1701

111-nji bap

1701

111-nji bap

Aişadan (Allah ondan razy bolsun) rowaýat edilmegine görä, ol şeýle diýipdir: “Bir gezek Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem (Mekgä) gurbanlyk hökmünde goýun ugradypdy”.

حَدَّثَنَا أَبُو نُعَيْمٍ، حَدَّثَنَا الأَعْمَشُ، عَنْ إِبْرَاهِيمَ، عَنِ الأَسْوَدِ، عَنْ عَائِشَةَ رَضِيَ اللَّهُ عَنْهَا قَالَتْ: «أَهْدَى النَّبِيُّ ﷺ مَرَّةً غَنَمًا«.

1702

111-nji bap

1702

111-nji bap

Aişadan (Allah ondan razy bolsun) rowaýat edilmegine görä, ol şeýle diýipdir: “Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellemiň (gurbanlyk mallarynyň) ýüpini men işip bererdim. Ol hem muny goýunlaryň boýnundan daňardy, özi bolsa (öýünde) maşgalasynyň arasynda, halal (yhrama girmedik adamlar) ýaly bolup galardy”.

حَدَّثَنَا أَبُو النُّعْمَانِ، حَدَّثَنَا عَبْدُ الوَاحِدِ، حَدَّثَنَا الأَعْمَشُ، حَدَّثَنَا إِبْرَاهِيمُ، عَنِ الأَسْوَدِ، عَنْ عَائِشَةَ رَضِيَ اللَّهُ عَنْهَا قَالَتْ: «كُنْتُ أَفْتِلُ القَلاَئِدَ لِلنَّبِيِّ ﷺ، فَيُقَلِّدُ الغَنَمَ، وَيُقِيمُ فِي أَهْلِهِ حَلاَلًا«.

1703

111-nji bap

1703

111-nji bap

Aişadan (Allah ondan razy bolsun) rowaýat edilmegine görä, ol şeýle diýipdir: “Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellemiň gurbanlyk goýunlarynyň ýüpini men işip bererdim. Ol hem olary (Käbä) ugradardy. Soňra özi maşgalasynyň arasynda, halal (yhrama girmedik adam) ýaly bolup galardy”.

حَدَّثَنَا أَبُو النُّعْمَانِ، حَدَّثَنَا حَمَّادٌ، حَدَّثَنَا مَنْصُورُ بْنُ المُعْتَمِرِ، ح وحَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ كَثِيرٍ، أَخْبَرَنَا سُفْيَانُ، عَنْ مَنْصُورٍ، عَنْ إِبْرَاهِيمَ، عَنِ الأَسْوَدِ، عَنْ عَائِشَةَ رَضِيَ اللَّهُ عَنْهَا قَالَتْ: «كُنْتُ أَفْتِلُ قَلاَئِدَ الغَنَمِ لِلنَّبِيِّ ﷺ، فَيَبْعَثُ بِهَا، ثُمَّ يَمْكُثُ حَلاَلًا«.

1704

111-nji bap

1704

111-nji bap

Aişadan (Allah ondan razy bolsun) rowaýat edilmegine görä, ol şeýle diýipdir: “Men Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellemiň gurbanlyk mallarynyň ýüpini ol yhrama girmezinden öň işip bererdim”.

حَدَّثَنَا أَبُو نُعَيْمٍ، حَدَّثَنَا زَكَرِيَّاءُ، عَنْ عَامِرٍ، عَنْ مَسْرُوقٍ، عَنْ عَائِشَةَ رَضِيَ اللَّهُ عَنْهَا قَالَتْ: «فَتَلْتُ لِهَدْيِ النَّبِيِّ ﷺ - تَعْنِي القَلاَئِدَ - قَبْلَ أَنْ يُحْرِمَ

1705

112-nji bap

1705

112-nji bap

Mu’minleriň enesi (Aişadan Allah ondan razy bolsun) rowaýat edilmegine görä, ol şeýle diýipdir: “Men özümde bar bolan gurbanlyk mallaryny daňyp bellik eder ýaly (dürli reňkli) ýüňlerden ýüp örerdim”.

حَدَّثَنَا عَمْرُو بْنُ عَلِيٍّ، حَدَّثَنَا مُعَاذُ بْنُ مُعَاذٍ، حَدَّثَنَا ابْنُ عَوْنٍ، عَنِ القَاسِمِ، عَنْ أُمِّ المُؤْمِنِينَ رَضِيَ اللَّهُ عَنْهَا قَالَتْ: «فَتَلْتُ قَلاَئِدَهَا مِنْ عِهْنٍ كَانَ عِنْدِي«.

1706

113-nji bap

1706

113-nji bap

"Ebu Hureýreden (Allah ondan razy bolsyn) rowaýat edilmegine görä, Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem gurbanlyk etjek düýesini idip barýan bir adamy görüp, oňa: “Düýäň üstine mün-de gidiwer!” diýdi. Ol adam: “Bu düýe gurbanlyk edilmeli düýe!” diýdi. Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem: “Mün şoňa” diýdi. Ebu Hureýre şeýle diýdi: “Men soň şol adamy Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellemiň gapdaly bilen düýesiniň üstine münüp, gidip barýanyny gördüm, boýnunda-da aýakgap asylgydy”."

حَدَّثَنَا مُحَمَّدٌ هُوَ ابْنُ سَلَّامٍ، أَخْبَرَنَا عَبْدُ الأَعْلَى بْنُ عَبْدِ الأَعْلَى، عَنْ مَعْمَرٍ، عَنْ يَحْيَى بْنِ أَبِي كَثِيرٍ، عَنْ عِكْرِمَةَ، عَنْ أَبِي هُرَيْرَةَ رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُ: أَنَّ نَبِيَّ اللَّهِ ﷺ رَأَى رَجُلًا يَسُوقُ بَدَنَةً، قَالَ: «ارْكَبْهَا» قَالَ: إِنَّهَا بَدَنَةٌ، قَالَ: «ارْكَبْهَا»، قَالَ: فَلَقَدْ رَأَيْتُهُ رَاكِبَهَا، يُسَايِرُ النَّبِيَّ ﷺ، وَالنَّعْلُ فِي عُنُقِهَا، تَابَعَهُ مُحَمَّدُ بْنُ بَشَّارٍ. حَدَّثَنَا عُثْمَانُ بْنُ عُمَرَ، أَخْبَرَنَا عَلِيُّ بْنُ المُبَارَكِ، عَنْ يَحْيَى، عَنْ عِكْرِمَةَ، عَنْ أَبِي هُرَيْرَةَ رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُ، عَنِ النَّبِيِّ ﷺ

1707

114-nji bap

1707

114-nji bap

Alydan (Allah ondan razy bolsyn) rowaýat edilmegine görä, ol şeýle diýipdir: “Resulullah sallallahu aleýhi wesellem maňa gurbanlyk eden düýelerimiň örtügini we derisini sadaka bermegi buýurdy”.

حَدَّثَنَا قَبِيصَةُ، حَدَّثَنَا سُفْيَانُ، عَنِ ابْنِ أَبِي نَجِيحٍ، عَنْ مُجَاهِدٍ، عَنْ عَبْدِ الرَّحْمَنِ بْنِ أَبِي لَيْلَى، عَنْ عَلِيٍّ رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُ قَالَ: «أَمَرَنِي رَسُولُ اللَّهِ ﷺ أَنْ أَتَصَدَّقَ بِجِلاَلِ البُدْنِ الَّتِي نَحَرْتُ وَبِجُلُودِهَا«.

1708

115-nji bap

1708

115-nji bap

"Näfi‘dan rowaýat edilmegine görä, ol şeýle diýipdir: “Ibn Omar (Allah olardan razy bolsun) Ibn Zubeýriň (Allah olardan razy bolsun, hökümdarlyk eden) döwründe, haruriler haj eden ýyly haj etmek isledi. Şol sebäpli hem, Ibn Omara: “Adamlaryň arasynda bir uruş bolmagy mümkin we olaryň saňa haj etmäge päsgel bermeklerinden gorkýarys” diýdiler. Ibn Omar: “Allahyň pygamberinde siziň üçin gözel görelde bardyr” diýdi. “Men (Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellemiň) edişi ýaly ederin. Men umra hajyny etmek üçin sizi şaýat tutýaryn” diýdi. (Soňra ol ýola düşdi.) Haçanda, Beýda diýilýän ýere baryp ýetende: “Haj bilen umranyň ýagdaýy bir zatdyr. Men haj bilen umrany bilelikde berjaý etjekdigime sizi şaýat tutýaryn” diýdi we ol satyn alan malyny, boýnuna bellik üçin ýüp daňylan halynda alyp gitdi. Mekgä gelip Käbäniň daşyndan towaf etdi we Safa-Merwe aralygynda sa‘y etdi we munuň üstüne başga hiç zady goşmady. Gurbanlyk güni gelýänçä-de, yhramdan çykmady. Gurbanlyk güni saçyny syrdyrdy we gurbanlygyny öldürdi. Ibn Omar ilkinji towafy bilen (Ifada towafyny) edenden soň, hajyň we umraň towafy tamam boldy diýip, hasap etdi. Soňra ol: “Resulullah sallallahu aleýhi wesellem hem edil şeýle etdi” diýdi."

حَدَّثَنَا إِبْرَاهِيمُ بْنُ المُنْذِرِ، حَدَّثَنَا أَبُو ضَمْرَةَ، حَدَّثَنَا مُوسَى بْنُ عُقْبَةَ، عَنْ نَافِعٍ قَالَ: أَرَادَ ابْنُ عُمَرَ رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُمَا الحَجَّ عَامَ حَجَّةِ الحَرُورِيَّةِ فِي عَهْدِ ابْنِ الزُّبَيْرِ رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُمَا، فَقِيلَ لَهُ: إِنَّ النَّاسَ كَائِنٌ بَيْنَهُمْ قِتَالٌ وَنَخَافُ أَنْ يَصُدُّوكَ، فَقَالَ: ﴿لَقَدْ كَانَ لَكُمْ فِي رَسُولِ اللَّهِ أُسْوَةٌ حَسَنَةٌ﴾ [الأحزاب: 21] «إِذًا أَصْنَعَ كَمَا صَنَعَ، أُشْهِدُكُمْ أَنِّي أَوْجَبْتُ عُمْرَةً» حَتَّى إِذَا كَانَ بِظَاهِرِ البَيْدَاءِ، قَالَ: «مَا شَأْنُ الحَجِّ وَالعُمْرَةِ إِلَّا وَاحِدٌ أُشْهِدُكُمْ أَنِّي قَدْ جَمَعْتُ حَجَّةً مَعَ عُمْرَةٍ»، وَأَهْدَى هَدْيًا مُقَلَّدًا اشْتَرَاهُ حَتَّى قَدِمَ، فَطَافَ بِالْبَيْتِ وَبِالصَّفَا، وَلَمْ يَزِدْ عَلَى ذَلِكَ، وَلَمْ يَحْلِلْ مِنْ شَيْءٍ حَرُمَ مِنْهُ حَتَّى يَوْمِ النَّحْرِ، فَحَلَقَ وَنَحَرَ، وَرَأَى أَنْ قَدْ قَضَى طَوَافَهُ الحَجَّ وَالعُمْرَةَ بِطَوَافِهِ، الأَوَّلِ ثُمَّ قَالَ: «كَذَلِكَ صَنَعَ النَّبِيُّ ﷺ«.

Salgylanma:

” •Hawarijler. • Mekge bilen Medinäniň aralygynda bir ýeriň ady.”

1709

116-nji bap

1709

116-nji bap

"Aişadan (Allah ondan razy bolsun) rowaýat edilmegine görä, ol şeýle diýipdir: “Biz Zul-Ka‘da aýynyň tamamlanmagyna bäş gün galanda, Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem bilen (Medineden) haj zyýaratyny etmek üçin ýola düşdük. Mekgä golaý gelen wagtymyz Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem ýanynda gurbanlyk mallary bolmadyk adamlara Käbäň daşyndan towaf edip, Safa-Merwe aralygynda sa‘y edenlerinden soň yhramdan çykmaklygy emir etdi. Aişa şeýle diýdi: “Gurbanlyk güni bize sygyr eti getirdiler. Men: “Bu näme?” diýip soradym. “Bu Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellemiň öz aýallarynyň adyndan eden gurbanlygy” diýdiler."

حَدَّثَنَا عَبْدُ اللَّهِ بْنُ يُوسُفَ، أَخْبَرَنَا مَالِكٌ، عَنْ يَحْيَى بْنِ سَعِيدٍ، عَنْ عَمْرَةَ بِنْتِ عَبْدِ الرَّحْمَنِ، قَالَتْ: سَمِعْتُ عَائِشَةَ رَضِيَ اللَّهُ عَنْهَا تَقُولُ: خَرَجْنَا مَعَ رَسُولِ اللَّهِ ﷺ، لِخَمْسٍ بَقِينَ مِنْ ذِي القَعْدَةِ، لاَ نُرَى إِلَّا الحَجَّ، فَلَمَّا دَنَوْنَا مِنْ مَكَّةَ «أَمَرَ رَسُولُ اللَّهِ ﷺ مَنْ لَمْ يَكُنْ مَعَهُ هَدْيٌ إِذَا طَافَ وَسَعَى بَيْنَ الصَّفَا وَالمَرْوَةِ أَنْ يَحِلَّ»، قَالَتْ: فَدُخِلَ عَلَيْنَا يَوْمَ النَّحْرِ بِلَحْمِ بَقَرٍ، فَقُلْتُ: مَا هَذَا؟ قَالَ: نَحَرَ رَسُولُ اللَّهِ ﷺ عَنْ أَزْوَاجِهِ، قَالَ: يَحْيَى، فَذَكَرْتُهُ لِلْقَاسِمِ، فَقَالَ: أَتَتْكَ بِالحَدِيثِ عَلَى وَجْهِهِ.

1710

117-nji bap

1710

117-nji bap

Näfi‘dan rowaýat edilmegine görä, Abdulla (ibn Omar Allah olardan razy bolsun) hemişe manharda gurbanlyk mallarynyň damagyny çalardy. Ýagny, Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellemiň damak çalan ýeri.

حَدَّثَنَا إِسْحَاقُ بْنُ إِبْرَاهِيمَ، سَمِعَ خَالِدَ بْنَ الحَارِثِ، حَدَّثَنَا عُبَيْدُ اللَّهِ بْنُ عُمَرَ، عَنْ نَافِعٍ، أَنَّ عَبْدَ اللَّهِ رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُ «كَانَ يَنْحَرُ فِي المَنْحَرِ» قَالَ عُبَيْدُ اللَّهِ: «مَنْحَرِ رَسُولِ اللَّهِ ﷺ«.

Sahyh al Buhary yslam dininiň iň ygtybarly hadys ýygyndysydyr. Takmynan 7,275 hadysy öz içine alýan bu eser, Pygamberimiziň sünnetine esaslanyp, musulmanlaryň gündelik durmuşynda ýol görkezijidir.

Möhüm Baglanyşyklar

Sahih al bukhari programmasy

Bir basyş bilen uygulamany göçür we ruhy syýahata başla!