1720

125-nji bap

1720

125-nji bap

"Aişadan (Allah ondan razy bolsun) rowaýat edilmegine görä, ol şeýle diýipdir: “Biz Zul-Ka‘da aýynyň tamamlanmagyna bäş gün galanda, Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem bilen (Medineden) haj zyýaratyny etmek üçin ýola düşdük. Mekgä golaý gelen wagtymyz Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem ýanynda gurbanlyk mallary bolmadyk adamlara Käbäň daşyndan towaf edenden soň yhramdan çykmaklygy emir etdi. Aişa şeýle diýdi: “Gurbanlyk güni bize sygyr eti getirdiler. Men: “Bu näme?” diýip soradym. “Bu Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellemiň öz aýallarynyň adyndan eden gurbanlygy” diýdiler."

حَدَّثَنَا خَالِدُ بْنُ مَخْلَدٍ، حَدَّثَنَا سُلَيْمَانُ بْنُ بِلاَلٍ، قَالَ: حَدَّثَنِي يَحْيَى، قَالَ: حَدَّثَتْنِي عَمْرَةُ، قَالَتْ: سَمِعْتُ عَائِشَةَ رَضِيَ اللَّهُ عَنْهَا، تَقُولُ: خَرَجْنَا مَعَ رَسُولِ اللَّهِ ﷺ لِخَمْسٍ بَقِينَ مِنْ ذِي القَعْدَةِ، وَلاَ نُرَى إِلَّا الحَجَّ، حَتَّى إِذَا دَنَوْنَا مِنْ مَكَّةَ «أَمَرَ رَسُولُ اللَّهِ ﷺ مَنْ لَمْ يَكُنْ مَعَهُ هَدْيٌ، إِذَا طَافَ بِالْبَيْتِ، ثُمَّ يَحِلُّ» قَالَتْ عَائِشَةُ رَضِيَ اللَّهُ عَنْهَا: فَدُخِلَ عَلَيْنَا يَوْمَ النَّحْرِ بِلَحْمِ بَقَرٍ، فَقُلْتُ: مَا هَذَا؟ فَقِيلَ: ذَبَحَ النَّبِيُّ ﷺ عَنْ أَزْوَاجِهِ قَالَ يَحْيَى: فَذَكَرْتُ هَذَا الحَدِيثَ لِلْقَاسِمِ، فَقَالَ: أَتَتْكَ بِالحَدِيثِ عَلَى وَجْهِهِ.

1721

126-nji bap

1721

126-nji bap

Ibn Abbasdan (Allah olardan razy bolsun) rowaýat edilmegine görä, ol şeýle diýipdir: “Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellemden gurbanlygynyň damagyny çalmazdan ozal saçyny syrdyran adam hakynda soradylar. Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem: “Zyýany ýok! Zyýany ýok!” diýdi”.

حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ حَوْشَبٍ، حَدَّثَنَا هُشَيْمٌ، أَخْبَرَنَا مَنْصُورُ بْنُ زَاذَانَ، عَنْ عَطَاءٍ، عَنِ ابْنِ عَبَّاسٍ رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُمَا، قَالَ: سُئِلَ النَّبِيُّ ﷺ عَمَّنْ حَلَقَ قَبْلَ أَنْ يَذْبَحَ وَنَحْوِهِ فَقَالَ «لاَ حَرَجَ، لاَ حَرَجَ«.

1722

126-nji bap

1722

126-nji bap

Ibn Abbasdan (Allah olardan razy bolsun) rowaýat edilmegine görä, bir adam Pygamberimiz sallallahu aleýhi weselleme: “Daş atmazdan ozal Käbä towaf etdim” diýdi. Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem: “Zyýany ýok!” diýdi. (Başga biri): “Damak çalmazdan ozal saçymy syrdym” diýdi. Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem oňa-da: “Zyýany ýok!” diýdi. (Ýene başga biri): “Daş atmazdan ozal damak çaldym” diýdi. Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem oňa-da: “Zyýany ýok!” diýdi.

حَدَّثَنَا أَحْمَدُ بْنُ يُونُسَ، أَخْبَرَنَا أَبُو بَكْرٍ، عَنْ عَبْدِ العَزِيزِ بْنِ رُفَيْعٍ، عَنْ عَطَاءٍ، عَنِ ابْنِ عَبَّاسٍ رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُمَا، قَالَ رَجُلٌ لِلنَّبِيِّ ﷺ: زُرْتُ قَبْلَ أَنْ أَرْمِيَ، قَالَ «لاَ حَرَجَ». قَالَ: حَلَقْتُ قَبْلَ أَنْ أَذْبَحَ، قَالَ: «لاَ حَرَجَ». قَالَ: ذَبَحْتُ قَبْلَ أَنْ أَرْمِيَ، قَالَ: «لاَ حَرَجَ»، وَقَالَ عَبْدُ الرَّحِيمِ الرَّازِيُّ: عَنْ ابْنِ خُثَيْمٍ، أَخْبَرَنِي عَطَاءٌ، عَنْ ابْنِ عَبَّاسٍ رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُمَا، عَنِ النَّبِيِّ ﷺ، وَقَالَ القَاسِمُ بْنُ يَحْيَى: حَدَّثَنِي ابْنُ خُثَيْمٍ، عَنْ عَطَاءٍ، عَنْ ابْنِ عَبَّاسٍ، عَنِ النَّبِيِّ ﷺ، وَقَالَ عَفَّانُ: أُرَاهُ عَنْ وُهَيْبٍ، حَدَّثَنَا ابْنُ خُثَيْمٍ، عَنْ سَعِيدِ بْنِ جُبَيْرٍ، عَنْ ابْنِ عَبَّاسٍ رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُمَا، عَنِ النَّبِيِّ ﷺ، وَقَالَ حَمَّادٌ: عَنْ قَيْسِ بْنِ سَعْدٍ، وَعَبَّادِ بْنِ مَنْصُورٍ، عَنْ عَطَاءٍ، عَنْ جَابِرٍ رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُ، عَنِ النَّبِيِّ ﷺ.

1723

126-nji bap

1723

126-nji bap

Ibn Abbasdan (Allah olardan razy bolsun) rowaýat edilmegine görä, ol şeýle diýipdir: “Bir adam Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellemden: “Men agşam düşenden soň (Jemerä) daş atdym” diýdi. Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem: “Zyýany ýok!” diýdi”. Ol adam ýene-de: “Damak çalmazdan öň saçymy syrdym” diýdi. Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem ýene-de: “Zyýany ýok!” diýdi”.

حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ المُثَنَّى، حَدَّثَنَا عَبْدُ الأَعْلَى، حَدَّثَنَا خَالِدٌ، عَنْ عِكْرِمَةَ، عَنِ ابْنِ عَبَّاسٍ رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُمَا، قَالَ: سُئِلَ النَّبِيُّ ﷺ فَقَالَ: رَمَيْتُ بَعْدَ مَا أَمْسَيْتُ فَقَالَ: «لاَ حَرَجَ»، قَالَ: حَلَقْتُ قَبْلَ أَنْ أَنْحَرَ، قَالَ: «لاَ حَرَجَ«.

1724

126-nji bap

1724

126-nji bap

"Ebu Musadan (Allah ondan razy bolsun) rowaýat edilmegine görä, ol şeýle diýipdir: “Men (Ýemenden) yzyma gaýdyp gelenimde, Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem (eýýäm, Mekgäniň golaýyndaky) Bathada wagty ýanyna gelip ýetişdim. Ol maňa: “Haja niýet etdiňmi?” diýdi. Men: “Howa” diýdim. Ol menden: “Sen haýsy niýet bilen yhrama girdiň?” diýip sorady. Men hem: “Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellemiň niýet edip yhrama girişi ýaly, yhrama girdim” diýip, “Lebbeýk!” diýdim. Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem: “Gowy edipsiň! Indi, git-de, Käbäniň daşyndan towaf et we Safa-Merwäniň arasynda sa‘y et!” diýdi. Soňra Benu Kaýs taýpasynyň zenanlaryndan bolan bir zenan maşgalanyň ýanyna bardym, ol meniň saçymyň bitlerini çöpläp (arassalap) berdi. Soňra men (temmetu‘) hajyny etmek niýeti bilen yhrama girip telbiýe etdim. Şondan soň men tä, Omaryň (Allah ondan razy bolsun) halyf bolan döwürine çenli, adamlara (temettu‘) hajyny etmek barada petwa berip geldim. Soňra muny Omara aýdyp berdim. Ol: “Eger-de biz Allahyň kitabyndan alyp (amal etsek), onda Ol bize (haj bilen umrany niýet edip yhrama giren bolsak, yhramdan çykman ony doly) tamamlamagymyzy emr edýär. Eger-de Resulullah sallallahu aleýhi wesellemiň sünnetine eýersek, onda Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem gurbanlyk mallarynyň damagyny çalýança yhramdan çykmady” diýdi."

حَدَّثَنَا عَبْدَانُ قَالَ: أَخْبَرَنِي أَبِي، عَنْ شُعْبَةَ، عَنْ قَيْسِ بْنِ مُسْلِمٍ، عَنْ طَارِقِ بْنِ شِهَابٍ، عَنْ أَبِي مُوسَى رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُ، قَالَ: قَدِمْتُ عَلَى رَسُولِ اللَّهِ ﷺ وَهُوَ بِالْبَطْحَاءِ، فَقَالَ: «أَحَجَجْتَ؟»، قُلْتُ: نَعَمْ، قَالَ: «بِمَا أَهْلَلْتَ؟»، قُلْتُ: لَبَّيْكَ بِإِهْلاَلٍ كَإِهْلاَلِ النَّبِيِّ ﷺ ، قَالَ: «أَحْسَنْتَ، انْطَلِقْ، فَطُفْ بِالْبَيْتِ، وَبِالصَّفَا وَالمَرْوَةِ»، ثُمَّ أَتَيْتُ امْرَأَةً مِنْ نِسَاءِ بَنِي قَيْسٍ، فَفَلَتْ رَأْسِي، ثُمَّ أَهْلَلْتُ بِالحَجِّ، فَكُنْتُ أُفْتِي بِهِ النَّاسَ، حَتَّى خِلاَفَةِ عُمَرَ رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُ فَذَكَرْتُهُ لَهُ، فَقَالَ: إِنْ نَأْخُذْ بِكِتَابِ اللَّهِ، فَإِنَّهُ يَأْمُرُنَا بِالتَّمَامِ، وَإِنْ نَأْخُذْ بِسُنَّةِ رَسُولِ اللَّهِ ﷺ فَإِنَّ رَسُولَ اللَّهِ ﷺ لَمْ يَحِلَّ حَتَّى بَلَغَ الهَدْيُ مَحِلَّهُ.

Salgylanma:

•Ol aýal nika düşmeýän mähremlerinden biridi.

1725

127-nji bap

1725

127-nji bap

Ibn Omardan rowaýat edilmegine görä, Hafsa (Allah ondan razy bolsun) Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellemden: “Ýa Resulallah! Näme üçin adamlar umra edip yhramdan çykdylar, ýöne sen umra edip yhramdan çykmadyň?” diýip sorady. Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem: “Men öz saçlarymy telbid etdim (ýagny, toplap ýelimledim), gurbanlyk mallaryma-da bellik etdim. Indi, men tä, gurbanlyk edýänçäm yhramdan çykmaryn” diýdi.

حَدَّثَنَا عَبْدُ اللَّهِ بْنُ يُوسُفَ، أَخْبَرَنَا مَالِكٌ، عَنْ نَافِعٍ، عَنِ ابْنِ عُمَرَ، عَنْ حَفْصَةَ رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُمْ أَنَّهَا قَالَتْ: يَا رَسُولَ اللَّهِ مَا شَأْنُ النَّاسِ حَلُّوا بِعُمْرَةٍ وَلَمْ تَحْلِلْ أَنْتَ مِنْ عُمْرَتِكَ؟ قَالَ: «إِنِّي لَبَّدْتُ رَأْسِي، وَقَلَّدْتُ هَدْيِي، فَلاَ أَحِلُّ حَتَّى أَنْحَرَ«.

1726

128-nji bap

1726

128-nji bap

Ibn Omardan (Allah olardan razy bolsun) rowaýat edilmegine görä, ol: “Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem haj edip saçyny syrdyrdy” diýipdir.

حَدَّثَنَا أَبُو اليَمَانِ، أَخْبَرَنَا شُعَيْبُ بْنُ أَبِي حَمْزَةَ، قَالَ: نَافِعٌ كَانَ ابْنُ عُمَرَ رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُمَا يَقُولُ: «حَلَقَ رَسُولُ اللَّهِ ﷺ فِي حَجَّتِهِ«.

1727

128-nji bap

1727

128-nji bap

Ibn Omardan (Allah olardan razy bolsun) rowaýat edilmegine görä, (haj edip bolandan soň) Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem: “Allahym! Saçlaryny syrdyranlara rehim et!” diýip doga etdi. (Sahabalar): “Ýa Resulallah! Saçlaryny gysgaldanlara-da diläwer!” diýdiler. Ol (ýene): “Allahym! Saçlaryny syrdyranlara rehim et!” diýdi. (Sahabalar ýene-de): “Ýa Resulallah! Saçlaryny gysgaldanlara-da diläý!” diýdiler. Şondan soň ol: “Gysgaldýanlara-da (rehim et)!” diýip dileg etdi.

حَدَّثَنَا عَبْدُ اللَّهِ بْنُ يُوسُفَ، أَخْبَرَنَا مَالِكٌ، عَنْ نَافِعٍ، عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ عُمَرَ رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُمَا: أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ ﷺ قَالَ: «اللَّهُمَّ ارْحَمِ المُحَلِّقِينَ» قَالُوا: وَالمُقَصِّرِينَ يَا رَسُولَ اللَّهِ، قَالَ: «اللَّهُمَّ ارْحَمِ المُحَلِّقِينَ» قَالُوا: وَالمُقَصِّرِينَ يَا رَسُولَ اللَّهِ، قَالَ: «وَالمُقَصِّرِينَ»، وَقَالَ اللَّيْثُ: حَدَّثَنِي نَافِعٌ: «رَحِمَ اللَّهُ المُحَلِّقِينَ» مَرَّةً أَوْ مَرَّتَيْنِ، قَالَ، وَقَالَ عُبَيْدُ اللَّهِ: حَدَّثَنِي نَافِعٌ، وَقَالَ فِي الرَّابِعَةِ: «وَالمُقَصِّرِينَ«.

1728

128-nji bap

1728

128-nji bap

Ebu Hureýreden (Allah ondan razy bolsun) rowaýat edilmegine görä, Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem (haj edip bolandan soň): “Allahym! Saçlaryny syrdyranlara magfiret et!” diýip doga etdi. (Sahabalar): “(Ýa Resulallah!) Saçlaryny gysgaldanlar üçinem diläwer!” diýdiler. Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem ýene-de: “Allahym! Saçlaryny syrdyranlara magfiret et!” diýdi. (Sahabalar ýene-de): “(Ýa Resulallah!) Saçlaryny gysgaldanlar üçinem diläý!” diýdiler. Ol muny üç gezek gaýtalandan soň: “Gysgaldýanlary hem magfiret et!” diýdi.

حَدَّثَنَا عَيَّاشُ بْنُ الوَلِيدِ، حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ فُضَيْلٍ، حَدَّثَنَا عُمَارَةُ بْنُ القَعْقَاعِ، عَنْ أَبِي زُرْعَةَ، عَنْ أَبِي هُرَيْرَةَ رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُ قَالَ: قَالَ رَسُولُ اللَّهِ ﷺ: «اللَّهُمَّ اغْفِرْ لِلْمُحَلِّقِينَ» قَالُوا: وَلِلْمُقَصِّرِينَ، قَالَ: «اللَّهُمَّ اغْفِرْ لِلْمُحَلِّقِينَ»، قَالُوا: وَلِلْمُقَصِّرِينَ، قَالَهَا ثَلاَثًا، قَالَ: «وَلِلْمُقَصِّرِينَ«.

1729

128-nji bap

1729

128-nji bap

Abdulla ibn Omar şeýle diýipdir: “Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem we onuň käbir sahabalary saçlaryny syrdyrdylar, käbirleri bolsa, (diňe) gysgaltdylar”.

حَدَّثَنَا عَبْدُ اللَّهِ بْنُ مُحَمَّدِ بْنِ أَسْمَاءَ، حَدَّثَنَا جُوَيْرِيَةُ بْنُ أَسْمَاءَ، عَنْ نَافِعٍ، أَنَّ عَبْدَ اللَّهِ بْنَ عُمَرَ قَالَ: «حَلَقَ النَّبِيُّ ﷺ، وَطَائِفَةٌ مِنْ أَصْحَابِهِ وَقَصَّرَ بَعْضُهُمْ«.

Sahyh al Buhary yslam dininiň iň ygtybarly hadys ýygyndysydyr. Takmynan 7,275 hadysy öz içine alýan bu eser, Pygamberimiziň sünnetine esaslanyp, musulmanlaryň gündelik durmuşynda ýol görkezijidir.

Möhüm Baglanyşyklar

Sahih al bukhari programmasy

Bir basyş bilen uygulamany göçür we ruhy syýahata başla!