1952

42-nji bap

1952

42-nji bap

Aişadan (Allah ondan razy bolsun) rowaýat edilmegine görä, Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem şeýle diýipdir: “Oraza kazasy bolup ölen adamyň adyndan, onuň welisi ýagny, ýakyn hossarlary agyz bekläp biler”.

حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ خَالِدٍ، حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ مُوسَى بْنِ أَعْيَنَ، حَدَّثَنَا أَبِي، عَنْ عَمْرِو بْنِ الحَارِثِ، عَنْ عُبَيْدِ اللَّهِ بْنِ أَبِي جَعْفَرٍ، أَنَّ مُحَمَّدَ بْنَ جَعْفَرٍ، حَدَّثَهُ عَنْ عُرْوَةَ، عَنْ عَائِشَةَ رَضِيَ اللَّهُ عَنْهَا، أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ ﷺ، قَالَ: «مَنْ مَاتَ وَعَلَيْهِ صِيَامٌ صَامَ عَنْهُ وَلِيُّهُ»، تَابَعَهُ ابْنُ وَهْبٍ، عَنْ عَمْرٍو، وَرَوَاهُ يَحْيَى بْنُ أَيُّوبَ، عَنْ ابْنِ أَبِي جَعْفَرٍ.

1953

42-nji bap

1953

42-nji bap

Ibn Abbasdan (Allah olardan razy bolsun) rowaýat edilmegine görä, ol şeýle diýipdir: “(Bir gezek) bir adam Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellemiň ýanyna gelip: “Ýa Resulallah! Ejem ölende onuň boýnunda bir aý oraza tutmaly kazasy bardy. Indi, onuň ýerine men oraza tutsam bolarmyka?” diýdi. (Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem): “Hawa, bolar” diýdi. “Çünki, Allaha bermeli bergiň (beýleki bergileri bermekden) has möhümdir” diýdi.

حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ عَبْدِ الرَّحِيمِ، حَدَّثَنَا مُعَاوِيَةُ بْنُ عَمْرٍو، حَدَّثَنَا زَائِدَةُ، عَنِ الأَعْمَشِ، عَنْ مُسْلِمٍ البَطِينِ، عَنْ سَعِيدِ بْنِ جُبَيْرٍ، عَنِ ابْنِ عَبَّاسٍ رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُمَا، قَالَ: جَاءَ رَجُلٌ إِلَى النَّبِيِّ ﷺ، فَقَالَ: يَا رَسُولَ اللَّهِ إِنَّ أُمِّي مَاتَتْ وَعَلَيْهَا صَوْمُ شَهْرٍ، أَفَأَقْضِيهِ عَنْهَا؟ قَالَ: نَعَمْ، قَالَ: فَدَيْنُ اللَّهِ أَحَقُّ أَنْ يُقْضَى، قَالَ سُلَيْمَانُ: فَقَالَ الحَكَمُ، وَسَلَمَةُ، - وَنَحْنُ جَمِيعًا جُلُوسٌ حِينَ حَدَّثَ مُسْلِمٌ بِهَذَا الحَدِيثِ - قَالاَ: سَمِعْنَا مُجَاهِدًا، يَذْكُرُ هَذَا، عَنْ ابْنِ عَبَّاسٍ، وَيُذْكَرُ عَنْ أَبِي خَالِدٍ، حَدَّثَنَا الأَعْمَشُ، عَنِ الحَكَمِ، وَمُسْلِمٍ البَطِينِ، وَسَلَمَةَ بْنِ كُهَيْلٍ، عَنْ سَعِيدِ بْنِ جُبَيْرٍ، وَعَطَاءٍ، وَمُجَاهِدٍ، عَنْ ابْنِ عَبَّاسٍ: قَالَتِ امْرَأَةٌ لِلنَّبِيِّ ﷺ: إِنَّ أُخْتِي مَاتَتْ، وَقَالَ يَحْيَى، وَأَبُو مُعَاوِيَةَ: حَدَّثَنَا الأَعْمَشُ، عَنْ مُسْلِمٍ، عَنْ سَعِيدِ بْنِ جُبَيْرٍ، عَنْ ابْنِ عَبَّاسٍ: قَالَتِ امْرَأَةٌ لِلنَّبِيِّ ﷺ: إِنَّ أُمِّي مَاتَتْ، وَقَالَ عُبَيْدُ اللَّهِ: عَنْ زَيْدِ بْنِ أَبِي أُنَيْسَةَ، عَنِ الحَكَمِ، عَنْ سَعِيدِ بْنِ جُبَيْرٍ، عَنْ ابْنِ عَبَّاسٍ: قَالَتِ امْرَأَةٌ لِلنَّبِيِّ ﷺ: إِنَّ أُمِّي مَاتَتْ وَعَلَيْهَا صَوْمُ نَذْرٍ، وَقَالَ أَبُو حَرِيزٍ، حَدَّثَنَا عِكْرِمَةُ، عَنْ ابْنِ عَبَّاسٍ: قَالَتِ امْرَأَةٌ لِلنَّبِيِّ ﷺ: مَاتَتْ أُمِّي وَعَلَيْهَا صَوْمُ خَمْسَةَ عَشَرَ يَوْمًا

1954

43-nji bap

1954

43-nji bap

Omar ibn Hattabdan (Allah ondan razy bolsun) rowaýat edilmegine görä, Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem şeýle diýipdir: “Egerde, gije bu tarapdan (gündogardan) gelse, gündiz hem bu tarapa (günbatara tarap) gidip, Gün hem batsa, agzy bekli adamyň agzy açyldygydyr”.

حَدَّثَنَا الحُمَيْدِيُّ، حَدَّثَنَا سُفْيَانُ، حَدَّثَنَا هِشَامُ بْنُ عُرْوَةَ، قَالَ: سَمِعْتُ أَبِي، يَقُولُ: سَمِعْتُ عَاصِمَ بْنَ عُمَرَ بْنِ الخَطَّابِ، عَنْ أَبِيهِ رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُ، قَالَ: قَالَ رَسُولُ اللَّهِ ﷺ: «إِذَا أَقْبَلَ اللَّيْلُ مِنْ هَا هُنَا، وَأَدْبَرَ النَّهَارُ مِنْ هَا هُنَا، وَغَرَبَتِ الشَّمْسُ فَقَدْ أَفْطَرَ الصَّائِمُ«.

1955

43-nji bap

1955

43-nji bap

"Abdulla ibn Ebu Ewfadan (Allah ondan razy bolsun) rowaýat edilmegine görä, ol şeýle diýipdir: “Bir gezek biz Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem bilen sapardadyk we onuň agzy beklidi. Haçanda, gün ýaşanda bir adama: “Pylany, tur-da, bize sewik garyşdyryp ber!” diýdi. Ol adam: “Ýa Resulallah, biraz garaňky düşýänçä garaşjak dälmi?” diýdi. Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem: “Düş-de, bize nahary garyp ber!” diýdi. Ol adam ýene-de: “Ýa Resulallah, biraz garaňky düşýänçä garaşjak dälmi?” diýdi. Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem ýene-de: “Düş-de, bize nahary garyp ber!” diýdi. Ol adam: “Ýöne, sizde heniz gündiz ahyryn!” diýdi. Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem: “Düş-de, bize nahary garyp ber!” diýdi. Ol adam ýere düşüp, çorbany garyp berdi, Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem çorbadan içenden soň şeýle diýdi: “Bu tarapdan gijäniň gelýänini gören badyňyza, agzy bekli adamyň agzy açyldygydyr”. "

حَدَّثَنَا إِسْحَاقُ الوَاسِطِيُّ، حَدَّثَنَا خَالِدٌ، عَنِ الشَّيْبَانِيِّ، عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ أَبِي أَوْفَى رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُ، قَالَ: كُنَّا مَعَ رَسُولِ اللَّهِ ﷺ فِي سَفَرٍ وَهُوَ صَائِمٌ، فَلَمَّا غَرَبَتِ الشَّمْسُ قَالَ لِبَعْضِ القَوْمِ: «يَا فُلاَنُ قُمْ فَاجْدَحْ لَنَا»، فَقَالَ: يَا رَسُولَ اللَّهِ لَوْ أَمْسَيْتَ؟ قَالَ: «انْزِلْ فَاجْدَحْ لَنَا» قَالَ: يَا رَسُولَ اللَّهِ، فَلَوْ أَمْسَيْتَ؟ قَالَ: «انْزِلْ، فَاجْدَحْ لَنَا»، قَالَ: إِنَّ عَلَيْكَ نَهَارًا، قَالَ: «انْزِلْ فَاجْدَحْ لَنَا»، فَنَزَلَ فَجَدَحَ لَهُمْ، فَشَرِبَ النَّبِيُّ ﷺ، ثُمَّ قَالَ: «إِذَا رَأَيْتُمُ اللَّيْلَ قَدْ أَقْبَلَ مِنْ هَا هُنَا، فَقَدْ أَفْطَرَ الصَّائِمُ«.

Salgylanma:

” •Bu waka Remezan aýynda bolupdy. Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellemiň agzy beklidi. • Çorbanyň bir görnüşi. Suw bilen garyp ber diýdi. • Ýagny Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellemiň agzy beklidi we gün ýaşypdy, ýöne heniz günüň ýagtylygy bardy. Ol adam biraz garaňky düşmegine garaşjak bolupdy. • Bilal radyýallahu ‘anhu.”

1956

44-nji bap

1956

44-nji bap

"Abdulla ibn Ebu Ewfadan (Allah ondan razy bolsun) rowaýat edilmegine görä, ol şeýle diýipdir: “Bir gezek biz Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem bilen ýoldadyk we onuň agzy beklidi. Gün ýaşanda (bir adama): “Düş-de, bize nahary garyp ber!” diýdi. Ol adam: “Ýa Resulallah, ýöne, sizde henizem gündiz ahyryn!” diýdi. Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem ýene-de: “Düş-de, bize nahary garyp ber!” diýdi. Ol adam ýere düşüp, çorbany garyp berdi, Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem (çorbadan içenden soňra) barmagy bilen gündogar tarapa yşarat edip: “Şol tarapdan gijäniň gelýänini gördüňizmi, agzy bekli adamyň agzy açyldy diýdigidir” diýdi."

حَدَّثَنَا مُسَدَّدٌ، حَدَّثَنَا عَبْدُ الوَاحِدِ، حَدَّثَنَا الشَّيْبَانِيُّ سُلَيْمَانُ، قَالَ: سَمِعْتُ عَبْدَ اللَّهِ بْنَ أَبِي أَوْفَى رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُ، قَالَ: سِرْنَا مَعَ رَسُولِ اللَّهِ ﷺ وَهُوَ صَائِمٌ، فَلَمَّا غَرَبَتِ الشَّمْسُ قَالَ: «انْزِلْ فَاجْدَحْ لَنَا»، قَالَ: يَا رَسُولَ اللَّهِ لَوْ أَمْسَيْتَ؟ قَالَ: «انْزِلْ فَاجْدَحْ لَنَا»، قَالَ: يَا رَسُولَ اللَّهِ، إِنَّ عَلَيْكَ نَهَارًا، قَالَ: «انْزِلْ فَاجْدَحْ لَنَا»، فَنَزَلَ فَجَدَحَ ثُمَّ قَالَ: «إِذَا رَأَيْتُمُ اللَّيْلَ أَقْبَلَ مِنْ هَا هُنَا، فَقَدْ أَفْطَرَ الصَّائِمُ» وَأَشَارَ بِإِصْبَعِهِ قِبَلَ المَشْرِقِ.

Salgylanma:

• Bilal radyýallahu ‘anhu.

1957

45-nji bap

1957

45-nji bap

Sähl ibn Sa’ddan (Allah ondan razy bolsun) rowaýat edilmegine görä, Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem şeýle diýipdir: “Ynsanlar agyzlaryny näçe howlugyp açdyklaryça, haýyrda bolarlar”.

حَدَّثَنَا عَبْدُ اللَّهِ بْنُ يُوسُفَ، أَخْبَرَنَا مَالِكٌ، عَنْ أَبِي حَازِمٍ، عَنْ سَهْلِ بْنِ سَعْدٍ: أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ ﷺ، قَالَ: «لاَ يَزَالُ النَّاسُ بِخَيْرٍ مَا عَجَّلُوا الفِطْرَ«.

1958

45-nji bap

1958

45-nji bap

Ibn Ebu Ewfadan (Allah ondan razy bolsun) rowaýat edilmegine görä, ol şeýle diýipdir: “Men bir gezek Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem bilen saparda boldum. Ol agzyny bekledi. Haçanda, agşam bolanda bir adama: “Düş-de, maňa nahary garyp ber!” diýdi. Ol adam: “Agşama çenli biraz garaşaýsadyňyz!” diýdi. Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem ýene-de: “Düş-de, maňa nahary garyp ber! Egerde, bu tarapdan gijäniň gelýänini gördüňmi, agzy bekli adamyň agzy açyldy diýildigidir” diýdi.

حَدَّثَنَا أَحْمَدُ بْنُ يُونُسَ، حَدَّثَنَا أَبُو بَكْرٍ، عَنْ سُلَيْمَانَ، عَنِ ابْنِ أَبِي أَوْفَى رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُ، قَالَ: كُنْتُ مَعَ النَّبِيِّ ﷺ فِي سَفَرٍ، فَصَامَ حَتَّى أَمْسَى قَالَ لِرَجُلٍ: «انْزِلْ فَاجْدَحْ لِي» قَالَ: لَوِ انْتَظَرْتَ حَتَّى تُمْسِيَ؟ قَالَ: «انْزِلْ فَاجْدَحْ لِي، إِذَا رَأَيْتَ اللَّيْلَ قَدْ أَقْبَلَ مِنْ هَا هُنَا، فَقَدْ أَفْطَرَ الصَّائِمُ«.

Salgylanma:

•Ýagny biraz garaňky düşýänçä.

1959

46-nji bap

1959

46-nji bap

"Ebu Bekriň gyzy Esmadan (Allah olardan razy bolsun) rowaýat edilmegine görä, ol şeýle diýipdir: “(Bir gezek) Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellemiň döwründe bulutly bir gün agzymyzy açdyk, soň bolsa gün çykdy”. (Bu hadysy rowaýat eden) Hişamdan: “Olara şol günüň kazasyny tutmaga emr edildimi?” diýip soralanda, “Kazasyny tutmak hökmandyr” diýdi. Ma‘mar şeýle diýdi: “Men Hişamdan: “Olar şol günüň kazasyny aldylarmy ýa-da almadylar (anyk bilmeýärin” diýenini eşitdim” diýdi."

حَدَّثَنِي عَبْدُ اللَّهِ بْنُ أَبِي شَيْبَةَ، حَدَّثَنَا أَبُو أُسَامَةَ، عَنْ هِشَامِ بْنِ عُرْوَةَ، عَنْ فَاطِمَةَ، عَنْ أَسْمَاءَ بِنْتِ أَبِي بَكْرٍ الصِّدِّيقِ رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُمَا، قَالَتْ: «أَفْطَرْنَا عَلَى عَهْدِ النَّبِيِّ ﷺ يَوْمَ غَيْمٍ، ثُمَّ طَلَعَتِ الشَّمْسُ» قِيلَ لِهِشَامٍ: فَأُمِرُوا بِالقَضَاءِ؟ قَالَ: «لاَ بُدَّ مِنْ قَضَاءٍ» وَقَالَ مَعْمَرٌ: سَمِعْتُ هِشَامًا لاَ أَدْرِي أَقَضَوْا أَمْ لاَ.

1960

47-nji bap

1960

47-nji bap

"Rubaýýy‘ bint Mu‘awwizdan (Allah ondan razy bolsun) rowaýat edilmegine görä, ol şeýle diýipdir: “Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem Aşura güni ir bilen (Medinäniň golaýyndaky) Ensarylaryň obalaryna: “Kim şu gün irden nahar iýen bolsa, indi galan gününiň dowamynda hiç zat iýmesin (agyz beklesin) we kim agzyny bekläp turan bolsa, onda ol orazasyny dowam etsin” diýip, habar ugratdy. (Rubaýýy‘) şeýle diýdi: “Biz şondan soň Aşura güni agyz beklärdik we çagalarymyza-da agyz beklederdik. Olara ýüňden oýnawaçlar ýasap bererdik. Egerde olardan haýsy biri nahar diýip aglap başlasa, agyz açara çenli, oňa şol oýunjaklardan bererdik”."

حَدَّثَنَا مُسَدَّدٌ، حَدَّثَنَا بِشْرُ بْنُ المُفَضَّلِ، حَدَّثَنَا خَالِدُ بْنُ ذَكْوَانَ، عَنِ الرُّبَيِّعِ بِنْتِ مُعَوِّذٍ، قَالَتْ: أَرْسَلَ النَّبِيُّ ﷺ غَدَاةَ عَاشُورَاءَ إِلَى قُرَى الأَنْصَارِ: «مَنْ أَصْبَحَ مُفْطِرًا، فَلْيُتِمَّ بَقِيَّةَ يَوْمِهِ وَمَنْ أَصْبَحَ صَائِمًا، فَليَصُمْ»، قَالَتْ: فَكُنَّا نَصُومُهُ بَعْدُ، وَنُصَوِّمُ صِبْيَانَنَا، وَنَجْعَلُ لَهُمُ اللُّعْبَةَ مِنَ العِهْنِ، فَإِذَا بَكَى أَحَدُهُمْ عَلَى الطَّعَامِ أَعْطَيْنَاهُ ذَاكَ حَتَّى يَكُونَ عِنْدَ الإِفْطَارِ.

1961

48-nji bap

1961

48-nji bap

Enesden (Allah ondan razy bolsun) rowaýat edilmegine görä, Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem: “Agzyňyzy açman yzly-yzyna birnäçe günläp agyz beklemä!” diýdi. Sahabalar oňa: “Emma siz agzyňyzy açman agyz bekleýärsiňiz-ä!” diýdiler. Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem: “Men siziň ýaly däldirin, çünki, men iýdirilip, içirilýändirin ýa-da men gijelerine iýdirilip-içirilen halymda ýatýandyryn” diýdi.

حَدَّثَنَا مُسَدَّدٌ، قَالَ: حَدَّثَنِي يَحْيَى، عَنْ شُعْبَةَ، قَالَ: حَدَّثَنِي قَتَادَةُ، عَنْ أَنَسٍ رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُ، عَنِ النَّبِيِّ ﷺ، قَالَ: «لاَ تُوَاصِلُوا» قَالُوا: إِنَّكَ تُوَاصِلُ، قَالَ: «لَسْتُ كَأَحَدٍ مِنْكُمْ إِنِّي أُطْعَمُ، وَأُسْقَى، أَوْ إِنِّي أَبِيتُ أُطْعَمُ وَأُسْقَى«.

Salgylanma:

•Ýagny, maňa iýip-içýänleriň güýjüni berýändir

Sahyh al Buhary yslam dininiň iň ygtybarly hadys ýygyndysydyr. Takmynan 7,275 hadysy öz içine alýan bu eser, Pygamberimiziň sünnetine esaslanyp, musulmanlaryň gündelik durmuşynda ýol görkezijidir.

Möhüm Baglanyşyklar

Sahih al bukhari programmasy

Bir basyş bilen uygulamany göçür we ruhy syýahata başla!