يَا رَسُولَ اللَّهِ قَالَ: «إِنِّي لَسْتُ كَهَيْئَتِكُمْ إِنِّي أَبِيتُ لِي مُطْعِمٌ يُطْعِمُنِي، وَسَاقٍ يَسْقِينِ«.

Salgylanma:

•Ýagny, selärlik wagtyna çenli.

1964

48-nji bap

1964

48-nji bap

Aişadan (Allah ondan razy bolsun) rowaýat edilmegine görä, ol şeýle diýipdir: “Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem sahabalaryna rehmi gelip, agyzlaryny açman yzly-yzyna birnäçe günläp agyz beklemeklerini gadagan etdi. Sahabalar oňa: “Ýa Resulallah! Siz agzyňyzy açman agyz bekleýärsiňiz-ä!” diýdiler. Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem: “Men siziň ýaly däldirin, çünki, meni Robbum gijelerine iýdirip-içirýändir” diýdi.

حَدَّثَنَا عُثْمَانُ بْنُ أَبِي شَيْبَةَ، وَمُحَمَّدٌ قَالاَ: أَخْبَرَنَا عَبْدَةُ، عَنْ هِشَامِ بْنِ عُرْوَةَ، عَنْ أَبِيهِ، عَنْ عَائِشَةَ رَضِيَ اللَّهُ عَنْهَا، قَالَتْ: «نَهَى رَسُولُ اللَّهِ ﷺ عَنِ الوِصَالِ رَحْمَةً لَهُمْ»، فَقَالُوا: إِنَّكَ تُوَاصِلُ، قَالَ: «إِنِّي لَسْتُ كَهَيْئَتِكُمْ إِنِّي يُطْعِمُنِي رَبِّي وَيَسْقِينِ»، قَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ: «لَمْ يَذْكُرْ عُثْمَانُ رَحْمَةً لَهُمْ«.

Salgylanma:

• ýagny, maňa iýip-içýänleriň güýjüni berýändir

1965

49-nji bap

1965

49-nji bap

"Ebu Hureýreden (Allah ondan razy bolsun) rowaýat edilmegine görä, ol şeýle diýipdir: “Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem agyz açman yzly-yzyna birnäçe günläp agyz beklemegi gadagan etdi. Musulmanlaryň içinden bir kişi oňa: “Ýa Resulallah! Ýöne siz agzyňyzy açman bekleýärsiňiz-ä!” diýdiler. Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem: “Siziň haýsy biriňiz meniň ýaly? Robbum meni gijelerine iýdirip-içirýär” diýdi. Haçan-da (käbir adamlar) wysal edip, yzygiderli (gije-gündiz) agyz beklemekden ýüz öwürmediklerini görende, Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem hem olar bilen bir gün wysal edip agyz bekledi, soňra ýene bir gün agzyny açman agyz bekledi. Soňra (üçünji gün) täze dogan aýy gördüler. Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem wysal etmekden ýüz öwürmediklere sapak bolar ýaly (jezalandyrma höküminde): “Egerde, täze aý biraz giç dogan bolsady, men ýene-de size artdyryp görkezerdim” diýdi."

حَدَّثَنَا أَبُو اليَمَانِ، أَخْبَرَنَا شُعَيْبٌ، عَنِ الزُّهْرِيِّ، قَالَ: حَدَّثَنِي أَبُو سَلَمَةَ بْنُ عَبْدِ الرَّحْمَنِ، أَنَّ أَبَا هُرَيْرَةَ رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُ، قَالَ: «نَهَى رَسُولُ اللَّهِ ﷺ عَنِ الوِصَالِ فِي الصَّوْمِ» فَقَالَ لَهُ رَجُلٌ مِنَ المُسْلِمِينَ: إِنَّكَ تُوَاصِلُ يَا رَسُولَ اللَّهِ، قَالَ: «وَأَيُّكُمْ مِثْلِي، إِنِّي أَبِيتُ يُطْعِمُنِي رَبِّي وَيَسْقِينِ»، فَلَمَّا أَبَوْا أَنْ يَنْتَهُوا عَنِ الوِصَالِ، وَاصَلَ بِهِمْ يَوْمًا، ثُمَّ يَوْمًا، ثُمَّ رَأَوُا الْهِلَالَ، فَقَالَ: «لَوْ تَأَخَّرَ لَزِدْتُكُمْ» كَالتَّنْكِيلِ لَهُمْ حِينَ أَبَوْا أَنْ يَنْتَهُوا.

1966

49-nji bap

1966

49-nji bap

Ebu Hureýreden (Allah ondan razy bolsun) rowaýat edilmegine görä, Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem iki gezek: “Men sizi wysal etmekden gaýtarýandyryn!” diýdi. “Sizem agzyňyzy açman agyz bekleýärsiňiz-ä!” diýdiler. Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem: “Men gije ýatanymda Robbum meni iýdirip-içirýär. Siz amllardan güýjiňiziň ýetdiginden ediň!” diýdi.

حَدَّثَنَا يَحْيَى بْنُ مُوسَى، حَدَّثَنَا عَبْدُ الرَّزَّاقِ، عَنْ مَعْمَرٍ، عَنْ هَمَّامٍ، أَنَّهُ سَمِعَ أَبَا هُرَيْرَةَ رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُ، عَنِ النَّبِيِّ ﷺ، قَالَ: «إِيَّاكُمْ وَالوِصَالَ» مَرَّتَيْنِ قِيلَ: إِنَّكَ تُوَاصِلُ، قَالَ: «إِنِّي أَبِيتُ يُطْعِمُنِي رَبِّي وَيَسْقِينِ، فَاكْلَفُوا مِنَ العَمَلِ مَا تُطِيقُونَ«.

Salgylanma:

•Ýagny ybadatlardan

1967

50-nji bap

1967

50-nji bap

Ebu Sa‘yd Hudrydan (Allah ondan razy bolsun) rowaýat edilmegine görä, ol Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellemiň şeýle diýenini eşidipdir: “Wysal edip (yzly-yzyna agyz beklemäň)! Sizden kim wysal etmek islese, säher wagtyna çenli etsin”. Sahabalar oňa: “Ýa Resulallah! Emma siz agzyňyzy açman wysal edýärsiňiz-ä!” diýdiler. Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem: “Meniň ýagdaýym siziňki ýaly däldir, çünki, meniň gije ýatanymda naharlaýan naharlaýyjym we suwarýan suwaryjym bardyr” diýdi.

حَدَّثَنَا إِبْرَاهِيمُ بْنُ حَمْزَةَ، حَدَّثَنِي ابْنُ أَبِي حَازِمٍ، عَنْ يَزِيدَ، عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ خَبَّابٍ، عَنْ أَبِي سَعِيدٍ الخُدْرِيِّ رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُ، أَنَّهُ سَمِعَ رَسُولَ اللَّهِ ﷺ، يَقُولُ: «لاَ تُوَاصِلُوا، فَأَيُّكُمْ أَرَادَ أَنْ يُوَاصِلَ، فَلْيُوَاصِلْ حَتَّى السَّحَرِ»، قَالُوا: فَإِنَّكَ تُوَاصِلُ يَا رَسُولَ اللَّهِ، قَالَ: «لَسْتُ كَهَيْئَتِكُمْ إِنِّي أَبِيتُ لِي مُطْعِمٌ يُطْعِمُنِي، وَسَاقٍ يَسْقِينِ«.

Salgylanma:

•Ýagny, selärlik wagtyna çenli.

1968

51-nji bap

1968

51-nji bap

"Ebu Juhaýfe Wähb ibn Abdulladan (Allah ondan razy bolsun) rowaýat edilmegine görä, ol şeýle diýipdir: “Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem Selman bilen Ebud-Derdani biri-birine dogan okaşdyrdy. Bir gün Selman, Ebud-Derdani zyýarat edende, onuň aýaly Ummud-Derdani aňry baş sada, köne eşiklerinde görüp oňa: “Seniň bu halyň näme?” diýip sorady. Ol: “Seniň doganyň Ebud-Derdanyň dünýä bilen işi ýoga” diýdi. Soňra Ebu-Derda öýe gelip, Selman üçin tagam taýýarlap, öňünde getirip goýdy. Selmän: “Senem iý-dä!” diýdi. Ebu-Derda: “Meniň agzym bekli” diýdi. Selman: “Sen iýmeseň menem iýmerin” diýende, Ebud-Derda iýmäge başlady. Gije garaňky düşende, Ebud-Derda turup (tehejjud namazyny) okamakçy boldy. Selman oňa: “Ýat” diýdi. Ebud-Derda ýatdy. Bir mütdet geçen soň ol ýene-de turjak boldy. Selman oňa ýene-de: “Ýat” diýdi. Gije ahyrlaberende, Selman Ebud-Derda: “Indi tur!” diýdi we ikisi bile namaz okadylar. Soňra Selman oňa şeýle diýdi: “Seniň boýnuňda Robbuň haky, nebsiň haky we maşgalaň haky bardyr. Her bir hak eýesiniň hakyny bergin!” diýdi. Soňra Ebud-Derda Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellemiň ýanyna gelip, bu wakany habar berdi. Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem: “Selman dogry aýdypdyr” diýdi”."

حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ بَشَّارٍ، حَدَّثَنَا جَعْفَرُ بْنُ عَوْنٍ، حَدَّثَنَا أَبُو العُمَيْسِ، عَنْ عَوْنِ بْنِ أَبِي جُحَيْفَةَ، عَنْ أَبِيهِ، قَالَ: آخَى النَّبِيُّ ﷺ بَيْنَ سَلْمَانَ، وَأَبِي الدَّرْدَاءِ، فَزَارَ سَلْمَانُ أَبَا الدَّرْدَاءِ، فَرَأَى أُمَّ الدَّرْدَاءِ مُتَبَذِّلَةً، فَقَالَ لَهَا: مَا شَأْنُكِ؟ قَالَتْ: أَخُوكَ أَبُو الدَّرْدَاءِ لَيْسَ لَهُ حَاجَةٌ فِي الدُّنْيَا، فَجَاءَ أَبُو الدَّرْدَاءِ فَصَنَعَ لَهُ طَعَامًا، فَقَالَ: كُلْ؟ قَالَ: فَإِنِّي صَائِمٌ، قَالَ: مَا أَنَا بِآكِلٍ حَتَّى تَأْكُلَ، قَالَ: فَأَكَلَ، فَلَمَّا كَانَ اللَّيْلُ ذَهَبَ أَبُو الدَّرْدَاءِ يَقُومُ، قَالَ: نَمْ، فَنَامَ، ثُمَّ ذَهَبَ يَقُومُ فَقَالَ: نَمْ، فَلَمَّا كَانَ مِنْ آخِرِ اللَّيْلِ قَالَ: سَلْمَانُ قُمِ الآنَ، فَصَلَّيَا فَقَالَ لَهُ سَلْمَانُ: إِنَّ لِرَبِّكَ عَلَيْكَ حَقًّا، وَلِنَفْسِكَ عَلَيْكَ حَقًّا، وَلِأَهْلِكَ عَلَيْكَ حَقًّا، فَأَعْطِ كُلَّ ذِي حَقٍّ حَقَّهُ، فَأَتَى النَّبِيَّ ﷺ، فَذَكَرَ ذَلِكَ لَهُ، فَقَالَ النَّبِيُّ ﷺ: «صَدَقَ سَلْمَانُ«.

Salgylanma:

•Ýagny Ebud-Derdäniň oňa üns bermeýändigini, üpjin etmeýändigini, aýtdy.

1969

52-nji bap

1969

52-nji bap

Aişadan (Allah ondan razy bolsun) rowaýat edilmegine görä, Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem şeýle diýipdir: “Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellemiň käbir aýlarda uzak wagtlap agyz beklänini göreniňde, ol bu aýda hiç agzyny açmaz diýerdik. Käbir aýlarda bolsa, uzak wagtlap agyz beklemezdi, biz bu aýda hiç agzyny beklejek däl ýaly-la, diýip pikir ederdik. Men Resulullah sallallahu aleýhi wesellemiň Remezan aýyndan başga bir aýlap agzyny beklän wagtyny görmedim we şeýle hem Şaban aýyndaky ýaly agzyny köp beklän wagtyny görmedim”.

حَدَّثَنَا عَبْدُ اللَّهِ بْنُ يُوسُفَ، أَخْبَرَنَا مَالِكٌ، عَنْ أَبِي النَّضْرِ، عَنْ أَبِي سَلَمَةَ، عَنْ عَائِشَةَ رَضِيَ اللَّهُ عَنْهَا، قَالَتْ: كَانَ رَسُولُ اللَّهِ ﷺ يَصُومُ حَتَّى نَقُولَ: لاَ يُفْطِرُ، وَيُفْطِرُ حَتَّى نَقُولَ: لاَ يَصُومُ، فَمَا رَأَيْتُ رَسُولَ اللَّهِ ﷺ اسْتَكْمَلَ صِيَامَ شَهْرٍ إِلَّا رَمَضَانَ، وَمَا رَأَيْتُهُ أَكْثَرَ صِيَامًا مِنْهُ فِي شَعْبَانَ

1970

52-nji bap

1970

52-nji bap

"Aişadan (Allah ondan razy bolsun) rowaýat edilmegine görä ol şeýle diýipdir: “Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem hiç bir aýda-da Şaban aýyndaky ýaly has köp agyz beklemedi. Tutuş Şaban aýynda agyz bekläp geçiren wagtlary bolupdy we ol şeýle diýerdi: “Amallardan (dowam etmek üçin) güýjüňiziň ýetäýjegi mukdaryny alyň. Çünki, Allah siziň özüňiz (ýadap) irýänçäňiz irmez”. Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellemiň iň gowy görýän namazy az bolsa-da dowamly okalan namazdy we ol bir namaz okasa, adatça ony yzygiderli okaýardy."

حَدَّثَنَا مُعَاذُ بْنُ فَضَالَةَ، حَدَّثَنَا هِشَامٌ، عَنْ يَحْيَى، عَنْ أَبِي سَلَمَةَ، أَنَّ عَائِشَةَ رَضِيَ اللَّهُ عَنْهَا، حَدَّثَتْهُ قَالَتْ: لَمْ يَكُنِ النَّبِيُّ ﷺ يَصُومُ شَهْرًا أَكْثَرَ مِنْ شَعْبَانَ، فَإِنَّهُ كَانَ يَصُومُ شَعْبَانَ كُلَّهُ، وَكَانَ يَقُولُ: «خُذُوا مِنَ العَمَلِ مَا تُطِيقُونَ، فَإِنَّ اللَّهَ لاَ يَمَلُّ حَتَّى تَمَلُّوا»، وَأَحَبُّ الصَّلاَةِ إِلَى النَّبِيِّ ﷺ مَا دُووِمَ عَلَيْهِ وَإِنْ قَلَّتْ، وَكَانَ إِذَا صَلَّى صَلاَةً دَاوَمَ عَلَيْهَا.

1971

53-nji bap

1971

53-nji bap

Ibn Abbasdan (Allah olardan razy bolsun) rowaýat edilmegine görä, ol şeýle diýipdir: “Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem Remezan aýyndan başga, doly bir aýlap hiç haçan agyz beklemedi. Kämahallar ol şeýle bir oraza tutardy welin, ony gören adam: “Ýok, Wallahi! Ol (bu aýda) asla agzyny açmaz” diýerdi. Kämahallar bolsa, oraza tutmazdy, ony gören adam: “Ýok, Wallahi! Ol (bu aýda) asla agyz beklemeýär” diýerdi”.

حَدَّثَنَا مُوسَى بْنُ إِسْمَاعِيلَ، حَدَّثَنَا أَبُو عَوَانَةَ، عَنْ أَبِي بِشْرٍ، عَنْ سَعِيدِ بْنِ جُبَيْرٍ، عَنِ ابْنِ عَبَّاسٍ رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُمَا، قَالَ: «مَا صَامَ النَّبِيُّ ﷺ شَهْرًا كَامِلًا قَطُّ غَيْرَ رَمَضَانَ»، وَيَصُومُ حَتَّى يَقُولَ القَائِلُ: لاَ وَاللَّهِ لاَ يُفْطِرُ، وَيُفْطِرُ حَتَّى يَقُولَ القَائِلُ: لاَ وَاللَّهِ لاَ يَصُومُ.

Sahyh al Buhary yslam dininiň iň ygtybarly hadys ýygyndysydyr. Takmynan 7,275 hadysy öz içine alýan bu eser, Pygamberimiziň sünnetine esaslanyp, musulmanlaryň gündelik durmuşynda ýol görkezijidir.

Möhüm Baglanyşyklar

Sahih al bukhari programmasy

Bir basyş bilen uygulamany göçür we ruhy syýahata başla!