1126

5-nji bap

1126

5-nji bap

Ummu Selemeden (Allah ondan razy bolsun) rowaýat edilmegine görä, ol şeýle diýipdir: “Bir gün Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem gije ukudan oýanyp şeýle diýdi: “Subhanallah! Bu gije nähili pitneler we nähili hazynalar iberildi! Hüjreleriň eýelerini kim oýarar? Dünýädäki ençeme eşikli adamlar, Ahyretde ýalaňaç bolar” .

حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ مُقَاتِلٍ، أَخْبَرَنَا عَبْدُ اللَّهِ، أَخْبَرَنَا مَعْمَرٌ، عَنِ الزُّهْرِيِّ، عَنْ هِنْدٍ بِنْتِ الحَارِثِ، عَنْ أُمِّ سَلَمَةَ رَضِيَ اللَّهُ عَنْهَا: أَنَّ النَّبِيَّ ﷺ اسْتَيْقَظَ لَيْلَةً، فَقَالَ: «سُبْحَانَ اللَّهِ مَاذَا أُنْزِلَ اللَّيْلَةَ مِنَ الفِتْنَةِ، مَاذَا أُنْزِلَ مِنَ الخَزَائِنِ، مَنْ يُوقِظُ صَوَاحِبَ الحُجُرَاتِ؟ يَا رُبَّ كَاسِيَةٍ فِي الدُّنْيَا عَارِيَةٍ فِي الآخِرَةِ».

Salgylanma:

“• Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellemiň aýallarynyň biri. • Şol gije Pygamberimiz sallallahu aleýhi weselleme dünýeden gaýdandan soň uly pitneleri • Özi sogap işleri etmedik musulmanyň aýalyna ärinden peýda ýokdur diýdigidir. ň boljagy hakynda wahy geldi. • Allahyň rahmet etjekligi hakyndaky nygmatlary • Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellemiň aýallaryny”

1127

5-nji bap

1127

5-nji bap

Aly ibn Ebu Talybdan (Allah ondan razy bolsun) rowaýat edilmegine görä, Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem bir gije meniň we Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellemiň gyzy Fatymanyň ýanyna gelip: “Siz namaz okajak dälmi?” diýdi. Men: “Ýa Resulallah! Biziň Janymyz Allahyň elinde. Ol bizi oýarmak islese, oýarar” diýdim. Muny aýdanymyzdan soň, hiç zat jogap bermän yzyna öwrülip gitdi. Soň men onuň gidip barýarka, elini buduna urup: “Ynsan dawa-jedele gaty höwesek biridir” {Kahf:54} diýip gaýtalap barýanyny eşitdim.

حَدَّثَنَا أَبُو اليَمَانِ، قَالَ: أَخْبَرَنَا شُعَيْبٌ، عَنِ الزُّهْرِيِّ، قَالَ: أَخْبَرَنِي عَلِيُّ بْنُ حُسَيْنٍ، أَنَّ حُسَيْنَ بْنَ عَلِيٍّ، أَخْبَرَهُ: أَنَّ عَلِيَّ بْنَ أَبِي طَالِبٍ أَخْبَرَهُ: أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ ﷺ طَرَقَهُ وَفَاطِمَةَ بِنْتَ النَّبِيِّ عَلَيْهِ السَّلاَمُ لَيْلَةً، فَقَالَ: «أَلاَ تُصَلِّيَانِ؟» فَقُلْتُ: يَا رَسُولَ اللَّهِ، أَنْفُسُنَا بِيَدِ اللَّهِ، فَإِذَا شَاءَ أَنْ يَبْعَثَنَا بَعَثَنَا، فَانْصَرَفَ حِينَ قُلْنَا ذَلِكَ وَلَمْ يَرْجِعْ إِلَيَّ شَيْئًا، ثُمَّ سَمِعْتُهُ وَهُوَ مُوَلٍّ يَضْرِبُ فَخِذَهُ، وَهُوَ يَقُولُ: ﴿وَكَانَ الإِنْسَانُ أَكْثَرَ شَيْءٍ جَدَلًا﴾ [الكهف: 54].

1128

5-nji bap

1128

5-nji bap

"Aişadan (Allah ondan razy bolsun) rowaýat edilmegine görä, ol şeýle diýipdir: “Resulullah sallallahu aleýhi wesellem haýsam bolsa bir amaly (ybadaty) etmegi gowy görýändigine garamazdan, beýleki adamlaryň hem ony edip, soňra olaryň boýunlaryna şol amalyň parz edilmeginden gorkup, taşlan amallary bolupdyr. (Ine, şol sebäpli hem) Resulullah sallallahu aleýhi wesellem hiç haçan guşluk namazyny okamady, ýöne men welin hemişe ony okaýaryn”. "

حَدَّثَنَا عَبْدُ اللَّهِ بْنُ يُوسُفَ، قَالَ: أَخْبَرَنَا مَالِكٌ، عَنِ ابْنِ شِهَابٍ، عَنْ عُرْوَةَ، عَنْ عَائِشَةَ رَضِيَ اللَّهُ عَنْهَا، قَالَتْ: «إِنْ كَانَ رَسُولُ اللَّهِ ﷺ لَيَدَعُ العَمَلَ، وَهُوَ يُحِبُّ أَنْ يَعْمَلَ بِهِ خَشْيَةَ أَنْ يَعْمَلَ بِهِ النَّاسُ، فَيُفْرَضَ عَلَيْهِمْ، وَمَا سَبَّحَ رَسُولُ اللَّهِ ﷺ سُبْحَةَ الضُّحَى قَطُّ وَإِنِّي لَأُسَبِّحُهَا».

Salgylanma:

• Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem olara şol amal parz edilse, olaryň ony edip bilmän ejizlemeklerinden gorkupdyr.

1129

5-nji bap

1129

5-nji bap

Mu‘minleriň enesi Aişadan (Allah ondan razy bolsun) rowaýat edilmegine görä, Resulullah sallallahu aleýhi wesellem bir gije mesjitde namaz okady. Käbir adamlaram Oňa goşulyp namaz okadylar. Ertesi gije ýene namaz okady. Bu gezek Oňa goşulanlar hasam köpeldi. Soňra üçünji ýa-da dördünji gije ýene adamlar ýygnandy, ýöne bu gezek Resulullah sallallahu aleýhi wesellem olaryň ýanyna çykmady. Ertesi irden olara: “Men siziň düýn agşamky eden işiňizi gördüm. Maňa siziň ýanyňyza çykmaga päsgel beren ýekeje zat, munuň (ýagny gije okalýan namazyň) size parz edilmeginden gorkmagymdyr” diýdi. Bu Remezan aýynda bolup geçipdi.

حَدَّثَنَا عَبْدُ اللَّهِ بْنُ يُوسُفَ، قَالَ: أَخْبَرَنَا مَالِكٌ، عَنِ ابْنِ شِهَابٍ، عَنْ عُرْوَةَ بْنِ الزُّبَيْرِ، عَنْ عَائِشَةَ أُمِّ المُؤْمِنِينَ رَضِيَ اللَّهُ عَنْهَا: أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ ﷺ صَلَّى ذَاتَ لَيْلَةٍ فِي المَسْجِدِ، فَصَلَّى بِصَلاَتِهِ نَاسٌ، ثُمَّ صَلَّى مِنَ القَابِلَةِ، فَكَثُرَ النَّاسُ، ثُمَّ اجْتَمَعُوا مِنَ اللَّيْلَةِ الثَّالِثَةِ أَوِ الرَّابِعَةِ، فَلَمْ يَخْرُجْ إِلَيْهِمْ رَسُولُ اللَّهِ ﷺ، فَلَمَّا أَصْبَحَ قَالَ: «قَدْ رَأَيْتُ الَّذِي صَنَعْتُمْ وَلَمْ يَمْنَعْنِي مِنَ الخُرُوجِ إِلَيْكُمْ إِلَّا أَنِّي خَشِيتُ أَنْ تُفْرَضَ عَلَيْكُمْ وَذَلِكَ فِي رَمَضَانَ».

1130

6-nji bap

1130

6-nji bap

Mugyra ibn Şu‘badan (Allah ondan razy bolsun) rowaýat edilmegine görä, ol şeýle diýipdir: “Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem gijelerine turup aýaklary (ýa-da injikleri) çişýänçä namaz okardy. Oňa (näme üçin özüňe beýle güýç salyp ybadat edýärsiň? diýip soranlarynda) Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem: “Allaha şükür edýän bir gul bolmaýynmy?!” diýip jogap berdi”.

حَدَّثَنَا أَبُو نُعَيْمٍ، قَالَ: حَدَّثَنَا مِسْعَرٌ، عَنْ زِيَادٍ، قَالَ: سَمِعْتُ المُغِيرَةَ رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُ، يَقُولُ: إِنْ كَانَ النَّبِيُّ ﷺ لَيَقُومُ لِيُصَلِّيَ حَتَّى تَرِمُ قَدَمَاهُ - أَوْ سَاقَاهُ - فَيُقَالُ لَهُ فَيَقُولُ: «أَفَلاَ أَكُونُ عَبْدًا شَكُورًا»

1131

7-nji bap

1131

7-nji bap

Abdulla ibn ‘Amr ibn ‘Asdan (Allah olardan razy bolsun) rowaýat edilmegine görä, Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem şeýle diýipdir: “Allahyň iň gowy görýän namazy, Dawud (aleýhissalamyň) namazydyr. Allahyň iň gowy görýän orazasy hem, Dawud (aleýhissalamyň) orazasydyr. Dawud (aleýhissalam) gijäniň ýaryny ýatardy, üçden birini turup ybadat bilen geçirerdi, soň gijäniň altydan birini ýene-de ýatyp geçirerdi. Ol bir gün agyz beklärdi, bir gün hem agzyny açardy”.

حَدَّثَنَا عَلِيُّ بْنُ عَبْدِ اللَّهِ، قَالَ: حَدَّثَنَا سُفْيَانُ، قَالَ: حَدَّثَنَا عَمْرُو بْنُ دِينَارٍ، أَنَّ عَمْرَو بْنَ أَوْسٍ، أَخْبَرَهُ: أَنَّ عَبْدَ اللَّهِ بْنَ عَمْرِو بْنِ العَاصِ رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُمَا، أَخْبَرَهُ: أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ ﷺ قَالَ لَهُ: «أَحَبُّ الصَّلاَةِ إِلَى اللَّهِ صَلاَةُ دَاوُدَ عَلَيْهِ السَّلاَمُ، وَأَحَبُّ الصِّيَامِ إِلَى اللَّهِ صِيَامُ دَاوُدَ، وَكَانَ يَنَامُ نِصْفَ اللَّيْلِ وَيَقُومُ ثُلُثَهُ، وَيَنَامُ سُدُسَهُ، وَيَصُومُ يَوْمًا، وَيُفْطِرُ يَوْمًا »

1132

7-nji bap

1132

7-nji bap

Masrukdan (Allah ondan razy bolsun) rowaýat edilmegine görä, ol şeýle diýipdir: “(Bir gezek) Aişadan (Allah ondan razy bolsun): “Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellemiň iň gowy görýän amaly haýsy amalydy?” diýip soradym. Ol: “Dowamly edilen amaly” diýdi. Men: “Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem (gije namaza) haçan turardy?” diýip soradym. Aişa: “Adatça horaz sesini eşiden badyna turardy” diýdi.

حَدَّثَنِي عَبْدَانُ، قَالَ: أَخْبَرَنِي أَبِي، عَنْ شُعْبَةَ، عَنْ أَشْعَثَ، سَمِعْتُ أَبِي، قَالَ: سَمِعْتُ مَسْرُوقًا، قَالَ: سَأَلْتُ عَائِشَةَ رَضِيَ اللَّهُ عَنْهَا، أَيُّ العَمَلِ كَانَ أَحَبَّ إِلَى النَّبِيِّ ﷺ؟ قَالَتْ: «الدَّائِمُ»، قُلْتُ: مَتَى كَانَ يَقُومُ؟ قَالَتْ: «كَانَ يَقُومُ إِذَا سَمِعَ الصَّارِخَ» .حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ سَلاَمٍ، قَالَ: أَخْبَرَنَا أَبُو الأَحْوَصِ، عَنِ الأَشْعَثِ، قَالَ: «إِذَا سَمِعَ الصَّارِخَ قَامَ فَصَلَّى»

1133

7-nji bap

1133

7-nji bap

Aişadan (Allah ondan razy bolsun) rowaýat edilmegine görä, ol şeýle diýipdir: “Säher wagty hemişe Ol meniň ýanymda ukyda wagty gelerdi”. Ýagny, Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellemi göz öňüne tutup aýtdy.

حَدَّثَنَا مُوسَى بْنُ إِسْمَاعِيلَ، قَالَ: حَدَّثَنَا إِبْرَاهِيمُ بْنُ سَعْدٍ، قَالَ: ذَكَرَ أَبِي، عَنْ أَبِي سَلَمَةَ، عَنْ عَائِشَةَ رَضِيَ اللَّهُ عَنْهَا، قَالَتْ: «مَا أَلْفَاهُ السَّحَرُ عِنْدِي إِلَّا نَائِمًا» تَعْنِي النَّبِيَّ ﷺ.

Salgylanma:

• Ýagny Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem gije tehejjuddan soň, säher wagtyna çenli ýatardy

1134

8-nji bap

1134

8-nji bap

Enes ibn Mälikden (Allah ondan razy bolsun) rowaýat edilmegine görä, (bir gezek) Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem bilen Zeýd ibn Säbit (Allah ondan razy bolsun) selärlik edindiler. Selärlik edinip bolanlaryndan soň, Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem turup, namaz okady. Biz Enesden: “Olaryň selärlik edinmekleri bilen namaza durmaklarynyň arasy näçeräk wagtdy?” diýip soranymyzda, Enes “Bir adam elli aýat okap bilerçeräk wagtdy” diýip jogap berdi”.

حَدَّثَنَا يَعْقُوبُ بْنُ إِبْرَاهِيمَ، قَالَ: حَدَّثَنَا رَوْحٌ، قَالَ: حَدَّثَنَا سَعِيدُ بْنُ أَبِي عَرُوبَةَ، عَنْ قَتَادَةَ، عَنْ أَنَسِ بْنِ مَالِكٍ رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُ، «أَنَّ نَبِيَّ اللَّهِ ﷺ وَزَيْدَ بْنَ ثَابِتٍ رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُ تَسَحَّرَا، فَلَمَّا فَرَغَا مِنْ سَحُورِهِمَا، قَامَ نَبِيُّ اللَّهِ ﷺ إِلَى الصَّلاَةِ، فَصَلَّى»، فَقُلْنَا لِأَنَسٍ: كَمْ كَانَ بَيْنَ فَرَاغِهِمَا مِنْ سَحُورِهِمَا وَدُخُولِهِمَا فِي الصَّلاَةِ؟ قَالَ: كَقَدْرِ مَا يَقْرَأُ الرَّجُلُ خَمْسِينَ آيَةً.

1135

9-nji bap

1135

9-nji bap

Ibn Mes‘uddan (Allah ondan razy bolsun) rowaýat edilmegine görä, ol şeýle diýipdir: “Bir gije men Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem bilen namaz okadym. Ol kyýamda şeýle bir uzak wagtlap durdy welin, hat-da men iň soňunda erbet bir iş edesim gelip gitdi”. Ibn Mes‘uddan: “Sen näme etmekçi bolduň?” diýip soranymyzda: “Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellemi dik üstünde goýup, özümem oturmakçy boldum” diýdi”.

حَدَّثَنَا سُلَيْمَانُ بْنُ حَرْبٍ، قَالَ: حَدَّثَنَا شُعْبَةُ، عَنِ الأَعْمَشِ، عَنْ أَبِي وَائِلٍ، عَنْ عَبْدِ اللَّهِ رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُ، قَالَ: «صَلَّيْتُ مَعَ النَّبِيِّ ﷺ لَيْلَةً، فَلَمْ يَزَلْ قَائِمًا حَتَّى هَمَمْتُ بِأَمْرِ سَوْءٍ»، قُلْنَا: وَمَا هَمَمْتَ؟ قَالَ: هَمَمْتُ أَنْ أَقْعُدَ وَأَذَرَ النَّبِيَّ ﷺ.

Sahyh al Buhary yslam dininiň iň ygtybarly hadys ýygyndysydyr. Takmynan 7,275 hadysy öz içine alýan bu eser, Pygamberimiziň sünnetine esaslanyp, musulmanlaryň gündelik durmuşynda ýol görkezijidir.

Möhüm Baglanyşyklar

Sahih al bukhari programmasy

Bir basyş bilen uygulamany göçür we ruhy syýahata başla!