1267

21-nji bap

1267

21-nji bap

Ibn Abbasdan (Allah olardan razy bolsun) rowaýat edilmegine görä, ol şeýle diýipdir: “Biz Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem bilen durkak, bir adamyň düýesi ihramly wagty, onuň boýnuny döwdi. Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem: “Ony sidr we suw bilen ýuwuň-da, iki bölek mata bilen kepenläň. Ýöne oňa hiç-hili hoşboý yslardan çalmaň we onuň kellesini hem örtmäň. Çünki, Allah ony Kyýamat güni “Lebbeýk, Allahumme lebbeýk” diýip telbiýe aýdan halynda direlder” diýdi.

حَدَّثَنَا أَبُو النُّعْمَانِ، أَخْبَرَنَا أَبُو عَوَانَةَ، عَنْ أَبِي بِشْرٍ، عَنْ سَعِيدِ بْنِ جُبَيْرٍ، عَنِ ابْنِ عَبَّاسٍ رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُمْ: أَنَّ رَجُلًا وَقَصَهُ بَعِيرُهُ وَنَحْنُ مَعَ النَّبِيِّ ﷺ، وَهُوَ مُحْرِمٌ، فَقَالَ النَّبِيُّ ﷺ: «اغْسِلُوهُ بِمَاءٍ وَسِدْرٍ، وَكَفِّنُوهُ فِي ثَوْبَيْنِ، وَلاَ تُمِسُّوهُ طِيبًا، وَلاَ تُخَمِّرُوا رَأْسَهُ، فَإِنَّ اللَّهَ يَبْعَثُهُ يَوْمَ القِيَامَةِ مُلَبِّيًا«.

1268

21-nji bap

1268

21-nji bap

Ibn Abbasdan (Allah olardan razy bolsun) rowaýat edilmegine görä, ol şeýle diýipdir: “Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem bilen Arafatda duran bir adam bardy. Ol düýesinden ýykylyp, boýnuny döwdürip, öldi. Resulullah sallallahu aleýhi wesellem: “Ony suw we sidr bilen ýuwuň-da, iki bölek mata bilen kepenläň. Ýöne oňa hiç-hili hoşboý yslardan çalmaň we onuň kellesini hem örtmäň. Çünki, ol Kyýamat güni “Lebbeýk, Allahumme lebbeýk” diýip telbiýe aýdan halynda direler” diýdi.

حَدَّثَنَا مُسَدَّدٌ، حَدَّثَنَا حَمَّادُ بْنُ زَيْدٍ، عَنْ عَمْرٍو، وَأَيُّوبَ، عَنْ سَعِيدِ بْنِ جُبَيْرٍ، عَنِ ابْنِ عَبَّاسٍ رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُمْ، قَالَ: كَانَ رَجُلٌ وَاقِفٌ مَعَ النَّبِيِّ ﷺ بِعَرَفَةَ، فَوَقَعَ عَنْ رَاحِلَتِهِ - قَالَ أَيُّوبُ: فَوَقَصَتْهُ، وَقَالَ عَمْرٌو: فَأَقْصَعَتْهُ - فَمَاتَ فَقَالَ: اغْسِلُوهُ بِمَاءٍ وَسِدْرٍ، وَكَفِّنُوهُ فِي ثَوْبَيْنِ، وَلاَ تُحَنِّطُوهُ، وَلاَ تُخَمِّرُوا رَأْسَهُ، فَإِنَّهُ يُبْعَثُ يَوْمَ القِيَامَةِ، قَالَ أَيُّوبُ: يُلَبِّي، وَقَالَ عَمْرٌو: مُلَبِّيًا.

1269

22-nji bap

1269

22-nji bap

"Ibn Omardan (Allah olardan razy bolsun) rowaýat edilmegine görä, Abdulla ibn Ubeýý aradan çykan wagty, onuň ogly Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellemiň ýanyna gelip: “Ýa Resulallah! Kakama kepenlik üçin köýnegiňi beräýdä hem-de oňa jynaza namazyny okap, onuň üçin magfiret diläp beräýdä!” diýip haýyş etdi. Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem oňa öz köýnegini berip: “Jynaza okamaga taýyn bolanda maňa habar ber” diýdi. Taýýar bolandan soň gelip habar berdi. Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem jynaza namazyna başlajak bolup durka, Omar (Allah ondan razy bolsyn) onuň donundan çekip: “Allah Tagala saňa munafyklara jynaza namazyny okamaklygy gadagan etmedimi näme?” diýdi. Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem oňa: “Meniň (magfiret dilemekligi ýa-da dilemezligi) saýlamaga hukugym bar” diýdi-de, Allah Tagalanyň şu aýatyny okady: “Sen Allahdan olaryň günälerini geçmegini dileg etseňem, etmeseňem, egerde, ýetmiş gezek dileseňem, Allah olary bagyşlamaz” {Toba:80}. Soňra Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem Abdulla ibn Ubeýýiň jynazasyny okady. Şondan soň şu aýat indi: “Olardan ölenleriň jynaza namazyny okama, (haýyr-doga etmek üçin) olaryň mazarynyň başynda-da durma! Çünki olar Allahy we Onuň ilçisini tassyk etmediler hem-de ýoldan azaşan pasyklar hökmünde heläk boldular”. {Toba:84}. "

حَدَّثَنَا مُسَدَّدٌ، قَالَ: حَدَّثَنَا يَحْيَى بْنُ سَعِيدٍ، عَنْ عُبَيْدِ اللَّهِ، قَالَ: حَدَّثَنِي نَافِعٌ، عَنِ ابْنِ عُمَرَ رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُمَا: أَنَّ عَبْدَ اللَّهِ بْنَ أُبَيٍّ لَمَّا تُوُفِّيَ، جَاءَ ابْنُهُ إِلَى النَّبِيِّ ﷺ، فَقَالَ: يَا رَسُولَ اللَّهِ، أَعْطِنِي قَمِيصَكَ أُكَفِّنْهُ فِيهِ، وَصَلِّ عَلَيْهِ، وَاسْتَغْفِرْ لَهُ، فَأَعْطَاهُ النَّبِيُّ ﷺ قَمِيصَهُ، فَقَالَ: «آذِنِّي أُصَلِّي عَلَيْهِ»، فَآذَنَهُ، فَلَمَّا أَرَادَ أَنْ يُصَلِّيَ عَلَيْهِ جَذَبَهُ عُمَرُ رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُ، فَقَالَ: أَلَيْسَ اللَّهُ نَهَاكَ أَنْ تُصَلِّيَ عَلَى المُنَافِقِينَ؟ فَقَالَ: أَنَا بَيْنَ خِيَرَتَيْنِ، قَالَ: ﴿اسْتَغْفِرْ لَهُمْ أَوْ لاَ تَسْتَغْفِرْ لَهُمْ إِنْ تَسْتَغْفِرْ لَهُمْ سَبْعِينَ مَرَّةً، فَلَنْ يَغْفِرَ اللَّهُ لَهُمْ﴾ [التوبة: 80]، فَصَلَّى عَلَيْهِ، فَنَزَلَتْ: ﴿وَلاَ تُصَلِّ عَلَى أَحَدٍ مِنْهُمْ مَاتَ أَبَدًا، وَلاَ تَقُمْ عَلَى قَبْرِهِ﴾ [التوبة: 84].

Salgylanma:

• Abdulla ibn Ubeýý medinedäki hazraj tiresiniň tanymal adamlarynyň biri. Ol ilkinji munafyklaryň baştutany hasap edilýär.

1270

22-nji bap

1270

22-nji bap

Jabirden (Allah ondan razy bolsun) rowaýat edilmegine görä, ol şeýle diýipdir: “Abdulla ibn Ubeýý jaýlanan soň Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem onuň (mazarynyň) ýanyna gelip, ony gabyryndan çykartdy. Soňra Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem oňa öz tüýküliginden çüfledi we oňa öz köýnegini geýdirdi”.

حَدَّثَنَا مَالِكُ بْنُ إِسْمَاعِيلَ، حَدَّثَنَا ابْنُ عُيَيْنَةَ، عَنْ عَمْرٍو، سَمِعَ جَابِرًا رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُ، قَالَ: «أَتَى النَّبِيُّ ﷺ عَبْدَ اللَّهِ بْنَ أُبَيٍّ بَعْدَ مَا دُفِنَ، فَأَخْرَجَهُ، فَنَفَثَ فِيهِ مِنْ رِيقِهِ، وَأَلْبَسَهُ قَمِيصَهُ«.

1271

23-nji bap

1271

23-nji bap

Aişadan (Allah ondan razy bolsun) rowaýat edilmegine görä, ol şeýle diýipdir: “Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellemiň jesedi köýneksiz we sellesiz, üç bölek pagtadan ýemen matasyna dolandy”.

حَدَّثَنَا أَبُو نُعَيْمٍ، حَدَّثَنَا سُفْيَانُ، عَنْ هِشَامٍ، عَنْ عُرْوَةَ، عَنْ عَائِشَةَ رَضِيَ اللَّهُ عَنْهَا، قَالَتْ: «كُفِّنَ النَّبِيُّ ﷺ فِي ثَلاَثَةِ أَثْوَابِ سُحُولٍ كُرْسُفٍ، لَيْسَ فِيهَا قَمِيصٌ وَلاَ عِمَامَةٌ«.

1272

23-nji bap

1272

23-nji bap

Aişadan (Allah ondan razy bolsun) rowaýat edilmegine görä, Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellemiň jesedi köýneksiz we sellesiz, üç bölek mata bilen kepenlendi.

حَدَّثَنَا مُسَدَّدٌ، حَدَّثَنَا يَحْيَى، عَنْ هِشَامٍ، حَدَّثَنِي أَبِي، عَنْ عَائِشَةَ رَضِيَ اللَّهُ عَنْهَا: «أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ ﷺ كُفِّنَ فِي ثَلاَثَةِ أَثْوَابٍ، لَيْسَ فِيهَا قَمِيصٌ وَلاَ عِمَامَةٌ«.

1273

24-nji bap

1273

24-nji bap

Aişadan (Allah ondan razy bolsun) rowaýat edilmegine görä, Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellemiň jesedi köýneksiz we sellesiz, üç bölek ak reňkli ýemen matasyna dolandy.

حَدَّثَنَا إِسْمَاعِيلُ، قَالَ: حَدَّثَنِي مَالِكٌ، عَنْ هِشَامِ بْنِ عُرْوَةَ، عَنْ أَبِيهِ، عَنْ عَائِشَةَ رَضِيَ اللَّهُ عَنْهَا: «أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ ﷺ كُفِّنَ فِي ثَلاَثَةِ أَثْوَابٍ بِيضٍ سَحُولِيَّةٍ، لَيْسَ فِيهَا قَمِيصٌ وَلاَ عِمَامَةٌ«.

1274

25-nji bap

1274

25-nji bap

Ibrahym ibn Abdurrahman ibn Auwfdan (Allah ondan razy bolsun) rowaýat edilmegine görä, ol şeýle diýipdir: “Bir gün Abdurrahman ibn Auwfuň (Allah ondan razy bolsun) öňüne naharyny getirdiler. Ol şonda şeýle diýdi: “Mus‘ab ibn ‘Umeýr söweşde şehid boldy. Ol menden has gowudy. Ýöne oňa bir dondan başga kepen eder ýaly zat tapylmady. Hamzany hem şehit etdiler, ol hem menden has gowudy. Oňa hem bir dondan başga kepenlik zat tapylmady. “Men Ahyret üçin gazanan ýagşy işlerimiziň muzdyny şu dünýäde öňünden berilmeginden gorkýaryn” diýip aglamaga başlady”.

حَدَّثَنَا أَحْمَدُ بْنُ مُحَمَّدٍ المَكِّيُّ، حَدَّثَنَا إِبْرَاهِيمُ بْنُ سَعْدٍ، عَنْ سَعْدٍ، عَنْ أَبِيهِ، قَالَ: أُتِيَ عَبْدُ الرَّحْمَنِ بْنُ عَوْفٍ رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُ يَوْمًا بِطَعَامِهِ، فَقَالَ: «قُتِلَ مُصْعَبُ بْنُ عُمَيْرٍ وَكَانَ خَيْرًا مِنِّي، فَلَمْ يُوجَدْ لَهُ مَا يُكَفَّنُ فِيهِ إِلَّا بُرْدَةٌ، وَقُتِلَ حَمْزَةُ - أَوْ رَجُلٌ آخَرُ - خَيْرٌ مِنِّي، فَلَمْ يُوجَدْ لَهُ مَا يُكَفَّنُ فِيهِ إِلَّا بُرْدَةٌ، لَقَدْ خَشِيتُ أَنْ يَكُونَ قَدْ عُجِّلَتْ لَنَا طَيِّبَاتُنَا فِي حَيَاتِنَا الدُّنْيَا ثُمَّ جَعَلَ يَبْكِي«.

1275

26-nji bap

1275

26-nji bap

Ibrahym ibn Abdurrahman ibn Auwfdan (Allah ondan razy bolsun) rowaýat edilmegine görä, ol şeýle diýipdir: “Bir gün Abdurrahman ibn Auwfuň (Allah ondan razy bolsun) agzy bekli wagty oňa iýer ýaly nahar getirdiler. Ol şonda (nahara seredip) şeýle diýdi: “Mus‘ab ibn ‘Umeýr (Allah ondan razy bolsun) şehid boldy. Ol menden has gowudy. Ol diňe ýekeje bir don bilen kepenlendi. Onuň bilen kellesini örtseň aýaklary açylardy, aýaklaryny örtseň kellesi açylardy. (“Hamza hem şehit boldy, olam menden has gowudy” diýen ýaly bolup dur). Soňra dünýä bize eçilip bilişinden eçildi (ýa-da şu dünýäde bize (nygmatlar) berilip bilişinden berildi.) Eden sogap işlerimiziň muzdy bize bu dünýäde, öňünden berilendir öýdüp gorkýaryn” diýip aglamaga başlady, hat-da naharyny hem iýmän, taşlap gitdi”.

حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ مُقَاتِلٍ، أَخْبَرَنَا عَبْدُ اللَّهِ، أَخْبَرَنَا شُعْبَةُ، عَنْ سَعْدِ بْنِ إِبْرَاهِيمَ، عَنْ أَبِيهِ إِبْرَاهِيمَ، أَنَّ عَبْدَ الرَّحْمَنِ بْنَ عَوْفٍ رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُ، أُتِيَ بِطَعَامٍ وَكَانَ صَائِمًا، فَقَالَ: قُتِلَ مُصْعَبُ بْنُ عُمَيْرٍ وَهُوَ خَيْرٌ مِنِّي، كُفِّنَ فِي بُرْدَةٍ، إِنْ غُطِّيَ رَأْسُهُ، بَدَتْ رِجْلاَهُ، وَإِنْ غُطِّيَ رِجْلاَهُ بَدَا رَأْسُهُ - وَأُرَاهُ قَالَ: وَقُتِلَ حَمْزَةُ وَهُوَ خَيْرٌ مِنِّي - ثُمَّ بُسِطَ لَنَا مِنَ الدُّنْيَا مَا بُسِطَ - أَوْ قَالَ: أُعْطِينَا مِنَ الدُّنْيَا مَا أُعْطِينَا - وَقَدْ خَشِينَا أَنْ تَكُونَ حَسَنَاتُنَا عُجِّلَتْ لَنَا، ثُمَّ جَعَلَ يَبْكِي حَتَّى تَرَكَ الطَّعَامَ.

1276

27-nji bap

1276

27-nji bap

"Habbabdan (Allah ondan razy bolsun) rowaýat edilmegine görä, ol şeýle diýipdir: “Biz Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem bilen Allahyň razylygyny gazanmak üçin Medinä hijret etdik. Biziň sylag-sogabymyzy bermek Allaha bagly bolup galdy. Biziň içimizde özüniň sylag-sogabynyň nygmatyndan hiç zat iýip bilmän ölüp gidenler hem boldy. Mus‘ab ibn ‘Umeýr şolardan biridi. Biziň aramyzda miweleri bişip, häzir ondan ýygyp duranlar hem bar (ýagny, içimizde dünýä nygmatlarynyň hözirini görüp ýörenler hem bar). Mus‘ab ibn ‘Umeýr Uhud güni şehid boldy. Biz bir dondan başga ony kepenlär ýaly hiç zat tapmadyk. Onuň bilen hem kellesini ýapsak aýagy, aýagyny ýapsak hem kellesi açyk galardy. Netijede, Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem bize onuň kellesini örtmekligi, aýaklaryny bolsa, izhir diýilen ysly ot bilen örtmekligi emr etdi. "

حَدَّثَنَا عُمَرُ بْنُ حَفْصِ بْنِ غِيَاثٍ، حَدَّثَنَا أَبِي، حَدَّثَنَا الأَعْمَشُ، حَدَّثَنَا شَقِيقٌ، حَدَّثَنَا خَبَّابٌ رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُ، قَالَ: هَاجَرْنَا مَعَ النَّبِيِّ ﷺ نَلْتَمِسُ وَجْهَ اللَّهِ، فَوَقَعَ أَجْرُنَا عَلَى اللَّهِ، فَمِنَّا مَنْ مَاتَ لَمْ يَأْكُلْ مِنْ أَجْرِهِ شَيْئًا، مِنْهُمْ مُصْعَبُ بْنُ عُمَيْرٍ. وَمِنَّا مَنْ أَيْنَعَتْ لَهُ ثَمَرَتُهُ، فَهُوَ يَهْدِبُهَا، قُتِلَ يَوْمَ أُحُدٍ، فَلَمْ نَجِدْ مَا نُكَفِّنُهُ إِلَّا بُرْدَةً إِذَا غَطَّيْنَا بِهَا رَأْسَهُ خَرَجَتْ رِجْلاَهُ، وَإِذَا غَطَّيْنَا رِجْلَيْهِ خَرَجَ رَأْسُهُ، «فَأَمَرَنَا النَّبِيُّ ﷺ أَنْ نُغَطِّيَ رَأْسَهُ، وَأَنْ نَجْعَلَ عَلَى رِجْلَيْهِ مِنَ الإِذْخِرِ«.

Sahyh al Buhary yslam dininiň iň ygtybarly hadys ýygyndysydyr. Takmynan 7,275 hadysy öz içine alýan bu eser, Pygamberimiziň sünnetine esaslanyp, musulmanlaryň gündelik durmuşynda ýol görkezijidir.

Möhüm Baglanyşyklar

Sahih al bukhari programmasy

Bir basyş bilen uygulamany göçür we ruhy syýahata başla!